Anh ''nối lại tình xưa'' với EU - một kịch bản đẹp nhưng khó có thể xảy ra

Anh ''nối lại tình xưa'' với EU - một kịch bản đẹp nhưng khó có thể xảy ra

Trần Quốc Khải

Trần Quốc Khải

Junior Editor

15:44 11/07/2024

Thủ tướng Keir Starmer và nhóm của ông đã hứa hẹn về chủ nghĩa trung gian, dựa trên quan điểm của đảng trước khi Starmer nhậm chức. Chủ đề chiến dịch tranh cử của Đảng Lao động rất phù hợp: “Thay đổi”. Thật không may, việc đưa ra loại thay đổi phù hợp sẽ còn rất khó khăn.

Starmer và bộ trưởng tài chính Rachel Reeves phải đối mặt với hai trở ngại lớn. Một là tình trạng tài chính tồi tệ của Anh. Thứ hai là trọng tâm của việc khôi phục quan hệ kinh tế với Liên minh châu Âu. Chính phủ mới hiểu cả hai vấn đề và phần lớn những gì Starmer và Reeves nói về điều này đều hợp lý. Nhưng các giải pháp khả thi vẫn chưa xuất hiện.

Ảnh hưởng của đại dịch và khả năng quản lý tài chính tồi tệ dai dẳng của Đảng Bảo thủ, nước Anh phải đối mặt với mức thuế cao kỷ lục, các dịch vụ công bị thiếu hụt trầm trọng và nợ công tăng vọt. Giải quyết vấn đề này sẽ không dễ dàng. Kiểm soát tài chính đòi hỏi phải có sự kết hợp giữa việc đánh thuế cao hơn và cắt giảm chi tiêu công.

Theo ghi nhận, Starmer và Reeves vẫn chưa sử dụng đến tư duy mê tín. Đặc biệt, họ không cho rằng việc kiểm soát tài chính là không cần thiết. Họ cho rằng, cuối cùng, họ sẽ kiểm soát được nợ công. Họ đã hứa không tăng thuế suất thuế thu nhập hoặc thuế giá trị gia tăng, nhưng vẫn không hoàn toàn chắc chắn về điều này. Lời hứa về việc chi tiêu của họ cũng bị hạn chế tương tự, ngoại trừ các cam kết giảm thiểu thời gian chờ đợi y tế và thực hiện các sửa chữa khác cho Dịch vụ y tế quốc gia đang chịu áp lực từ dư luận.

Tóm lại, chính phủ mới thừa nhận vấn đề tài chính nhưng chưa có những biện pháp chắc chắn.

Tăng trưởng kinh tế nhanh hơn, như Starmer và Reeves nhấn mạnh, sẽ cải thiện tình hình tài chính công. Nhưng điều này không hề dễ dàng, đặc biệt khi phải tăng ít nhất một số loại thuế và/hoặc siết chặt chi tiêu công. Một trong những ý tưởng chính của Đảng Lao động nhằm thúc đẩy tổng sản phẩm quốc nội là bãi bỏ quy định, vì muốn có một điều khoản tốt hơn: Chẳng hạn, cắt giảm sự chậm trễ trong quy hoạch trong xây dựng nhà ở và xây dựng công nghiệp, đồng thời tăng tốc độ phê duyệt các công nghệ mới. Những thay đổi như vậy có thể rất được mong đợi nhưng chúng khó có thể mang lại ảnh hưởng đủ lớn và đủ nhanh để làm thay đổi bài toán ngân sách. Và nếu những cải cách như vậy dễ dàng, chúng đã được thực hiện trước đó.

Tăng trưởng chậm thực sự là mấu chốt của vấn đề. Nguyên nhân cơ bản của điều này là sự thiếu hụt vốn tư nhân và vốn công, được thúc đẩy bởi chi phí trực tiếp và gián tiếp của Brexit. Starmer và nhóm của ông đã đúng khi nhấn mạnh vai trò của sự ổn định chính trị cao và hợp tác chặt chẽ hơn với EU trong việc thúc đẩy đầu tư. Tuy nhiên, sự ổn định chính trị không được đảm bảo và sự cải thiện thực chất trong quan hệ Anh-EU khó có thể diễn ra.

Tỷ lệ đa số của Đảng Lao động trong quốc hội là sai lầm: Đảng này được đảm bảo chỉ với 34% số phiếu bầu (một sự tôn vinh đối với đầu phiếu đa số tương đối trong một hệ thống bầu cử đang rạn nứt). Sự bất hoà sẽ xuất hiện khi chính phủ mới vật lộn với những tồn đọng của Đảng Bảo thủ. Nếu chính phủ tiến tới khôi phục quyền kiểm soát tài chính một cách chắc chắn không như những gì họ hứa hẹn, nhiều nghị sĩ, đảng viên và những người ủng hộ họ trong nước sẽ cáo buộc họ (một cách không công bằng) đã vi phạm lời hứa. Nhưng nếu chính phủ không thực hiện điều này, họ sẽ bị đe dọa bởi căng thẳng tài chính ngày càng trầm trọng. Sự ổn định mà các nhà đầu tư yêu cầu có thể chỉ là tạm thời.

Một sự cải thiện nào đó với EU sẽ tạo ra khác biệt lớn. Theo ước tính, Brexit đã cắt giảm 4% sản lượng dài hạn của Anh. Starmer và nhóm của ông ấy có ý định bù đắp thiệt hại này nhiều nhất có thể - nhưng khả năng bị hạn chế. Đảng Lao động gần như không nói gì về Brexit trong suốt chiến dịch tranh cử và vì lý do chính đáng: không thể đảo ngược được sự kiện này. Hầu hết cử tri có thể đã ước Brexit chưa bao giờ xảy ra, nhưng điều này không có nghĩa là họ muốn tái đàm phán với những điều khoản tồi tệ hơn thỏa thuận mà họ đã từ chối.

Những cải thiện nhỏ đối với các thỏa thuận hiện tại đáng được theo đuổi. Reeves cho biết về việc tái định hướng các quy định liên quan đến việc hạn chế, ví dụ như việc công nhận chính sách quốc gia khác. Điều đó sẽ tốt hơn là không thực hiện gì. Nhưng EU không thích hành động lấp liếm như vậy ngay cả khi họ có có thể thu được lợi ích. Trong suốt quá trình sai lầm này, EU đánh giá rằng họ sẽ có lợi hơn nếu từ chối giúp đỡ Anh. Theo quan điểm từ Brussels, họ hưởng lợi khi mà Brexit ảnh hưởng xấu tới Anh.

Liệu điều này có thay đổi được không khi nền chính trị châu Âu hiện đang có nhiều thay đổi? Các đảng dân túy có khuynh hướng dân tộc chủ nghĩa và hoài nghi châu Âu đã xâm nhập vào Pháp, Đức, Ý và các nước EU khác. Thật thú vị khi suy đoán xem điều gì có thể xảy ra trong các cuộc đàm phán Anh-EU trước Brexit nếu những xu hướng này xảy ra sớm hơn. Có lẽ một thỏa thuận cho phép một biện pháp kiểm soát quốc gia đối với biên giới nội bộ có thể đã đạt được. Trong trường hợp đó, Brexit có thể đã bị chặn lại.

Tuy nhiên, trong tình hình hiện tại, sự trỗi dậy của chủ nghĩa dân túy ở châu Âu không cho thấy một quá trình hợp tác cải cách EU có trật tự - một quá trình mà Anh có thể thấy hữu ích - mà thay vào đó là tình trạng tê liệt và bất ổn ở từng quốc gia. Với sự chú ý được chuyển hướng như vậy, Ủy ban Châu Âu sẽ dễ dàng duy trì đường lối cứng rắn của mình đối với Anh. Với việc những người theo chủ nghĩa hoài nghi châu Âu đang phát triển ở thủ đô các quốc gia, Ủy ban sẽ có thêm lý do để làm như vậy. Điểm mấu chốt ở đây là: Vì lợi ích của châu Âu, hơn bao giờ hết, Brexit phải được coi là một sai lầm.

Thật vui khi thấy Đảng Bảo thủ hoạt động kém hiệu quả ở Anh bị hạ bệ. Cuộc bầu cử vừa rồi là vô cùng đáng giá. Những người theo chủ nghĩa tân tự do như tôi càng vui mừng hơn khi thấy một chính phủ Lao động, với chủ nghĩa trung gian gắn với quan điểm Blair, áp đảo Hạ viện.

Bloomberg

Broker listing

Cùng chuyên mục

Tăng thâm hụt ngân sách: Cả ông Trump và bà Harris đều chung "nước đi" này!
Đặng Thùy Linh

Đặng Thùy Linh

Junior Analyst

Tăng thâm hụt ngân sách: Cả ông Trump và bà Harris đều chung "nước đi" này!

Kamala Harris đã giành chiến thắng trong cuộc tranh luận tổng thống với Trump. Harris nổi bật với tầm nhìn hướng tới tương lai, nhấn mạnh các chủ đề như quyền phá thai, pháp quyền và chính sách đối ngoại liên quan đến chiến tranh ở Ukraine và Gaza. Ngược lại, Trump tập trung vào chỉ trích chính quyền hiện tại mà không đưa ra kế hoạch hay sáng kiến cụ thể.
Cắt giảm 50 bps: Dấu hiệu suy thoái hay bước ngoặt mới của Fed?
Quỳnh Chi

Quỳnh Chi

Junior Editor

Cắt giảm 50 bps: Dấu hiệu suy thoái hay bước ngoặt mới của Fed?

Sau cuộc họp FOMC, Fed đã bắt đầu "bước ngoặt chính sách" bằng việc cắt giảm lãi suất 50 bps, dự kiến tiếp tục nới lỏng trong năm 2024 - 2026, song thị trường cần thận trọng theo dõi các chỉ báo quan trọng như XRT, DBC, DBA và diễn biến của USD để đánh giá triển vọng kinh tế vĩ mô và xu hướng thị trường tài chính.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ