BoJ "nín thở" chờ đợi công bố thỏa thuận lương từ Liên đoàn Công đoàn lớn nhất Nhật Bản

Ngọc Lan
Junior Editor
Liên đoàn Công đoàn lớn nhất Nhật Bản đang chuẩn bị công bố báo cáo đầu tiên về các thỏa thuận lương - một chỉ số then chốt đánh giá liệu đà tăng lương có được duy trì tại quốc gia này hay không. Thu nhập của người lao động vẫn là yếu tố cốt lõi trong chu kỳ kinh tế tích cực mà BoJ và chính phủ đang nỗ lực hướng tới.

Liên đoàn Công đoàn Nhật Bản, được biết đến với tên gọi Rengo, sẽ công bố thống kê ban đầu về các thỏa thuận lương vào cuối ngày thứ Sáu, mang đến cái nhìn sâu sắc về khả năng đáp ứng của các doanh nghiệp trước áp lực mạnh mẽ từ phía công đoàn. Yêu cầu của người lao động trong tuần qua đã đạt mức 6%, đánh dấu mức cao nhất kể từ năm 1993. Thông báo dự kiến sẽ được đưa ra sớm nhất vào lúc 4:15 chiều.
Tổ chức Công đoàn Lao động lớn nhất Nhật Bản sắp công bố kết quả ban đầu của các cuộc đàm phán lương
Kết quả của vòng đàm phán lương mùa xuân được BoJ theo dõi sát sao như một thước đo về động lực tăng lương. Việc tăng lương bền vững được xem là động lực sống còn để thúc đẩy nhu cầu trong nước và giữ cho BoJ tiếp tục lộ trình thắt chặt chính sách tiền tệ.
Năm ngoái, BoJ đã nâng lãi suất lần đầu tiên sau 17 năm vào tháng 3, chỉ vài ngày sau khi Rengo công bố thống kê đầu tiên. Báo cáo ban đầu cho thấy khoảng 770 công đoàn đã đạt được mức tăng lương trung bình 5.28%, mức tăng ấn tượng nhất trong 33 năm qua.
Theo lịch trình tương tự, BoJ sẽ đưa ra quyết định chính sách mới nhất vào tuần tới, năm ngày sau khi Rengo công bố số liệu mới nhất. Tất cả các nhà kinh tế được khảo sát đều dự đoán sẽ không có thay đổi chính sách nào tại cuộc họp kéo dài hai ngày kết thúc vào ngày 19/3.
Mặc dù hầu hết các chuyên gia theo dõi BoJ không kỳ vọng sẽ có đợt tăng lãi suất nào khác trước mùa hè, kết quả đàm phán lương mùa xuân vẫn đóng vai trò quan trọng trong việc định hình thời điểm cho động thái tiếp theo. Kết quả khả quan sẽ củng cố niềm tin của BoJ vào nền kinh tế và hỗ trợ việc thắt chặt chính sách hơn nữa, trong khi các thỏa thuận thấp hơn dự kiến có thể dẫn đến cách tiếp cận thận trọng hơn, tạo dư địa để đánh giá tác động của ba đợt tăng lãi suất trước đó.
Các nhà kinh tế được khảo sát nhận định rằng mức tăng dưới 4.4% sẽ là đáng thất vọng đối với BoJ.
Các quan chức BoJ, trong đó có Phó Thống đốc Shinichi Uchida, gần đây đã phát tín hiệu rằng lãi suất vẫn đang trên đà tăng dần, tùy thuộc vào các dữ liệu kinh tế sắp tới.
Trong báo cáo triển vọng tháng 1, BoJ dự báo thu nhập của người lao động sẽ tiếp tục tăng trong bối cảnh thị trường lao động vẫn duy trì tình trạng khan hiếm.
Các thống kê sơ bộ được công bố đầu tuần này trước báo cáo chính thức của Rengo đã chỉ ra tiến triển đáng khích lệ. Các công đoàn thành viên của UA Zensen đã đảm bảo mức tăng lương không kém nhiều so với năm ngoái vào thứ Năm, đặc biệt là người lao động bán thời gian đạt được mức tăng lương ấn tượng. Các nhà kinh tế ước tính người lao động Rengo sẽ đạt được mức tăng lương khoảng 5% trong năm nay, xấp xỉ mức tăng của năm ngoái.
Các cuộc đàm phán lương cũng mang hàm ý chính trị sâu sắc đối với Thủ tướng Shigeru Ishiba, vì kết quả có thể ảnh hưởng đến tâm lý công chúng trước cuộc bầu cử thượng viện vào mùa hè này. Một kết quả tích cực có thể giúp củng cố niềm tin của cử tri vào tăng trưởng thu nhập bền vững, xoa dịu một phần bất mãn về tình trạng lạm phát kéo dài.
Kể từ khi liên minh cầm quyền của Ishiba mất đa số ghế ở hạ viện chỉ một tháng sau khi ông nhậm chức vào tháng 10, chính phủ của ông đã gặp nhiều trở ngại trong việc thông qua các đạo luật then chốt, từ ngân sách đến cải cách thuế hàng năm.
Tuy nhiên, việc đạt được mức tăng lương vượt qua lạm phát không phải là nhiệm vụ dễ dàng. Mặc dù năm ngoái đã chứng kiến mức tăng lương cao nhất trong nhiều thập kỷ thông qua các cuộc đàm phán, tăng trưởng lương thực tế vẫn không đồng đều trong bối cảnh lạm phát dai dẳng. Dữ liệu hàng năm của Bộ Lao động cho thấy lương thực tế giảm 0.3% vào năm 2024, kéo dài chuỗi suy giảm đến ba năm liên tiếp.
Tỷ lệ lạm phát toàn phần của Nhật Bản đã chạm mức 4% vào tháng 1, với đồng Yên suy yếu đẩy chi phí nhập khẩu tăng cao và làm chậm tốc độ tăng trưởng thu nhập khả dụng. Chi phí sinh hoạt gia tăng đã tạo áp lực lên người tiêu dùng, như thể hiện qua dữ liệu mới nhất cho thấy các hộ gia đình chi tiêu thấp hơn nhiều so với dự kiến trong tháng 1.
Để giải quyết các vấn đề về lương và giá cả, Thủ tướng Ishiba đã triển khai hàng loạt biện pháp. Những nỗ lực gần đây bao gồm việc giải phóng dự trữ gạo khẩn cấp nhằm hạ giá thành lương thực thiết yếu của đất nước và nâng ngưỡng thu nhập miễn thuế lên 1.6 triệu Yên (10,800 USD) từ mức 1.03 triệu yên nhằm tăng thu nhập khả dụng.
Thủ tướng cũng đã nhiều lần gặp gỡ các lãnh đạo doanh nghiệp và đại diện người lao động trong giai đoạn chuẩn bị cho các cuộc đàm phán, nhằm duy trì áp lực lên cả hai bên để đảm bảo mức tăng lương bền vững.
Đối với cả Thủ tướng Ishiba và BoJ, nhu cầu trong nước vững mạnh là yếu tố thiết yếu trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu đang đối mặt với sự bất ổn ngày càng gia tăng, chủ yếu do các chính sách thương mại của Tổng thống Mỹ Donald Trump. Hoa Kỳ đã áp thuế bổ sung 25% đối với thép và nhôm vào thứ Tư và đang chuẩn bị các mức thuế đối ứng cho các ngành bao gồm ô tô, dược phẩm và chất bán dẫn, dự kiến sớm nhất vào ngày 2/4.
Nền kinh tế Nhật Bản được dự báo sẽ chịu cả tác động trực tiếp và gián tiếp từ các biện pháp bảo hộ của Hoa Kỳ, cho thấy rằng quốc gia này không thể phụ thuộc nhiều vào nhu cầu bên ngoài và cần tăng cường động lực nội tại. Dữ liệu GDP sửa đổi được công bố đầu tuần này cho thấy nền kinh tế Nhật Bản tăng trưởng ở mức vừa phải trong ba tháng cuối năm ngoái, chủ yếu nhờ vào xuất khẩu ròng, trong khi tiêu dùng cá nhân vẫn duy trì ở mức trì trệ.
Bloomberg