BoJ giữ nguyên lãi suất trong bối cảnh chính trị bất ổn
Ngọc Lan
Junior Editor
Trong bối cảnh gia tăng nhiều bất định về triển vọng kinh tế và sự ổn định chính trị, đặc biệt sau khi liên minh cầm quyền ghi nhận kết quả bầu cử tồi tệ nhất kể từ năm 2009, BoJ đã quyết định giữ nguyên mức lãi suất điều hành.
Theo thông báo chính thức được đưa ra vào hôm thứ Năm, Thống đốc Kazuo Ueda và các thành viên BoJ đã nhất trí duy trì lãi suất cơ bản ở ngưỡng 0.25%. Động thái này không gây bất ngờ khi đã được 52 trong tổng số 53 chuyên gia kinh tế trong cuộc khảo sát của Bloomberg dự báo trước.
BoJ vẫn trong chu kỳ tăng lãi suất, khác biệt với Fed và ECB
Đảng Dân chủ Tự do (LDP) đang nắm quyền vừa chứng kiến kết quả bầu cử ảm đạm nhất trong vòng một thập kỷ rưỡi, điều này đã làm suy yếu đáng kể khả năng triển khai các chính sách kinh tế then chốt cũng như việc phối hợp nhịp nhàng với BoJ. Bên cạnh đó, cuộc bầu cử Tổng thống Hoa Kỳ đang cận kề trong tuần tới cũng khiến giới đầu tư thêm phần thận trọng trước nguy cơ thị trường tài chính có thể đón nhận những biến động khó lường.
BoJ nhấn mạnh sự cần thiết phải theo dõi sát sao diễn biến của các nền kinh tế toàn cầu, đặc biệt là tình hình kinh tế Hoa Kỳ.
Mặc dù BoJ một lần nữa khẳng định ý định tăng lãi suất khi triển vọng lạm phát đạt mục tiêu, họ cũng nhấn mạnh về mức độ bất ổn cao trong thời gian tới. BoJ tiếp tục duy trì quan điểm rằng xu hướng lạm phát sẽ phù hợp với mục tiêu 2% trong nửa sau của giai đoạn dự báo ba năm kết thúc vào tháng 3/2027.
Trong báo cáo mới nhất, BoJ đã điều chỉnh giảm nhẹ mức độ cảnh báo về rủi ro lạm phát cho năm tài chính kết thúc vào tháng 3/2025. Tuy nhiên, họ vẫn kiên định với nhận định về khả năng lạm phát có thể vượt ngưỡng dự báo trong năm tiếp theo. Điều này phản ánh rõ nét rằng, bất chấp những gợn sóng hiện tại, ngân hàng trung ương vẫn tin tưởng xu hướng dài hạn đang đi đúng quỹ đạo và có thể sẽ càng mạnh mẽ hơn - một tín hiệu ủng hộ khả năng tiếp tục có thêm các đợt tăng lãi suất trong tương lai.
Ông Toru Suehiro, Chuyên gia kinh tế trưởng của Daiwa Securities nhận định: "BoJ đang gửi đi thông điệp rằng họ vẫn đang kiên định với lộ trình bình thường hóa chính sách. Cá nhân tôi không cho rằng những bất ổn hiện tại sẽ đủ sức ngăn cản BoJ trong việc nâng lãi suất. Trong kịch bản đồng Yên tiếp tục suy yếu, việc BoJ tăng lãi suất vào tháng 12 là hoàn toàn khả thi, và báo cáo triển vọng được công bố hôm nay cũng không hề bác bỏ khả năng này."
Ngay sau thông báo chính sách được đưa ra, đồng Yên đã trải qua những biến động nhẹ trước khi lấy lại đà tăng giá so với đồng USD. Tại thời điểm 10:20 sáng theo giờ Việt Nam, tỷ giá USD/JPY giao dịch ở mức 153.08.
Diễn biến của đồng Yên được các chuyên gia đánh giá là nhân tố có tính quyết định đối với thời điểm BoJ sẽ tung ra động thái chính sách kế tiếp. Bởi lẽ, trong bối cảnh người dân đang phải vật lộn với gánh nặng chi phí sinh hoạt ngày một leo thang, sự suy yếu thêm của đồng nội tệ có thể càng làm trầm trọng thêm áp lực lạm phát.
Kết quả khảo sát của Bloomberg cho thấy, theo dự đoán của giới chuyên gia kinh tế, Thủ tướng Shigeru Ishiba nhiều khả năng sẽ bật đèn xanh cho việc tăng lãi suất nếu tỷ giá USD/JPY chạm ngưỡng 155. Dù cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ có thể tạo ra những biến động trên thị trường tài chính, song việc Fed có kế hoạch hạ lãi suất vào tuần tới được kỳ vọng sẽ là điểm tựa cho đồng Yên.
Sau khi liên minh cầm quyền của ông Ishiba để mất đa số ghế tại Hạ viện vào hôm Chủ nhật, vị Thủ tướng này buộc phải tìm kiếm sự ủng hộ từ các đảng đối lập nhằm duy trì quyền lực điều hành đất nước. Trong tương lai gần, ông Ishiba còn phải đối mặt với thách thức lớn khi cần được sự đồng thuận từ các đảng phái khác để thông qua nhiều dự luật quan trọng, từ việc phê duyệt nguồn vốn mới cho gói kích thích kinh tế, cho đến ngân sách quốc gia và các cải cách thuế then chốt.
Trong bối cảnh này, ông Yuichiro Tamaki - người đứng đầu Đảng Dân chủ vì Nhân dân - nổi lên như một nhân vật có tầm ảnh hưởng đặc biệt quan trọng đối với ông Ishiba. Phát biểu vào hôm thứ Ba, ông Tamaki đã bày tỏ quan điểm thận trọng khi cho rằng không nên có những thay đổi đột ngột trong chính sách tiền tệ tại thời điểm này. Theo ông, BoJ chỉ nên cân nhắc điều chỉnh lãi suất khi mức tăng lương dự kiến tiệm cận ngưỡng 4% trong năm tới - một con số vượt xa mục tiêu lạm phát 2%.
Đa số chuyên gia dự báo BoJ sẽ tăng lãi suất trước tháng 1/2024
Sự chú ý của ngày hôm nay đổ dồn về cuộc họp báo của Thống đốc Ueda, một sự kiện quan trọng được lên lịch vào lúc 3:30 chiều. Trong không khí đầy kỳ vọng, khi mà tới 87% các chuyên gia nghiên cứu về BoJ đều nhận định đợt tăng lãi suất kế tiếp sẽ diễn ra trước thềm năm mới, giới phân tích và các nhà giao dịch đang chăm chú theo dõi từng câu chữ trong phát ngôn của ông Ueda. Họ hy vọng có thể nắm bắt được những tín hiệu về khả năng ngân hàng trung ương sẽ có động thái vào tháng 12 hay để đến tháng 1 năm sau.
Bên cạnh đó, giới đầu tư cũng đang nín thở chờ đợi những nhận định của vị Thống đốc về ba vấn đề then chốt: tác động của làn sóng bất ổn chính trị đang diễn ra tại Nhật Bản, bức tranh tương lai của hai nền kinh tế hàng đầu thế giới là Mỹ và Trung Quốc, cũng như cách thức những biến số khó lường từ môi trường quốc tế có thể định hình lộ trình chính sách của BoJ trong thời gian tới.
Bloomberg