Ám ảnh mất mát - kẻ thù luôn thường trực đối với các trader
Tú Đỗ
Senior Economic Analyst
Con người chúng ta thường cường điệu hóa nỗi đau thua cuộc hơn so với niềm vui chiến thắng
Từ sự kiện Jackson Hole, sau đó là dữ liệu việc làm đáng thất vọng của Mỹ cho tới quan điểm chặt chẽ bất ngờ từ ECB - thị trường rõ ràng luôn tiềm ẩn những rủi ro. Các trader có thể tận dụng những rủi ro này để tìm kiếm lợi nhuận, tuy nhiên nếu nhìn từ góc độ thống kê, điều này thường không phải là một bước đi khôn ngoan.
Giả sử một nhà đầu tư cổ phiếu với chiến lược sẽ đóng tất cả các vị thế mua dựa trên chỉ số S&P 500 ngay trước mỗi quyết định chính sách của Fed và dữ liệu việc làm, và thực hiện mở lại trạng thái ngay sau đó. Tỷ suất lợi nhuận của nhà đầu tư này sẽ thấp hơn 29% so với lợi suất của việc đầu tư thụ động vào chỉ số này kể từ cuối năm 2015 đến nay. Đây chính là cái giá phải trả cho việc quá thận trọng và cũng là một điều có thể hiểu được từ góc nhìn của tài chính hành vi. Con người nói chung thường cường điệu hóa nỗi đau thua cuộc hơn so với niềm vui chiến thắng. Đây được gọi là hội chứng ám ảnh mất mát (Loss aversion).
Trong cuốn sách "Thinking Fast and Slow", tác giả Kahneman đã đưa ra một ví dụ khi được đề nghị tung đồng xu với 2 khả năng: Thắng được 150 đô hay thua sẽ mất 100 đô, hầu hết mọi người sẽ lựa chọn không tham gia dẫu cho lợi nhuận kỳ vọng rõ ràng là lớn hơn 0. Khi đặt mình vào hoàn cảnh một trader, chúng ta thường có xu hướng hành động một cách hợp lý hơn. Dẫu vậy, không phải lúc nào các trader cũng có thể suy nghĩ một đúng đắn. Một ví dụ kinh điển cho hội chứng ám ảnh mất mát đối với các trader đó là hành động nắm giữ lệnh lỗ rất lâu nhưng lại nhanh chóng chốt lời những lệnh lãi.
Mặt khác, một số người sẽ yêu cầu mức lợi nhuận tiềm năng phải ít nhất gấp 2 lần mức thua lỗ tiềm năng để xem xét đặt cược. Điều này phần nào lý do cho sự chấp nhận dè dặt với Bitcoin. Đúng là triển vọng bùng nổ của nó là rất lớn tuy nhiên điều phải đánh đổi sẽ là biên độ biến động cực rộng.
Tất nhiên rằng không phải tất cả các nhà đầu tư đều là những người bị ám ảnh với rủi ro. Tuy vậy đây vẫn sẽ là một hiện tượng xảy ra với số đông. Điều này giải thích tại sao các tài sản trú ẩn như vàng hay đồng Franc Thụy Sỹ vẫn luôn được ưa thích hay tại sao các nhà đầu tư lại sẵn sàng nắm giữ các trái phiếu với mức lợi suất âm.
Cuối cùng, sẽ không có một câu trả lời duy nhất dành cho tất cả mọi người. Việc tỏ ra quá thận trọng cũng sẽ khiến bạn phải trả một cái giá nhất định. Có lẽ rằng mỗi trader sẽ cần phải tự trả lời sau trước mỗi lần đặt cược: Liệu rằng vị thế hiện tại có cho phép mình đứng ngoài cuộc chơi hay không?
Bloomberg