Khoảng 90% người theo dõi BoJ dự đoán ngân hàng trung ương sẽ loại bỏ lãi suất âm vào thứ Ba khi cuộc họp kết thúc, khả năng đó càng được củng cố sau khi kết quả đầu tiên của cuộc đàm phán tiền lương hàng năm vượt kỳ vọng. Bên cạnh việc loại bỏ lãi suất âm thì các quyết định của BoJ về chương trình kiểm soát đường cong lợi suất hay chương trình mua tài sản quy mô lớn hiện vẫn chưa rõ ràng.

Việc tăng lãi suất vào thứ Ba có khả năng thúc đẩy đồng Yên tăng giá trong ngắn hạn. Sức mạnh của đồng tiền này sẽ gây áp lực lên những cổ phiếu vốn được hưởng lợi từ hiệu suất yếu kém của đồng Yên.

Quan điểm của các trader và nhà kinh tế học về thời điểm tăng lãi suất cũng thay đổi trong thời gian gần đây. Đồng thời, sự biến động của lãi suất hoán đổi (swap rate) cũng phản ánh kỳ vọng về sự thay đổi chính sách. Hay thậm chí có nhiều quan điểm trái chiều của các quan chức BoJ khi mà chưa có kết quả về cuộc đàm phán lương. Liên hiệp công đoàn lớn nhất Nhật Bản Rengo công bố vào thứ Sáu rằng các thành viên của họ đã đảm bảo mức tăng lương trung bình 5.28%, cao hơn nhiều so với mức dự đoán 4.1% và đánh dấu mức tăng lớn nhất trong hơn 30 năm.

Nhà kinh tế trưởng tại Viện nghiên cứu Meiji Yasuda Life Yuichi Kodama cho biết: “Khả năng BoJ loại bỏ lãi suất âm vào tháng 3 đã tăng lên''. Thời điểm loại bỏ càng bị đẩy lùi, đồng Yên sẽ càng giảm sâu hơn trong ngắn hạn, thậm chí tỷ giá USD/JPY có thể quay trở lại mức hơn 150 – điều mà chính phủ lo ngại.

Thời gian áp dụng lãi suất âm của Nhật Bản

Trước khi kết quả cuộc đàm phán lương được công bố, nhiều người cho biết việc tăng lương được coi là dữ liệu cuối cùng để BoJ xem xét về thay đổi chính sách.

Lợi suất trái phiếu chính phủ kỳ hạn 10 năm của Nhật Bản tăng nhẹ vào cuối ngày thứ Sáu sau khi có kết quả tiền lương. Một số nhà đầu tư dự báo mức lợi suất này có thể tăng trên 1.25% vào cuối năm nay khi BoJ thay đổi hướng đi.

Việc tăng lương cho người lao động đóng một vai trò quan trọng khi BoJ theo đuổi mục tiêu lạm phát bền vững ở mức 2%. Các khoản tăng lương vượt xa lạm phát có thể là chất xúc tác tạo ra một mối quan hệ thuận giữa tiền lương và giá cả: lương tăng => tăng nhu cầu chi tiêu => giá tăng.

Ngay cả với đà tăng lương tích cực, Ueda vẫn có thể chờ thêm một tháng nữa. Khác với các ngân hàng trung ương trên thế giới, thống đốc BoJ ít phải đối mặt với rủi ro lạm phát tăng vọt đã thúc đẩy việc thắt chặt mạnh mẽ chính sách tiền tệ như ở Mỹ và châu Âu.

Những người ủng hộ thời điểm tăng lãi suất vào tháng Tư cho rằng không cần quá vội vàng. Cựu Trưởng bộ phận kinh tế của BoJ Kazuo Momma cho biết ngân hàng sẽ nhận được một lượng lớn dữ liệu ngay trước cuộc họp ngày 25-26 tháng 4 và khi đó cuộc họp này trở thành thời điểm thích hợp để đưa ra quyết định.

Hiện có nhiều quan điểm trái chiều, vì vậy nếu ông Ueda thúc đẩy việc tăng lãi suất ngay trong cuộc họp vào thứ Ba tới, ông có thể không nhận được sự nhất trí toàn diện. Cho đến nay, ông Ueda vẫn không đưa ra gợi ý rõ ràng về thời điểm mà chỉ nhắc lại cam kết thực hiện các bước đi thích hợp sau khi đánh giá toàn diện nền kinh tế.

Cựu quan chức BoJ và nhà kinh tế trưởng tại Sony Financial Group Masaaki Kanno cho biết: “Tất cả phụ thuộc vào ông Ueda”. “Sau mọi nỗ lực, BoJ có thể chấm dứt lãi suất âm bất cứ khi nào họ muốn, không có sự khác biệt lớn cho dù việc chấm dứt xảy ra vào tháng 3 hay tháng 4.”

Có một điều rõ ràng khi loại bỏ lãi suất âm: Các thiết lập chính sách sẽ vẫn mang tính linh hoạt. Ueda và các thành viên hội đồng thống đốc đã nhắc lại quan điểm này nhiều lần trong nỗ lực chuẩn bị cho thị trường về những gì sắp xảy ra.

Trong một cuộc khảo sát với các nhà kinh tế có khoảng 67% dự đoán mức lãi suất chính sách mới trong khoảng 0% - 0.1%, 16% dự đoán ở lãi suất ở mức 0% và 10% cho rằng lãi suất ở mức 0.1%. Theo khảo sát của Bloomberg dự báo lãi suất cuối cùng là 0.5% và khoảng 50% dự báo tốc độ tăng lãi suất khoảng 1-2 lần trong năm, 51% còn lại cho biết khó để đoán trước.