Khởi đầu năm với lạm phát dai dẳng

• Các báo cáo CPI tháng 1 cho thấy lạm phát cao hơn dự báo trên diện rộng. Dù có một số yếu tố tạm thời, lạm phát lõi toàn cầu vẫn duy trì quanh mức 3%, khiến JPMorgan nâng dự báo lạm phát quý I/2025 lên 3.4% theo năm. Chỉ số CPI lõi toàn cầu (loại trừ Trung Quốc và Thổ Nhĩ Kỳ) tăng 0.36% so với tháng trước, mức cao nhất kể từ tháng 4/2023, trong khi CPI toàn phần cũng tăng mạnh ở mức 0.34%. Việc lạm phát tăng lên 3.7% theo năm trong ba tháng qua có thể ảnh hưởng nhẹ đến sức mua của người tiêu dùng, vốn đã hưởng lợi từ mức giảm xuống 2.6% trước đó. Tuy nhiên, nếu áp lực giá thực phẩm và năng lượng dịu bớt, CPI toàn phần có thể quay về gần mức 3% trong quý tới.
• Cả giá hàng hóa lõi và dịch vụ đều tăng cao hơn dự kiến, nhưng có lý do để cho rằng đây chỉ là xu hướng ngắn hạn. Giá hàng hóa tăng chủ yếu do giá xe tại Mỹ, trong khi mức tăng mạnh của dịch vụ có thể do điều chỉnh giá đầu năm. Ngoài ra, áp lực giá năng lượng đã giảm trong tháng này. Dù vậy, vẫn có rủi ro rằng xu hướng của năm ngoái sẽ lặp lại, khi giá dịch vụ duy trì ở mức cao trong quý I. Và nếu các cuộc khảo sát giá gần đây là chỉ báo, các động lực dự đoán trước có thể đẩy giá hàng hóa lên cao ngay cả trước khi thuế quan được áp dụng. Do đó, JPMorgan vẫn duy trì dự báo lạm phát lõi sẽ dao động trên 3% trong hai quý đầu năm.
• Lạm phát hàng hóa lõi tăng lên 1.6% theo năm, dựa trên cơ sở 3 tháng, so với mức 1% trong quý III/2024 và 0% trong ba quý đầu năm 2024. Tuy nhiên, mức tăng này chủ yếu tập trung vào giá xe tại Mỹ, vốn đã nhảy vọt 2% trong tháng trước. Loại trừ xe Mỹ, lạm phát hàng hóa lõi toàn cầu vẫn duy trì quanh mức 0.5% theo năm, phù hợp với mức trung bình trước đại dịch. Dù các yếu tố như thuế quan, đồng tiền yếu hơn bên ngoài Mỹ và áp lực giảm giá xuất khẩu từ Trung Quốc có thể duy trì lạm phát hàng hóa lõi trong khoảng 0.5%-1% năm nay, vẫn cần theo dõi tác động thực sự lên giá tiêu dùng.
• Lạm phát giá dịch vụ toàn cầu tăng lên 3.9% theo năm, dựa trên cơ sở 3 tháng, cao hơn 1.5 điểm phần trăm so với mức trung bình trước đại dịch. Giá dịch vụ tăng mạnh đầu năm do điều chỉnh giá, cùng nhiều yếu tố đặc thù khác, dẫn đến mức tăng 0.5%-0.6% ở nhiều nước như Mỹ, Anh, Brazil, Chile, Hungary và Ba Lan. Tuy nhiên, mức tăng chung 0.36% vẫn thấp hơn hai năm trước. Lạm phát giá dịch vụ Eurozone bị điều chỉnh giảm mạnh xuống 0.3%, khiến tốc độ tăng ba tháng không đổi so với tháng 12. Ở Nhật Bản và Canada, giá dịch vụ cũng giảm, khiến lạm phát dịch vụ ở các nước phát triển (ngoài Mỹ) hạ nhiệt vào đầu năm.
• Theo từng quốc gia, lạm phát lõi (dựa trên cơ sở 3 tháng) nằm trong khoảng 0.5 điểm phần trăm so với mức trung bình mục tiêu của ngân hàng trung ương tại Eurozone, Canada, Cộng hòa Séc, Nam Phi, Peru và Mexico, và ở mức hoặc thấp hơn mục tiêu tại các thị trường mới nổi châu Á. Ngược lại, lạm phát lõi tại Thụy Điển đã tăng trở lại vượt mức mục tiêu. Ở Mỹ, khoảng cách giữa chỉ số CPI lõi (3.8% theo năm) và PCE lõi (dự kiến giảm xuống 2%) ngày càng lớn. Dù CPI tháng 1 có áp lực tăng, xu hướng giảm của lạm phát tiền thuê nhà và dịch vụ y tế là tín hiệu tích cực. Tuy nhiên, các khảo sát tháng 2 cho thấy một số rủi ro mới đối với triển vọng lạm phát ngắn hạn.
• Giá năng lượng tăng mạnh là yếu tố chính đẩy CPI toàn phần lên trong những tháng gần đây, làm giảm sức mua và có thể kéo tiêu dùng chậm lại trong quý I sau một quý IV mạnh mẽ. CPI năng lượng đã tăng từ -7.5% theo năm (ba tháng đến tháng 9) lên +15.3% trong tháng 1, chủ yếu do giá điện sinh hoạt tăng mạnh tại các nước phát triển. JPMorgan kỳ vọng lạm phát năng lượng sẽ hạ nhiệt trong quý tới khi giá dầu đã giảm gần như toàn bộ mức tăng của tháng 1. Giá khí đốt tự nhiên tại châu Âu cũng giảm và có thể tiếp tục giảm nếu dòng khí đốt từ Nga được nối lại trong năm nay, dù tác động đến giá bán lẻ có thể hạn chế. Trong khi đó, giá khí đốt và điện tại Mỹ tiếp tục tăng mạnh.
• Giá thực phẩm toàn cầu tăng trong nửa cuối năm 2024 nhưng hiện đang có dấu hiệu hạ nhiệt. Trong ba tháng đến tháng 1, lạm phát thực phẩm toàn cầu (loại trừ Trung Quốc) ở mức 3.8% theo năm, vẫn cao hơn 1 điểm phần trăm so với mức trung bình trước đại dịch. Tuy nhiên, áp lực giá do thời tiết bất lợi đang giảm bớt tại các nền kinh tế mới nổi lớn như Ấn Độ, Nga và Brazil, trong khi giá thực phẩm tại Trung Quốc đang giảm mạnh. Chỉ số giá thực phẩm FAO, sau khi tăng 6.7% năm ngoái, đã giảm 1.6% trong tháng 1 - tháng giảm thứ hai liên tiếp, nhờ giá đường, dầu thực vật và thịt giảm, dù giá sữa tăng nhẹ.