Vào tháng 7, Bộ trưởng Tài chính Janet Yellen đã mời chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ, người đứng đầu Ủy ban Chứng khoán, và sáu quan chức hàng đầu khác tới một cuộc họp để thảo luận về đồng Tether. Cuộc họp diễn ra trong một tình huống nhìn qua có vẻ vô lý nhưng không làm họ mảy may quan tâm: Lạm phát tăng vọt, số ca nhiễm Covid-19 tăng và đe dọa sự phục hồi kinh tế, và bà Yellen lúc này lại muốn nói về Tether, loại tiền kỹ thuật số được ấp ủ bởi một cựu diễn viên nhí, người đã sút hỏng một quả penalty trong phim “The Mighty Ducks”. Tether đã trở nên quá lớn đến mức nó đe dọa khiến hệ thống tài chính Hoa Kỳ gặp rủi ro. Cứ như thể trò chơi ném tuyết leo thang dữ dội đến mức Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân được gọi đến để ngăn chặn một cuộc chiến tranh hạt nhân.

Tether được biết đến trong giới tài chính như một stablecoin — đồng tiền ổn định, vì mỗi một Tether được cho là sẽ có một đô la Mỹ làm đảm bảo. Nhưng câu chuyện thực sự phức tạp hơn. Công ty phát hành loại tiền này, Tether Holdings Ltd., lấy tiền đô la thật từ những người muốn giao dịch tiền điện tử và gửi tới ví tiền điện tử của họ một lượng Tether tương đương. Khi có Tether, mọi người có thể gửi chúng đến các sàn giao dịch tiền điện tử và sử dụng chúng để giao dịch Bitcoin, Ether hoặc bất kỳ loại tiền nào trong số hàng nghìn đồng tiền khác. Và ít nhất về lý thuyết, Tether Holdings giữ tiền thật và sẽ trả lại chúng cho bất kỳ ai trong tương lai muốn đổi token đó lấy tiền mặt. Cơ chế phức tạp này trở nên phổ biến bởi vì các ngân hàng thật không muốn làm ăn với các công ty tiền điện tử, đặc biệt là các công ty nước ngoài.

Tether được đảm bảo bằng cách nào, hoặc liệu nó có thực sự được đảm bảo hay không, luôn là một bí ẩn. Trong nhiều năm trời, một nhóm các nhà phê bình đã lập luận rằng, Tether Holdings không có đủ tài sản đảm bảo để duy trì tỷ giá 1 ăn 1, hay nói cách khác đồng tiền của họ về cơ bản là một trò gian lận. Nhưng trong thế giới tiền điện tử, nơi mà đồng coin hình những con chó cũng có thể trị giá hàng tỷ đô la, nơi những kẻ lừa đảo vẫn thường xuyên kiếm được tiền bằng những dự án phi lý, thì Tether dường như chỉ gợi sự tò mò mà thôi.

Và thế là chỉ trong năm nay, Tether Holdings bắt đầu tung ra một lượng lớn tiền kỹ thuật số. Hiện đang có tổng cộng 69 tỷ Tether lưu hành toàn cầu, 48 tỷ trong số đó được phát hành trong năm nay. Điều đó có nghĩa là về lý thuyết Tether Holdings phải nắm giữ 69 tỷ đô la tiền thật tương ứng để làm tài sản đảm bảo cho số token của họ - một số tiền đủ để biến công ty này trở thành một trong 50 ngân hàng lớn nhất ở Hoa Kỳ.

Trên Twitter, trên các kênh truyền hình doanh nghiệp, quỹ đầu cơ và các sàn giao dịch ngân hàng đầu tư, mọi người bắt đầu hỏi tại sao Tether lại đào được nhiều tiền như vậy và liệu họ có thực sự sở hữu đủ số tiền đảm bảo mà công ty tuyên bố hay không. Một bài đăng trên blog ẩn danh chống lại Tether đã lan truyền mạnh mẽ và người dẫn chương trình CNBC Jim Cramer đã nói với người xem rằng hãy bán tiền điện tử đi. Ông cảnh báo: “Nếu Tether sụp đổ, thì nó sẽ hủy hoại toàn bộ hệ sinh thái tiền điện tử"

Theo các nhà quản lý có liên quan, quy mô nắm giữ đô la được cho là của Tether lớn đến mức sẽ rất nguy hiểm ngay cả khi giả sử số đô la đó là thật. Nếu có đủ các nhà giao dịch yêu cầu trả lại tiền của họ ngay lập tức, công ty có thể phải thanh lý tài sản của mình khi bị thua lỗ, và tạo ra làn sóng rút vốn khổng lồ. Các khoản lỗ có thể đổ vào hệ thống tài chính được quản lý và làm sụp đổ thị trường tín dụng. Nếu họ thực sự là những kẻ lừa đảo, và Tether là một kế hoạch Ponzi, thì nó sẽ lớn hơn cả cú lừa của ông trùm Madoff.

Vì vậy, đầu năm nay tôi bắt đầu lần mò tìm hiểu bí ẩn này. Con đường dẫn tiền từ Đài Loan đến Puerto Rico, Riviera của Pháp, Trung Quốc đại lục và Bahamas. Một trong những cựu nhân viên của Tether đã nói với tôi rằng một giám đốc điều hành cấp cao của họ đã đặt các khoản dự trữ của Tether vào tình thế rủi ro bằng cách đầu tư chúng để kiếm được hàng trăm triệu đô la lợi nhuận cho bản thân. John Betts, người điều hành một ngân hàng ở Puerto Rico Tether cho biết: “Nó không phải là một stablecoin, nó là một hedge fund với các khoản đầu tư ở nước ngoài có rủi ro cao. Ngay cả các đối tác ngân hàng của chính họ cũng không biết tình trạng nắm giữ của họ hoặc liệu họ có tồn tại hay không.”

Ngân hàng tiền điện tử

Một hình ngũ giác màu xanh lá cây được tô điểm bằng chữ T màu trắng đại diện cho đồng Tether trên trang web của công ty, hứa hẹn “Tiền kỹ thuật số cho kỷ nguyên kỹ thuật số”. Logo trông không nói lên gì nhiều, nhưng có lẽ đó là điều bình thường nhất về Tether Holdings. Chỉ có khoảng chục nhân viên được liệt kê trên LinkedIn, một con số rất nhỏ đối với một công ty có 69 tỷ đô la được quản lý.

Trang web của Tether cũng quảng bá về một thỏa thuận với tổng chưởng lý của New York, nhưng thông báo đó khiến công ty có vẻ như chuẩn bị làm một số thứ không tốt đẹp. Tether Holdings đã được “điều hành bởi các cá nhân và tổ chức không có giấy phép và không được kiểm soát hoạt động trong những góc tối nhất của hệ thống tài chính,” Letitia James, tổng chưởng lý, cho biết trong một tuyên bố.

Ở những nơi khác trên trang web, có một lá thư từ một công ty kế toán nói rằng Tether có dự trữ tiền mặt làm tài sản đảm bảo cho các token của mình, cùng với biểu đồ hình tròn cho thấy khoảng 30 tỷ đô la trong tổng số đô la nắm giữ của họ được đang dưới dạng thương phiếu — các khoản vay ngắn hạn cho các tập đoàn. Điều đó sẽ khiến Tether trở thành người nắm giữ khoản nợ lớn thứ bảy đất nước, cùng với Charles Schwab và Vanguard Group.

Để xác minh tính chính xác của tuyên bố này, một vài đồng nghiệp và tôi đã thăm dò các nhà giao dịch ở Phố Wall để xem liệu có ai đã thấy Tether mua bất cứ thứ gì không. Không ai nói có. Deborah Cunningham, Giám đốc đầu tư thị trường tiền tệ toàn cầu tại Federated Hermes, một công ty quản lý tài sản ở Pittsburgh, cho biết: “Đó là một thị trường nhỏ với rất nhiều người biết nhau. Nếu có một người mới tham gia, điều đó thường rất rõ ràng."

Không rõ cơ quan quản lý nào chịu trách nhiệm giám sát Tether. Trên một podcast, một đại diện của công ty cho biết nó đã được đăng ký với Cơ quan Điều tra Tài chính Quần đảo Virgin thuộc Anh. Nhưng giám đốc của công ty, Errol George, đã nói với tôi trong một email rằng họ không giám sát Tether. "Chúng tôi không và chưa bao giờ làm điều đó”.

Giám đốc điều hành được liệt kê trên trang web của Tether, J.L. Van der Velde, là một người Hà Lan sống ở Hồng Kông và dường như chưa bao giờ trả lời phỏng vấn hoặc phát biểu tại một hội nghị nào. Giám đốc tài chính là Giancarlo Devasini, một cựu bác sĩ phẫu thuật thẩm mỹ đến từ Ý, người từng được mô tả trên trang web của Tether là người sáng lập ra một doanh nghiệp điện tử thành công. Thông tin tham khảo duy nhất về ông ta là trong một cuộc tìm kiếm trên các tờ báo ở Ý cho thấy ông ấy đã từng bị phạt vì bán phần mềm giả mạo của Microsoft.

Luật sư của Tether, Stuart Hoegner, nói với tôi qua điện thoại rằng Van der Velde và Devasini thích tránh ánh đèn sân khấu. Anh ấy gọi những người chỉ trích Tether là “những kẻ thánh chiến” muốn phá hoại công ty. “Chúng tôi duy trì một khuôn khổ quản lý rủi ro rõ ràng, toàn diện và tinh vi để bảo vệ và đầu tư các khoản dự trữ” ông nói và cho biết thêm rằng chưa từng có khách hàng nào yêu cầu lấy lại tiền mặt mà bị từ chối.

Nhưng khi tôi hỏi Tether đang giữ tiền ở đâu, anh ta từ chối trả lời. Tôi cũng không yên tâm khi anh ấy nói với tôi rằng công ty có đủ tiền mặt để trang trải cho số tiền lớn nhất từng phải trả trong một ngày. Hoegner sau đó đã trả lời các câu hỏi tiếp theo bằng một tuyên bố qua email nói rằng báo cáo của tôi “chẳng qua là một bản tổng hợp những lời ám chỉ và thông tin sai lệch được chia sẻ bởi những cá nhân bất mãn không liên quan hoặc không có kiến ​​thức trực tiếp về hoạt động của doanh nghiệp”. Anh ấy nói thêm: “Thành công tự nó nói lên điều đó.”

Thật khó để tin rằng mọi người đã gửi 69 tỷ đô la Mỹ tiền thật cho một công ty dường như đang có nhiều dấu hiệu rủi ro. Nhưng hàng ngày, trên các sàn giao dịch tiền điện tử, các nhà giao dịch mua và bán các đồng Tether như thể chúng cũng tốt như đô la. Thậm chí có những ngày, hơn 100 tỷ đô la Tether được giao dịch. Có vẻ như những người có nhiều cổ phần nhất trong thị trường tiền điện tử tin tưởng Tether và tôi muốn biết tại sao. Vào tháng Sáu, 12000 người trong số họ đã tụ tập ở Miami để tham dự hội nghị tiền điện tử lớn nhất từ ​​trước đến nay.

Tại Trung tâm Hội nghị Mana Wynwood, tôi đã tìm thấy logo các loại điện tử. Người mẫu body-painting bằng logo Bitcoin đi lại trên sàn. Một người dẫn chương trình podcast hét lên, "F…ck Elon." Một thùng chứa đầy đồng bolivar của Venezuela được dán nhãn “tiền mặt là rác rưởi”. Nơi đầy những người đang nắm giữ Tether. Sam Bankman-Fried, một tỷ phú 29 tuổi vừa đổi tên một sân bóng rổ ở Miami theo tên sàn giao dịch tiền điện tử của anh ấy, FTX, nói với tôi rằng anh ấy đã mua hàng tỷ Tether, sử dụng chúng để tạo điều kiện giao dịch các đồng tiền khác. Ông nói: “Nếu bạn là một công ty tiền điện tử, các ngân hàng sẽ rất lo lắng khi làm việc với bạn”.

Lời giải thích của anh ấy không có nhiều ý nghĩa nếu bạn vẫn nghĩ Bitcoin là một loại tiền tệ ngang hàng, một cách khéo léo để chuyển giá trị mà không cần trung gian. Nhưng hầu hết mọi người không sử dụng tiền điện tử để mua hàng. Họ đang đầu cơ chúng trên các sàn giao dịch và đặt cược vào giá trị của chúng, hy vọng kiếm được tiền thật bằng cách tìm một đồng có tiềm năng như Dogecoin, tăng 4191% trong năm nay sau khi Elon Musk tweet về nó, hoặc Solana, tăng 9801% vào năm 2021 mà chưa có lý do gì rõ ràng cả.

Hãy coi các sàn giao dịch tiền điện tử như những sòng bạc khổng lồ. Nhiều người trong số họ, đặc biệt là bên ngoài Hoa Kỳ, không thể xử lý đô la vì các ngân hàng sẽ không mở tài khoản cho họ, vì phải cảnh giác với việc vô tình tạo điều kiện cho rửa tiền. Vì thế thay vào đó, khi khách hàng muốn giao dịch, họ cần mua một số Tether. Giống như tất cả các phòng chơi bài xì phé ở Monte Carlo và các tiệm chơi mạt chược ở Ma Cao gửi những người đánh bạc đến một quầy thu ngân trung tâm để mua chip.

Các nhà giao dịch lớn nhất trên các sàn giao dịch này nói với tôi rằng họ thường xuyên mua và bán hàng trăm triệu Tether và xem nó như một tiêu chuẩn của ngành. Mặc dù vậy, nhiều người đã có thuyết âm mưu của riêng họ về đồng tiền này: nó do mafia Trung Quốc kiểm soát; CIA sử dụng nó để chuyển tiền; chính phủ đã cho phép nó trở nên khổng lồ để có thể theo dõi những tên tội phạm đang sử dụng. Tôi nhận ra rằng không phải họ tin tưởng Tether. Đó là họ cần Tether để giao dịch và đang kiếm quá nhiều tiền bằng cách sử dụng nó. Dan Matuszewski, đồng sáng lập của CMS Holdings LLC, một công ty đầu tư tiền điện tử, cho biết: “Nó có thể rủi ro hơn nữa, nhưng tôi không quan tâm”.

Sự khởi đầu của Stablecoin

Vào những năm 1800, những người thợ săn, cao bồi ở biên giới nước Mỹ phải đối mặt với tình trạng thiếu tiền mặt. Chính phủ Hoa Kỳ không phát hành tiền giấy vào thời điểm đó, mà chỉ phát hành tiền vàng và bạc, bởi vì các nhà lãnh đạo lúc đó sợ lạm phát - “vô số tội ác liên tiếp xảy ra,” theo John Adams. Vì vậy, một số tiểu bang đã cho phép các ngân hàng in giấy bạc của riêng họ, có thể đổi lấy tiền xu của Hoa Kỳ theo yêu cầu. Nhưng một số ngân hàng không bận tâm đến việc giữ các khoản dự trữ tương ứng. Những định chế này được gọi là “mèo hoang”, họ né tránh những người mang giấy bạc đến để trao đổi lấy tiền thật bằng cách đặt các chi nhánh ở những khu vực hẻo lánh nơi có nhiều động vật hoang dã.

Nhiều ngân hàng trong số này bị lộ tẩy. Một ngân hàng ở Michigan chất đầy những chiếc hộp bằng đinh và thủy tinh, sau đó phủ lên chúng một lớp đồng xu bạc mỏng để đánh lừa những người giám định, những người vốn rất ít khi bị lừa. Alpheus Felch, một ủy viên ngân hàng nhà nước vào thời điểm đó, viết: “Thật là một sự cám dỗ đối với một nhà đầu cơ vô đạo đức, một nhà thám hiểm, chỉ mơ về sự giàu có và sẵn sàng mạo hiểm tất cả để theo đuổi nó”.

Brock Pierce, đồng sáng lập Tether

Gần hai thế kỷ sau, sự cám dỗ tương tự xuất hiện với Brock Pierce, một cựu diễn viên nhí từng đóng vai thời trẻ của nhân vật Emilio Estevez trong bộ phim Mighty Ducks. Pierce của hiện tại hay đội mũ, mặc áo vest và đeo vòng tay, giống như Johnny Depp trong Cướp biển vùng Caribe, và hay nói những ẩn ý. Sau khi thành lập một công ty môi giới mua bán các mặt hàng trò chơi điện tử — nơi mà trong số tất cả những người ông từng tuyển dụng, có Steve Bannon, cố vấn tương lai của Trump — Pierce cũng là một trong số ít những người chơi Bitcoin đầu tiên. Ông ấy nói với tôi qua điện thoại khi chuẩn bị cho chuyến đi quảng bá Bitcoin ở El Salvador: “Tôi không phải là một tay khờ ném phi tiêu vào bóng tối”. Tôi là một người sáng tạo và chỉ nhận những nhiệm vụ bất khả thi ”.

Pierce cho biết ông đã đưa ra ý tưởng về một stablecoin vào năm 2013, cùng với lập trình viên Craig Sellars. Để điều hành công ty, Pierce đã tuyển dụng Reeve Collins. Họ đã hợp tác với Phil Potter, CEO của một sàn giao dịch Bitcoin ở nước ngoài, Bitfinex. Họ làm việc tại một ngôi nhà gỗ ở Santa Monica, California, họ đã giới thiệu dự án với các quỹ đầu tư mạo hiểm như Sequoia Capital, Goldman Sachs Group Inc., và nhiều bên khác. Nhưng không ai quan tâm.

Vấn đề là Tether, giống như các loại tiền điện tử khác, đã phá vỡ mọi quy tắc trong ngân hàng. Các ngân hàng theo dõi tất cả những người có tài khoản và nơi họ gửi tiền, cho phép các cơ quan thực thi pháp luật theo dõi các giao dịch của bọn tội phạm. Tether Holdings kiểm tra danh tính của những người mua tiền trực tiếp từ công ty, nhưng một khi đồng tiền này xuất hiện trên thế giới, nó có thể được chuyển ẩn danh, chỉ bằng cách gửi mã. Một trùm ma túy có thể chứa hàng triệu Tether trong một chiếc ví kỹ thuật số và gửi nó cho một kẻ khủng bố mà không ai biết.

Mối lo ngại này hoàn toàn có thật. Zhao Dong, một nhà giao dịch Tether nổi tiếng ở Trung Quốc, đang ngồi tù 3 năm ở đó vì sử dụng tiền tệ này để rửa 480 triệu USD cho các sòng bạc bất hợp pháp. Và vào tháng 5 năm 2013, người tạo ra một đồng stable coin có tên Liberty Reserve đã bị bắt ở Tây Ban Nha và cuối cùng đã phải nhận tội với một cáo buộc âm mưu rửa tiền. Các công tố viên cho biết loại tiền tệ này đã thu hút những kẻ lừa đảo, kẻ trộm thẻ tín dụng, tin tặc và những tên tội phạm khác. “Hoa Kỳ cũng sẽ điều tra Tether một ngày nào đó", người sáng lập Liberty Reserve, Arthur Budovsky, đã viết cho tôi trong một email từ nhà tù liên bang ở Florida, nơi anh ta đang thụ án 20 năm.

Reeve Collins, CEO đầu tiên của Tether

Những lo ngại này đã khiến Pierce và Collins từ bỏ Tether sau khoảng một năm vào 2015. Nhưng Potter, CEO của Bitfinex, ít lo lắng hơn về vấn đề pháp lý của nó, bởi vì, như ông ấy nói trên podcast năm 2019, sàn giao dịch của ông hoạt động trong vùng xám. Ông chủ của Bitfinex là Devasini, một cựu bác sĩ phẫu thuật thẩm mỹ. (Trên giấy tờ, Devasini là giám đốc tài chính, nhưng những người đã giao dịch với công ty nói rằng ông ấy là người phụ trách toàn bộ). Potter và Devasini đồng ý lại Tether với giá dưới 1 triệu đô la. Pierce cho biết ông đã cho không toàn bộ cổ phần của mình.

Ở tuổi 50, Devasini gần như đã già so với giới crypto. Hồ sơ tài sản cho thấy ông thường đi lại giữa Milan và Monaco, nơi ông có căn nhà nhìn ra biển Địa Trung Hải. Devasini  là một một người đàn ông trung niên cao, đẹp trai với mái tóc dài, xoăn và chiếc khăn quấn quanh cổ. Ông từng làm người mẫu cho một cuộc triển lãm ảnh tại một phòng trưng bày nghệ thuật ở Milan vào năm 2014, xuất hiện trước gương, khuôn mặt phủ đầy kem cạo râu, nhìn vào mắt mình với một biểu cảm không nhận ra chính mình. Trong một cuộc phỏng vấn đi cùng chương trình, Devasini nói rằng bước ngoặt của đời mình xảy ra năm 1992, khi ông từ bỏ sự nghiệp bác sĩ phẫu thuật thẩm mỹ.

Giancarlo Devasini, CFO của Tether

Ông tham gia vào lĩnh vực kinh doanh điện tử tầm thấp, thành lập một loạt công ty công nghệ nhập khẩu chip và hộp giải mã TV. Ông ấy đã thành lập một trang web mua sắm trực tuyến ở Ý và cấp phép công nghệ bảo vệ bản sao cho đĩa DVD dành cho người lớn.

Vào năm 2012, ông ấy đã đầu tư vào Bitfinex, khi đó là một sàn giao dịch mới được dựng lên bởi một chàng thanh niên người Pháp, người đã sao chép mã nguồn từ một sàn giao dịch không còn tồn tại. Devasini trở thành người đứng đầu công ty. Trong các bài đăng đầu tiên trên diễn đàn bitcointalk, Devasini đã gọi những khách hàng phàn nàn là những người than vãn. Nhưng so với các sàn giao dịch khác, có xu hướng sụp đổ sau khi đánh cắp hoặc làm mất tiền của khách hàng, Bitfinex khá đáng tin cậy. Sau khi khoảng một phần ba số tiền của họ bị đánh cắp trong một vụ hack vào năm 2016, sàn giao dịch này đã hoàn trả cho khách hàng.

Bitfinex và Tether đã phải vật lộn ngay từ đầu để tiếp cận vào hệ thống tài chính được quản lý. Họ đã sử dụng một loạt các giải pháp lẫn lộn để mở được tài khoản ở ngân hàng - “rất nhiều chiêu trò mèo vờn chuột”, như Potter đã nói trong một cuộc trò chuyện trực tuyến với các nhà giao dịch. Nhưng khi ngày càng có nhiều người giao dịch trên Bitfinex và các sàn giao dịch khác bắt đầu chấp nhận tiền tệ của Tether, thì điều đó càng trở nên khó khăn hơn. Đến tháng 3 năm 2017, hơn 50 triệu đô la Tether đã được lưu hành. Một tháng sau, các ngân hàng ở Đài Loan mà Tether và Bitfinex đang sử dụng dịch vụ đã đóng tài khoản của họ, điều này khiến các CEO của Devasini điên đầu đến mức họ từng cân nhắc thuê một chiếc máy bay phản lực để vận chuyển các pallet tiền mặt ra khỏi đất nước này.

Cuối cùng, họ đã tìm thấy một công ty khởi nghiệp ở Puerto Rico, có tên là Noble Bank International LLC, sẵn sàng làm việc với họ. Người sáng lập của nó, John Betts, người mà tôi đã gặp ở Manhattan, phì phèo một điếu vape khi anh ấy giải thích rằng Tether là một doanh nghiệp hợp pháp, hoặc ít nhất là tại thời điểm anh ta còn là đối tác ngân hàng của nó: “Trong thời gian Tether giao dịch với Noble, chúng tôi đã giữ hơn 98% dự trữ tiền mặt của họ”

Mối quan hệ với Bitfinex

Ngay từ đầu, tiền điện tử đã thu hút những người theo chủ nghĩa hoài nghi, những kẻ cũng ủng hộ nhiệt tình Bitcoin giống như tôi gặp ở Miami, và vào tháng 4 năm 2017, họ bắt đầu đến với Tether. Vào tháng đó, một nhà phê bình ẩn danh trên Twitter của Bitfinex đã tuyên bố rằng Tethers hoàn toàn không được hỗ trợ bởi bất cứ thứ gì. Ông hỏi công ty đang giữ tiền ở đâu và tại sao công ty không lập báo cáo tài chính đã được kiểm toán. Những tuyên bố này đã lan truyền khắp thế giới tiền điện tử và cuối cùng là tới Washington, nơi Ủy ban Giao dịch Hàng hóa Tương lai và FBI đã mở các cuộc điều tra.

Trong khi đó, giao dịch tiền điện tử bùng nổ và stablecoin trở nên phổ biến hơn. Năm 2017, Bitfinex đã kiếm được 326 triệu đô la lợi nhuận. Cổ phần của Devasini sẽ là hơn 100 triệu đô la. Điều đó khiến Tether và Bitfinex Noble trở thành khách hàng lớn nhất của Noble, và Betts cảm thấy Devasini đang khiến ngân hàng gặp rủi ro khi cho phép các tin đồn về dự trữ của Tether lan truyền. Ông ấy nói với tôi rằng ông đã thúc giục Devasini thuê một công ty kế toán để thực hiện một cuộc kiểm toán đầy đủ để trấn an công chúng, nhưng Devasini nói rằng Tether không cần phải đi xa như vậy để trả lời thắc mắc của các nhà phê bình.

Devasini có thể có lý do để trở nên kín kẽ. Trang web của Tether từ lâu đã hiển thị một cam kết: “Mọi Tether luôn được đảm bảo với tỷ lệ 1-1, bằng đơn vị tiền pháp định được giữ trong kho dự trữ của chúng tôi”. Tuy nhiên, theo Betts, Devasini muốn sử dụng những khoản dự trữ đó để đầu tư. Nếu 1 tỷ đô la dự trữ mà Tether cho biết vào thời điểm đó, mang về lợi nhuận, chẳng hạn 1% một năm, thì đó sẽ là 10 triệu đô la lợi nhuận hàng năm. Betts coi đây là một xung đột lợi ích, vì bất kỳ khoản lợi nhuận đầu tư nào cũng sẽ thuộc về Devasini và các đối tác, nhưng những người nắm giữ Tether có khả năng mất tất cả nếu Devasini thất bại. Khi Betts phản đối, Devasini buộc tội anh ta ăn cắp. Betts nói: “Giancarlo muốn tỷ suất sinh lợi cao hơn. Tôi đã nhiều lần xin anh ấy hãy kiên nhẫn và làm việc với các kiểm toán viên."

Lãnh đạo của Tether muốn rút tiền khỏi Noble. Potter không đồng ý, vì vậy Devasini và các đối tác khác đã mua lại hết cổ phần của anh ta vào tháng 6 năm 2018, với giá 300 triệu đô la. Cùng tháng đó, Betts từ chức tại Noble vì lý do sức khỏe và gia đình. Các đối tác của ông sau đó buộc tội ông trước tòa về việc chi tiền của công ty vào các khách sạn cao cấp và các chuyến du lịch trên máy bay phản lực cá nhân; ông ấy nói rằng chuyến du lịch là để làm việc.

Devasini phải đối mặt với một cuộc khủng hoảng khác vào mùa hè năm đó. Sàn giao dịch Bitfinex của ông đã ủy thác 850 triệu đô la cho một dịch vụ chuyển tiền của Panama, Crypto Capital Corp., một trong những giải pháp thay thế cho các vấn đề ngân hàng của nó, theo các tài liệu sau đó được tiết lộ trong một vụ kiện do tổng chưởng lý của New York đệ trình. Nhưng đột nhiên, Crypto Capital từ chối gửi tiền lại cho Bitfinex, khiến sàn không thể thanh toán cho những khách hàng muốn rút tiền. Đó là một tình huống nguy hiểm - nếu công chúng phát hiện ra, nó có thể dẫn đến làn sóng rút tiền ồ ạt.

Vì vậy, Devasini đã đưa ra nhiều lý do khác nhau cho khách hàng, trong khi cầu xin Crypto Capital gửi lại một ít tiền mặt. Hóa ra là các công tố viên ở Ba Lan đã phong tỏa tài khoản của Crypto Capital. Sau đó, họ cáo buộc rằng Crypto Capital rửa tiền cho khách hàng, bao gồm cả các tập đoàn ma túy Colombia. Các công tố viên Hoa Kỳ sẽ buộc tội Oz Yosef, một trong những lãnh đạo cấp cao của công ty, với tội gian lận ngân hàng. Ông ta chưa phản hồi các cáo buộc trước tòa. (Hoegner, luật sư của Tether và Bitfinex, cho biết các công ty đã bị Crypto Capital lừa và tin rằng họ đang tuân theo các quy định.)

Thay vì tiết lộ rằng Bitfinex đã vỡ nợ, Devasini đã lấp lỗ hổng bằng các khoản cho vay từ nguồn dự trữ của Tether, khiến stablecoin này mất một phần tiền mặt đảm bảo. Vào tháng 2 năm 2019, Tether đã sửa đổi cam kết 1-1 của mình, họ thay đổi tuyên bố trên trang web của mình thành: “Mọi Tether luôn được hỗ trợ 100% bởi các khoản dự trữ của chúng tôi, bao gồm tiền tệ truyền thống và các khoản tương đương tiền, các tài sản khác, và các khoản phải thu từ khoản vay do Tether thực hiện cho các bên thứ ba”. Sự thay đổi đó báo hiệu rằng Tether đang cho vay tiền từ nguồn dự trữ của mình, nhưng ít người để ý vào thời điểm đó. Các khoản vay chỉ được công chúng biết đến vào tháng 4 năm 2019, khi New York kiện Tether, tìm cách buộc công ty này phải giao nộp chứng từ.

Đáng ngạc nhiên là mặc dù Devasini đã làm thất thoát nhiều tiền của khách hàng, thế giới tiền điện tử không mất niềm tin vào ông ta. Vào tháng 5 năm 2019, một liên minh các nhà giao dịch lớn đã cứu trợ Bitfinex, đầu tư thêm 1 tỷ đô la vào hoạt động kinh doanh của sàn. Sàn giao dịch đã sử dụng số tiền này để trả các khoản vay cho Tether Holdings. Năm tiếp theo, khi giao dịch tiền điện tử diễn ra trong đại dịch, công ty đã phát triển theo cấp số nhân, bán được 17 tỷ Tether. Công ty cũng đã bán được hơn 48 tỷ từ đầu năm nay.

Vào tháng 2, Tether đã đồng ý trả 18.5 triệu đô la để giải quyết vụ kiện ở New York mà không thừa nhận hành vi sai trái. Những người ủng hộ coi đây là sự chứng thực của Tether — liệu tổng chưởng lý tiểu bang có giải quyết nếu Tether là một vụ lừa đảo lớn không? —Nhưng tại Washington, các cuộc điều tra vẫn tiếp tục. Đầu năm nay, các công tố viên từ Bộ Tư pháp Hoa Kỳ đã gửi thư cho Devasini và các giám đốc điều hành Tether khác thông báo rằng họ là mục tiêu của một cuộc điều tra gian lận ngân hàng hình sự. Chính phủ đang kiểm tra xem họ có lừa dối các ngân hàng cách đây nhiều năm để mở tài khoản hay không. Công ty này thì cho biết: “Tether thường xuyên đối thoại cởi mở với các cơ quan thực thi pháp luật, bao gồm DOJ, như một phần trong cam kết hợp tác và minh bạch của chúng tôi”

Con đường giấy

Tether vẫn chưa tiết lộ nơi họ đang giữ số tiền đảm bảo của mình. Tổ chức tài chính duy nhất mà tôi có thể tìm thấy nói rằng họ hiện đang làm việc với Tether là Deltec Bank & Trust in the Bahamas. Tôi đã gặp chủ tịch ngân hàng, Jean Chalopin, tại văn phòng của Deltec, trên tầng cao nhất của một tòa nhà sáu tầng với những cây cọ ở Nassau. Chalopin là nhà đồng sản xuất phim hoạt hình Inspector Gadget, và một bức tranh vẽ cảnh sát người máy mặc áo ba lỗ những năm 1980 được treo trên cửa văn phòng của ông ta. Các bìa tạp chí có hình ảnh vợ của Chalopin, một cựu người mẫu và con gái của ông, một ca sĩ, được trưng bày trên kệ. Giờ đây, 71 tuổi, Chalopin để tóc đỏ và đeo kính tròn không gọng. Khi chúng tôi ngồi xuống, ông ta lôi cuốn sách về gian lận tài chính, “Niềm tin sai chỗ”, ra khỏi kệ. “Mọi người làm những điều buồn cười vì tiền,” ông nói một cách khó hiểu.

Ông tự pha cho mình một tách trà và nói với tôi rằng ông đã đến Bahamas vào năm 1987 sau khi bán xưởng hoạt hình đầu tiên của mình, DIC Entertainment. Vụ mua bán đã khiến ông trở nên giàu có - ông mua một lâu đài bên ngoài Paris và một vùng đất ở Bahamas, nơi sau này được coi là nhà của nhân vật phản diện trong bộ phim Casino Royale năm 2006 của James Bond.

Ngân hàng này từng thực hiện nghiệp vụ investment banking khắp châu Mỹ Latinh, đã giảm xuống chỉ còn vài tỷ đô la tài sản. Chalopin đầu tư, cuối cùng trở thành cổ đông lớn nhất. Các ngân hàng Bahamian thường được mô tả trong phim như một thiên đường cho những kẻ rửa tiền, nhưng Chalopin cho biết lợi thế của Deltec là dịch vụ khách hàng chứ không phải một nơi giấu những bí mật. Ông quyết định tìm kiếm khách hàng trong các lĩnh vực kinh doanh mới, chẳng hạn như công nghệ sinh học, chỉnh sửa gen và trí tuệ nhân tạo, vốn quá nhỏ để thu hút sự chú ý cá nhân từ các ngân hàng lớn hơn. Một lĩnh vực khác là tiền điện tử. “Tiền điện tử giống như kiểu “Đừng chạm vào, nó rất nguy hiểm”, ông nói. “Nhưng nếu bạn tìm hiểu sâu hơn một chút, bạn sẽ nhận ra thực ra không phải vậy.”

Jean Chalopin, chủ tịch Deltec Bank & Trust

Ông cho biết mình được giới thiệu với Devasini vào năm 2017 bởi một khách hàng đã giàu lên từ Bitcoin. Devasini đã nấu cho Chalopin một bữa trưa kiểu risotto và khiến ông ấn tượng với sự thẳng thắn của mình. Khi họ phát hiện ra rằng Devasini lớn lên ở cùng một ngôi làng Ý với mẹ của Chalopin, họ bắt đầu gọi nhau là cugino (anh em họ). Devasini mua một ngôi nhà gần Chalopin’s ở Bahamas, họ cùng nhau mua và chia lô đất ven sông. Chalopin nói với tôi Tether đã bị ác ý một cách bất công. “Không có âm mưu nào ở đây cả,” ông nói. “Họ không phải là Enron hay Madoff. Khi có vấn đề, họ sẽ giải quyết nó trong danh dự”

Chalopin cho biết ông đã điều tra Tether trong nhiều tháng trước khi tiếp nhận công ty này như một khách hàng vào tháng 11 năm 2018. Ông đã ký một văn bản xác nhận tài sản của nó. Ông rất ngạc nhiên khi các nhà phê bình vẫn khẳng định đồng tiền của Tether không được hỗ trợ bằng tiền mặt. “Thành thật mà nói, điều quan trọng nhất vào thời điểm đó là“ tiền không tồn tại ”, ông nói. “Và chúng tôi biết số tiền đó tồn tại! Nó đã đươc giữ ở đây. "

Nhưng khi tôi hỏi Chalopin liệu ông ấy có biết chắc chắn rằng tài sản của Tether hiện đã được bảo mật hoàn toàn hay không, ông đã cười. Đó là một câu hỏi khó, ông ấy nói. Ngân hàng chỉ nắm giữ tiền mặt và trái phiếu có rủi ro cực thấp cho Tether. Nhưng gần đây công ty đã bắt đầu sử dụng các ngân hàng khác để xử lý tiền của mình. Chỉ một phần tư trong số đó - 15 tỷ đô la Mỹ - vẫn còn ở Deltec. “Tôi không thể nói về những gì tôi không thể biết. Tôi chỉ có thể kiểm soát những gì còn lại với chúng tôi."

Sau khi trở về Hoa Kỳ, tôi đã nhận được một tài liệu chi tiết về các khoản dự trữ của Tether Holdings. Nó cho biết họ có hàng tỷ đô la các khoản vay ngắn hạn cho các công ty lớn của Trung Quốc - điều mà các quỹ thị trường tiền tệ thường tránh. Và đó là trước khi một trong những nhà phát triển bất động sản lớn nhất của đất nước, China Evergrande Group, bắt đầu sụp đổ. Tôi cũng biết được rằng Tether đã cho các công ty tiền điện tử khác vay trị giá hàng tỷ đô la, với Bitcoin làm tài sản thế chấp. Một trong số đó là Celsius Network Ltd., một ngân hàng gần như khổng lồ dành cho các nhà đầu tư tiền điện tử, người sáng lập Alex Mashinsky nói với tôi. Anh ta cho biết phải trả lãi suất từ ​​5% đến 6% cho các khoản vay khoảng 1 tỷ Tether. Tether đã phủ nhận việc nắm giữ bất kỳ khoản nợ nào của Evergrande, nhưng Hoegner, luật sư của Tether, từ chối cho biết liệu Tether có thương phiếu khác của Trung Quốc hay không. Ông cho biết phần lớn thương phiếu mà họ nắm giữ có xếp hạng tín dụng cao và rằng các khoản vay này có rủi ro thấp, bởi người vay phải trả số Bitcoin có giá trị cao hơn số tiền họ vay. “Tất cả các token Tether đều được đảm bảo đầy đủ, như chúng tôi đã chứng minh một cách nhất quán,” công ty cho biết trong một tuyên bố được đăng trên trang web của mình sau khi câu chuyện lên báo.

Các khoản đầu tư của Tether tại Trung Quốc và các khoản cho vay được hỗ trợ bằng tiền điện tử có khả năng rất lớn. Nếu Devasini chấp nhận đủ rủi ro để kiếm được lợi nhuận thậm chí 1% trên toàn bộ dự trữ của Tether, điều đó sẽ mang lại cho ông và các đối tác của mình khoản lợi nhuận hàng năm lên tới 690 triệu đô la. Nhưng nếu những khoản vay đó bị vỡ nợ, dù chỉ là một tỷ lệ nhỏ trong số đó, một Tether sẽ có giá trị dưới 1 đô la. Bất kỳ nhà đầu tư nào nắm giữ Tether sau đó sẽ có động cơ để mua lại chúng; nếu những người khác làm điều đó trước, tiền có thể cạn kiệt. Và làn sóng rút tiền bắt đầu.

Các quan chức họp tại Bộ tài chính trong cuộc họp tháng Bảy đang thảo luận về kế hoạch quản lý Tether giống như một ngân hàng, điều này sẽ buộc Devasini phải cho biết tiền đang ở đâu, hoặc thậm chí phá hoại nó bằng cách phát hành một stablecoin chính thức của chính phủ Mỹ. Điều kỳ lạ là, ít nhất là hiện tại, hầu hết những người tham gia vào thị trường tiền điện tử, bao gồm cả một số nhà khai thác rất lớn và tinh vi, dường như không quan tâm đến bất kỳ rủi ro nào. Chỉ trong tháng trước, các nhà giao dịch đã mua 3 tỷ đô la Tether mới, và có lẽ họ đã gửi hàng tỷ đô la Mỹ đến ngân hàng Bahamian để đổi lấy token của chàng cựu diễn viên phim Mighty Ducks và được điều hành bởi các CEO đang là mục tiêu của cục điều tra tội phạm Hòa Kỳ.

Thực trạng này tương tự như những ngân hàng hoang dã 200 năm trước. Nó đã bị đặt dấu chấm hết trong những ngày đầu của Nội chiến, khi Tổng thống Abraham Lincoln bắt đầu in tiền giấy của liên bang và đặt ra mức thuế cao ngất ngưởng đối với các loại tiền tệ khác. Các tờ ngân phiếu “mèo hoang”, từng thúc đẩy nền kinh tế của các thành phố vùng biên giới, đã không còn được sử dụng. Một số đưa chúng cho trẻ em chơi, một số thành giấy dán tường tại các vùng nông thôn.