Trung Quốc tiết lộ việc sử dụng không hiệu quả quỹ chính phủ, nêu bật rủi ro tài chính
Nguyễn Tuấn Đạt
Junior Analyst
Trung Quốc phát hiện ra rằng các quan chức đã sử dụng tiền huy động từ trái phiếu đặc biệt hoặc quỹ từ ngân sách chính quyền trung ương đầu tư vào các dự án kém chất lượng, làm dấy lên lo ngại về hiệu quả của các biện pháp tài chính hiện tại trong việc thúc đẩy phục hồi kinh tế.
Gần 28 tỷ nhân dân tệ (3.9 tỷ USD) quỹ trái phiếu liên quan đến 522 dự án đã không được khai thác hoặc sử dụng cho các mục đích khác các dự án được phê duyệt tính đến cuối năm 2023. Tiến độ cũng đang rất chậm đối với 721 dự án do Ủy ban Cải cách và Phát triển Quốc gia xác định để đầu tư ngân sách trung ương, khiến hơn 41 tỷ nhân dân tệ chưa được sử dụng. Một số dự án thậm chí còn nhận được nhiều quỹ trái phiếu đặc biệt hoặc của chính phủ hơn tổng vốn đầu tư theo kế hoạch.
Báo cáo trên đã nêu bật những khó khăn mà Bắc Kinh phải đối mặt trong việc thực hiện hiệu quả các biện pháp kích thích tài chính. Các quan chức đang gặp khó khăn trong việc tìm ra các dự án đủ chất lượng để sử dụng quỹ của chính phủ.
Thâm hụt ngân sách của chính phủ Trung Quốc đang không nhỏ
Việc triển khai tài trợ không phù hợp có thể gây tổn hại đến triển vọng tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc, đặc biệt là khi các hộ gia đình và doanh nghiệp ngần ngại chi tiêu trong bối cảnh bất động sản suy thoái và khi các công ty của nước này bắt đầu phải đối mặt với nhiều rào cản thương mại hơn từ Mỹ và Châu Âu.
"Các chính sách tài khóa hiện đang đi chệch hướng. Một số dự án trái phiếu đặc biệt đã không đóng vai trò thúc đẩy đầu tư", Văn phòng Kiểm toán Quốc gia cho biết.
Việc sử dụng vốn chậm dẫn đến việc chính phủ đang phải trả lãi cho các trái phiếu không tạo ra lợi nhuận đầu tư, làm tăng rủi ro trả nợ trong tương lai và khiến Bắc Kinh có thêm lý do để thận trọng hơn về việc nới lỏng chính sách.
NDRC đã đưa hơn 280 dự án không được phê duyệt về tính khả thi vào danh sách sơ bộ để sử dụng trái phiếu đặc biệt. Bộ Tài chính cũng đã thêm hơn 500 dự án có vấn đề hoặc bị đình chỉ vào danh sách dự phòng cho dự án trái phiếu của họ.
Michelle Lam, một nhà kinh tế học về Trung Quốc tại Societe Generale SA cho biết: “Ngày càng khó khăn hơn để có được các dự án đủ điều kiện sau nhiều năm đầu tư quá mức. Tôi không mong đợi Trung Quốc sẽ phát hành thêm trái phiếu so với những gì đã công bố trong ngân sách tháng 3, tuy nhiên, chính phủ Trung Quốc cần tập trung vào việc thực hiện các dự án hiện có và đảm bảo rằng các quỹ từ các đợt phát hành trái phiếu hiện tại được sử dụng một cách hiệu quả và đúng mục đích.”.
Bà cho biết Bắc Kinh nên đảm nhận nhiều trách nhiệm vay và chi tiêu hơn từ các chính quyền địa phương và tìm ra những cách hiệu quả để sử dụng quỹ trái phiếu chính phủ cho các khoản đầu tư hiệu quả và chi tiêu phúc lợi xã hội để thúc đẩy tiêu dùng.
Chính phủ dự kiến sẽ mở rộng các lĩnh vực đủ điều kiện nhận quỹ trái phiếu địa phương đặc biệt. Bộ Tài nguyên thiên nhiên đang nghiên cứu một kế hoạch cho phép các chính quyền địa phương sử dụng tiền từ các trái phiếu này để mua lại đất chưa phát triển, tờ Economic Observer đưa tin tuần này.
Tuần trước, có nhiều đồn đoán rằng Trung Quốc có thể nới lỏng các quy định để cho phép các tỉnh phát hành trái phiếu đặc biệt mới để trả các khoản nợ cũ. Tuy nhiên, sau đó, Hà Nam đã thay đổi cách diễn đạt của mình trong các tuyên bố chính thức để làm cho mục đích sử dụng quỹ trở nên khó xác định.
Cơ quan kiểm toán quốc gia phát hiện ra rằng một số chính quyền địa phương vẫn tiếp tục vi phạm các quy định. Tính đến cuối năm ngoái, các doanh nghiệp nhà nước tại 24 khu vực được phát hiện đang nắm giữ 37 tỷ nhân dân tệ từ các quỹ như vậy, chủ yếu để trang trải các khoản nợ đến hạn và trả lương cho nhân viên.
Bloomberg