Chính phủ Anh vừa có những thay đổi đáng chú ý trong cách thức công bố ngân sách mới. Khác với truyền thống giữ kín thông tin như năm 1946 - khi Bộ trưởng Tài chính Hugh Dalton buộc phải từ chức vì tiết lộ thông tin ngân sách trước giờ phát biểu chính thức, Bộ trưởng Tài chính Rachel Reeves và Thủ tướng Keir Starmer đã chọn cách công bố dần dần các biện pháp quan trọng thông qua đội ngũ cấp dưới. Đây được xem là chiến lược khôn ngoan, giúp người dân có thời gian làm quen với các chính sách tăng thuế và chi tiêu mới.

Một trong những điểm nổi bật của ngân sách mới là kế hoạch tăng mức đóng Bảo hiểm Quốc gia từ phía doanh nghiệp (NICs), dự kiến mang về thêm 25 tỷ bảng cho ngân sách nhà nước. Mặc dù điều này có vẻ mâu thuẫn với cam kết tranh cử "không tăng thuế với người lao động", nhưng người dân dường như đã phần nào đoán trước được điều này. Các cuộc thăm dò cho thấy đa số người dân chấp nhận sự thay đổi này, thậm chí còn cho rằng kế hoạch cắt giảm thuế trước đó của đảng Bảo thủ còn thiếu thực tế hơn nhiều.

Một bước đi chiến lược khác của Reeves là công bố chính sách về nợ công tại cuộc họp của IMF ở Washington trước khi báo cáo Quốc hội. Dù gây tranh cãi trong nước, động thái này đã giúp bà nhận được sự ủng hộ từ IMF và tránh được phản ứng tiêu cực từ thị trường tài chính - điều đã từng gây ra khủng hoảng cho chính phủ Liz Truss ba năm trước.

Gánh nặng thuế tổng thể sẽ tăng lên mức cao nhất kể từ sau Thế chiến II, nhưng người dân bình thường sẽ không cảm nhận ngay tác động này.

Các cuộc khảo sát gần đây cho thấy đa số người dân ủng hộ việc tăng thuế doanh nghiệp và đánh thuế cao hơn đối với người giàu trong các khoản như thuế lợi nhuận cổ phiếu, học phí trường tư và thuế máy bay riêng. Gói ngân sách mới cũng có những điểm được lòng dân như đóng băng thuế xăng dầu, giảm giá bia và điều chỉnh ngưỡng thuế thu nhập theo lạm phát.

Một trong những điểm quan trọng của kế hoạch chi tiêu là khoản đầu tư lớn vào Dịch vụ Y tế Quốc gia (NHS). Tuy nhiên, vẫn còn những lo ngại về hiệu quả sử dụng nguồn lực khi số liệu cho thấy dù nhân viên y tế tăng 17% từ 2019-2023, số ca phẫu thuật lại giảm 12%.

Về phía doanh nghiệp, tác động của các chính sách mới sẽ khác nhau theo quy mô. Trong khi các công ty lớn có thể đối phó được với việc tăng thuế và chi phí nhân công, các doanh nghiệp nhỏ và startup sẽ gặp nhiều khó khăn hơn. Theo cựu Thống đốc Ngân hàng Anh Mervyn King, cuối cùng thì người tiêu dùng và người lao động sẽ phải gánh chịu chi phí tăng thêm này thông qua giá cả cao hơn và lương thấp hơn.

Văn phòng Trách nhiệm Ngân sách (OBR) dự báo tăng trưởng kinh tế chỉ đạt 1.5%, thấp hơn nhiều so với mức 2.8% trước khủng hoảng 2007-2008. Con số này đặt ra thách thức lớn cho cam kết của Reeves về việc đưa Anh trở thành quốc gia có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất trong nhóm G-7.

Về dài hạn, mặc dù chính phủ kỳ vọng chiến lược vay để đầu tư sẽ tạo ra tăng trưởng mạnh như Mỹ, nhiều người lo ngại Anh đang đi theo hướng của châu Âu với mô hình thuế cao, nhiều quy định và tăng trưởng thấp. Đến năm 2029, hiệu quả của những chính sách này sẽ trở nên rõ ràng và Công đảng sẽ phải chịu trách nhiệm về các quyết định của mình.