Ngay sau thất bại thảm hại trong cuộc bầu cử năm 1997, một nghị sĩ Đảng Bảo thủ được hỏi rằng ông ấy ủng hộ ai làm người lãnh đạo tiếp theo. Lựa chọn của ông là một nhân vật khá nhạt nhòa, có tư duy nhưng kín tiếng. "Ông ấy là 'phiên bản đối lập của Blair'," vị nghị sĩ tuyên bố. Đây là một tuyên bố táo bạo khi xét đến thành công của Blair. Ứng cử viên này ngay sau đó đã thất bại do quá dè dặt.

Sự việc này gợi nhớ đến Keir Starmer, khi ông khởi động mùa chính trị mới bằng một bài phát biểu tại Downing Street. Trong bài phát biểu được chuẩn bị kỹ lưỡng, ông đã chỉ trích cách làm chính trị chỉ chú trọng vào hình thức hơn là nội dung.

Mục đích của buổi trình bày này, mà ông tuyên bố là không mang tính biểu diễn, nhằm nhấn mạnh rằng Đảng Bảo thủ đã để lại một mớ hỗn độn và chuẩn bị tâm lý người dân cho những quyết định khó khăn sắp tới, bao gồm cả việc tăng thuế. Kể từ khi thắng cử, Công đảng luôn cố gắng nhấn mạnh thông điệp này và thuyết phục mọi người rằng cần thời gian dài để thay đổi tình hình.

Nhiều nhận định của Starmer về tình trạng đất nước và dịch vụ công là chính xác. Ví dụ, thật phi lý khi tòa án phải đắn đo việc bỏ tù những kẻ gây rối chỉ vì chính phủ trước đó không xây đủ nhà tù.

Thông điệp của Starmer còn ẩn chứa một khía cạnh đáng lo ngại cho đảng của ông. Ông có vẻ như đang cố gắng trở thành một phiên bản đối lập với Tony Blair, dù mạnh mẽ hơn vị nghị sĩ Bảo thủ kém sức hút kia. Việc Starmer chỉ trích lối chính trị chú trọng vào hình thức không chỉ là sự ủng hộ cho nội dung thực chất, mà còn là một chiến lược khéo léo nhằm biến điểm yếu của ông thành thế mạnh.

Chính phủ cần thoát khỏi cái bẫy của những khẩu hiệu sáo rỗng và sự ám ảnh với quản lý hình ảnh truyền thông. Hiện nay, các chính trị gia lãng phí quá nhiều thời gian vào những hoạt động bề nổi: từ việc lên kế hoạch công bố chính sách hàng ngày đến việc liên tục tái quảng bá những ý tưởng thiếu thực chất, chỉ nhằm thu hút sự chú ý của báo chí. Những hoạt động này không chỉ tốn kém thời gian và nguồn lực, mà còn lấn át những nỗ lực cải cách thực sự quan trọng và cấp thiết cho đất nước.

Starmer có lý do chính đáng khi phê phán những hoạt động chính trị chỉ mang tính hình thức này. Nhiệm vụ chính của một nhà lãnh đạo là vạch ra và đảm bảo việc thực thi chính sách. Tuy nhiên, dù khả năng diễn thuyết đầy cảm hứng không thể thay thế cho nội dung thực chất, sẽ là sai lầm nếu cho rằng kỹ năng này không quan trọng.

Những người ủng hộ việc chỉ cần các chuyên gia và nhà quản lý giỏi, đồng thời xem thường tầm quan trọng của sức hút cá nhân chính trị gia, đã bỏ qua bản chất cốt lõi của chính trị. Chính trị là sân chơi của sự sáng tạo, nơi mà khả năng thuyết phục là yếu tố quyết định. Một nhà lãnh đạo giỏi cần có khả năng truyền cảm hứng, định hướng và tạo ra xu hướng. Những bài phát biểu của Starmer có thể đáng tin cậy, nhưng khó có thể tìm thấy một câu nói hay một bài diễn văn nào thực sự ấn tượng, cho thấy ông có thể nắm bắt và định hướng dư luận.

Lãnh đạo chính trị phải có khả năng thuyết phục cả đất nước và đảng của mình chấp nhận những quyết định khó khăn. Trong những tình huống đặc biệt, như các cuộc bạo loạn gần đây, họ cần phải tổng hợp và dẫn dắt ý kiến công chúng. Quan trọng nhất, các nhà lãnh đạo chính trị phải đóng vai trò như những người hướng dẫn, thuyết phục cử tri ủng hộ con đường mà họ đề xuất.

Còn phải chờ xem liệu Starmer có đáp ứng được những yêu cầu này hay không. Cuộc họp báo của ông sau các vụ bạo loạn thiếu sức thuyết phục, chủ yếu vì ông đọc từ bản viết sẵn, thường xuyên nhìn xuống tìm câu tiếp theo. Nội dung phát biểu và chính sách phản ứng của ông tốt, nhưng cách trình bày đã làm giảm hiệu quả.

Vấn đề này đặc biệt quan trọng đối với Starmer vì ba lý do. Thứ nhất, môi trường truyền thông hiện nay, bao gồm cả mạng xã hội và phương tiện truyền thống, đòi hỏi lãnh đạo phải có khả năng nhanh nhạy trong việc định hình chương trình nghị sự. Nếu không chủ động, người khác sẽ làm thay. Ví dụ như những tin tức tiêu cực gần đây về cách Công đảng giải quyết tranh chấp lương với công đoàn hoặc tranh cãi về bổ nhiệm nhân sự cho thấy hậu quả của việc không kiểm soát được truyền thông.

Thứ hai, Vương quốc Anh đang phải đối mặt với giai đoạn khó khăn kéo dài, như Starmer đã thừa nhận. Trong lúc chưa thể đem lại kết quả cụ thể, ông cần phải truyền cảm hứng cho người dân. Họ cần thấy được thành quả xứng đáng với những hy sinh. Kêu gọi kiên nhẫn trong thời gian dài là không đủ. Cử tri không muốn chỉ nghe về khó khăn, họ cần bằng chứng cho thấy tình hình đang được cải thiện. Một phong cách lãnh đạo thiếu sức hút sẽ không đáp ứng được yêu cầu này.

Quan trọng nhất, Starmer bắt đầu với mức độ thiện cảm thấp hơn bất kỳ người tiền nhiệm nào. Mặc dù chiến dịch của ông rõ ràng có hiệu quả, chiến thắng áp đảo nhưng thiếu sự ủng hộ của ông được xây dựng trên số phiếu bầu thấp nhất - chỉ 9.7 triệu - của bất kỳ tân thủ tướng nào kể từ sau chiến tranh. Tỷ lệ phiếu bầu của Công đảng chỉ đạt 33.7% trong cuộc bầu cử có tỷ lệ cử tri đi bầu thấp thứ hai trong hơn một thế kỷ, đối đầu với một chính phủ mà cử tri đang khao khát loại bỏ.

Starmer nổi tiếng với tính cách kiên định và tư duy chiến lược. Tuy nhiên, thách thức lớn của ông là thuyết phục được cả quốc gia và đồng đảng tiếp tục ủng hộ chính sách tăng thuế và chấp nhận tiến độ cải cách chậm rãi. Sự thiếu vắng một “nhà truyền thông” tài ba trong hàng ngũ lãnh đạo đang đặt ra rủi ro đáng kể cho Công đảng. Phong cách làm việc thầm lặng, hiệu quả của Starmer có sức hút riêng, nhưng cũng tạo áp lực buộc ông phải chứng minh thành công ngay từ những bước đi đầu tiên.

Mặc dù không phải là một diễn giả bẩm sinh, nhiều thủ tướng đã phát triển kỹ năng này trong quá trình lãnh đạo. Tuy nhiên, việc học hỏi những kỹ năng mới ở độ tuổi ngoài 60 không phải là điều dễ dàng. Nếu tình hình thực sự khó khăn như Starmer mô tả, cả đảng và đất nước sẽ cần một nguồn cảm hứng mạnh mẽ để duy trì niềm tin vào con đường đã chọn. Trong bối cảnh đó, khả năng truyền đạt thông điệp một cách ấn tượng và thu hút có thể trở nên cực kỳ quan trọng, thậm chí là yếu tố quyết định sự thành công của chính phủ.