Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) vào hôm qua cảnh báo biến thể Covid-19 omicron mới đang lây lan nhanh hơn bất kỳ chủng nào trước đây và nó có thể hiện diện ở hầu hết các quốc gia trên thế giới. Tổng giám đốc WHO A.Ghebreyesus nhấn mạnh rằng: “Omicron đang lây lan với tốc độ mà chúng tôi chưa từng thấy với bất kỳ biến thể nào trước đây. Bảy mươi quốc gia hiện đã báo cáo các trường hợp nhiễm omicron. Và thực tế là omicron có lẽ đã ở hầu hết các quốc gia, ngay cả khi nó chưa được phát hiện”.

WHO lo ngại rằng các quốc gia đang coi omicron như một biến thể nhẹ. Mặc dù omicron dễ lây lan hơn, nhưng vẫn chưa rõ liệu chủng vi-rút gây ra bệnh nhẹ hay nặng hơn so với các biến thể trước đây của vi-rút.

Tedros nói: ‘’Tôi biết rằng chúng ta đang đánh giá thấp loại virus này. Ngay cả khi nó không gây bệnh nghiêm trọng, thì số lượng trường hợp mắc bệnh vẫn có thể một lần nữa khiến hệ thống y tế phải báo động”

Tedros nhấn mạnh tầm quan trọng của khẩu trang và sự chủ quan của xã hội, ông cảnh báo rằng chỉ riêng vắc xin sẽ không thể bảo vệ các quốc gia khỏi omicron.

“Chúng ta không chỉ tiêm vắc xin để thay cho mặt nạ, hay tiêm để thay cho sự giãn cách, cũng không thay cho việc vệ sinh sát khuẩn. Mà chúng ta cần làm tất cả điều đó 1 cách nhất quán.”

Theo dữ liệu phòng thí nghiệm sơ bộ được các công ty công bố vào tuần trước, biến thể omicron làm giảm đáng kể khả năng bảo vệ chống lại sự lây nhiễm do vắc-xin hai liều của Pfizer và BioNTech cung cấp. Các nhà khoa học tại Đại học Oxford đã công bố một nghiên cứu hôm thứ Hai cho thấy vắc xin Pfizer và AstraZeneca kém hiệu quả hơn đối với omicron.

Tuy nhiên, vắc-xin hai liều có thể giúp làm giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh nặng. Pfizer và BioNTech cho rằng lượng tiêm bổ sung cung cấp mức độ bảo vệ đáng kể chống lại chủng omicron.

Tiến sĩ Mike Ryan, giám đốc điều hành chương trình khẩn cấp y tế của WHO, cho biết các biện pháp như đeo khẩu trang và giữ khoảng cách xã hội sẽ không ngăn chặn hoàn toàn sự lây lan của vi-rút, nhưng chúng sẽ giảm áp lực lên các hệ thống y tế trên toàn thế giới.

Ryan cho biết tại cuộc họp giao ban với Tedros: “Nếu áp dụng những biện pháp đó, chúng ta sẽ vẫn chưa ngừng lây truyền omicron hoặc delta - rất khó để ngăn chặn. Nhưng những gì chúng tôi sẽ làm là giảm đáng kể mức độ lây nhiễm, chúng ta sẽ giảm làn sóng áp lực đó, và sau đó hy vọng vượt qua làn sóng này theo cách mà chúng tôi không làm gián đoạn hoặc sụp đổ hệ thống y tế công cộng của chúng tôi.”

Ryan cho biết các chính phủ trên khắp thế giới cần chuẩn bị cho làn sóng lây nhiễm bằng cách đảm bảo các bệnh viện có nhân viên, phân loại và cung cấp oxy tại chỗ. Ông cũng đề xuất các chính phủ cần tiếp tục thúc đẩy những người chưa được tiêm chủng cần được hỗ trợ nhanh chóng.

Ông nói: “Hệ thống y tế hiện nay thực tế là yếu hơn so với một năm trước đây. Thật không may, đôi khi bạn có thể đứng dậy sau cú đấm đầu tiên, nhưng rất khó đứng dậy sau cú đấm thứ hai. Và đó là khó khăn. Chúng tôi đang dựa vào các nhân viên y tế của hệ thống y tế đã bị suy yếu bởi phản ứng này. ”

Tedros cho biết WHO lo ngại rằng các quốc gia giàu có tung ra liều tăng cường cho toàn bộ dân số trong độ tuổi trưởng thành sẽ làm trầm trọng thêm tình trạng bất bình đẳng về vắc xin trên toàn thế giới. Ông nói rõ rằng WHO không chống lại việc sử dụng thuốc tăng cường cho những người có nguy cơ mắc bệnh nặng, nhưng ưu tiên chính vẫn là tiêm chủng cho những người chưa được tiêm.

Giám đốc WHO cho biết, 41 quốc gia có tới 10% dân số chưa được tiêm, và 98 quốc gia chưa đủ 40% dân số được tiêm. Tedros nói: “Chúng tôi cũng nhận thấy sự bất bình đẳng đáng kể giữa các nhóm dân cư trong cùng một quốc gia. Nếu chúng ta cho phép sự bất bình đẳng tiếp tục, chúng ta cho phép đại dịch tiếp tục.”

Ryan cho rằng các lệnh cấm đi lại trên diện rộng tạo ra cảm giác an toàn sai lầm vì các biến thể như omicron lây lan trước khi bị phát hiện. Tháng trước, Mỹ đã cấm du khách đến từ Nam Phi, Botswana, Zimbabwe, Namibia, Lesotho, Eswatini, Mozambique và Malawi.

“Các quốc gia có quyền tự vệ và bảo vệ mình, họ có quyền kiểm soát biên giới của mình, họ làm điều đó vì nhiều cách khác. Nhưng nó phải được thực hiện theo cách duy trì sự tự do di chuyển, các quyền của cá nhân con người và các tác động kinh tế mà các biện pháp đó gây ra đối với các quốc gia.”