Chính phủ Anh trong tình trạng "tiến thoái lưỡng nan" sau khi Trump tái đắc cử
Huyền Trần
Junior Analyst
Việc Donald Trump tái đắc cử tổng thống Mỹ mở ra một thời kỳ khó khăn cho Anh khi mối quan hệ với Mỹ và EU đều đang thay đổi. Anh cần củng cố nền tảng nội bộ, tìm kiếm đồng minh và bảo vệ những giá trị quan trọng trong bối cảnh thế giới ngày càng phức tạp.
Việc Donald Trump tái đắc cử tổng thống Mỹ mở ra một giai đoạn mới đầy phức tạp cho chính trị Mỹ và quốc tế. Sau những gì đã xảy ra, đặc biệt là nỗ lực đảo ngược kết quả bầu cử 2020, lần tái đắc cử này thể hiện sự lựa chọn gây tranh cãi của cử tri Mỹ. Với quyền lực vững chắc trong Quốc hội và sự ủng hộ từ Tòa án Tối cao, Trump cùng đội ngũ trung thành sẽ định hình lại nước Mỹ theo định hướng riêng của ông.
Đối với nước Anh, điều này tạo nên những thách thức không nhỏ. Mỹ là đối tác an ninh quan trọng nhất của Anh và cũng là một trong hai đối tác kinh tế lớn nhất (cùng với EU). Từ sau Thế chiến thứ hai, Anh luôn tin tưởng Mỹ sẽ là thành trì bảo vệ nền dân chủ tự do và hợp tác quốc tế. Nhưng giờ đây, với sự trở lại của Trump và chính sách "nước Mỹ là trên hết," niềm tin này đã trở nên lung lay.
EU là đối tác thương mại quan trọng của Anh
Ngoài Mỹ, Anh còn phải đối diện với những thay đổi từ EU. Năm 2016, Brexit và chiến thắng đầu tiên của Trump đánh dấu bước ngoặt lớn, khẳng định rằng EU vẫn là đối tác thương mại quan trọng của Anh. Ngay cả sau Brexit, trong năm 2023, EU vẫn chiếm 55% lượng hàng nhập khẩu của Anh và 47% lượng hàng xuất khẩu. Anh hiện đang ở ngoài EU, nhưng sự gần gũi về địa lý và tầm quan trọng kinh tế vẫn tạo ra sự kết nối không thể phủ nhận.
Điều phức tạp hơn nữa là Trump đang giảm cam kết với NATO và tăng cường các rào cản thương mại. Ông xem xét áp thuế nhập khẩu 60% đối với hàng hóa từ Trung Quốc và từ 10-20% đối với các quốc gia khác, điều này có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến cả kinh tế Mỹ và toàn cầu. Các nghiên cứu của IMF và Viện Nghiên cứu Kinh tế và Xã hội Quốc gia Anh cho thấy các chính sách thương mại này sẽ gây thiệt hại đáng kể trong cả ngắn và trung hạn. Điều này đặt Anh vào một tình thế khó khăn khi phải cân nhắc lại mối quan hệ với các đối tác quan trọng trong bối cảnh đầy biến động này.
EU và Mỹ là đối tác đầu tư chủ đạo vào Anh
Mặc dù không thể ngăn chặn cuộc chiến thương mại toàn cầu, Anh có thể cố gắng thuyết phục chính quyền Trump, với tư cách là đồng minh thân cận và cũng đang đối mặt với thâm hụt thương mại, Anh nên được miễn trừ. Cái giá phải trả có thể là việc gia tăng chi tiêu quốc phòng, nhưng đây có thể là quyết định hợp lý. Liệu chiến lược này có thành công? Có thể không, nhưng Trump chắc chắn sẽ thích thú với sự nhún nhường này.
Một lựa chọn khác là Anh nên chấp nhận rằng trụ cột Mỹ đã sụp đổ và tìm cách hợp tác chặt chẽ hơn với EU để đối phó với các thách thức mới. Trong tình huống cực đoan, điều này có thể dẫn đến việc xem xét lại quyết định Brexit, với lý do rằng những giả định chính trị và kinh tế mà quyết định này dựa vào giờ đây đã không còn phù hợp.
Tuy nhiên, ý tưởng này gặp ít nhất ba khó khăn lớn. Thứ nhất, hiện nay, việc EU có thể hoạt động hiệu quả hay không trong bối cảnh đầy biến động, đặc biệt là với sự thay đổi trong chính sách của Mỹ, vẫn còn là một câu hỏi lớn. Thứ hai, với nhiều vấn đề nội tại, ngay cả khi EU có thể tiếp tục hoạt động, họ khó có thể khôi phục cuộc tranh luận về Brexit. Thứ ba, việc tái xem xét Brexit sẽ lại chia rẽ xã hội Anh thêm lần nữa. Vậy nên, việc để vấn đề này lắng xuống có lẽ là quyết định khôn ngoan, nhưng không có nghĩa là không cải thiện mối quan hệ với EU khi có thể.
Lựa chọn hợp lý lúc này là nhận thức rõ ràng về những nguy cơ đang đến gần, nỗ lực củng cố nền tảng kinh tế nội bộ và tìm cách bảo vệ những giá trị mà Anh luôn tin tưởng, bao gồm thị trường tự do, hợp tác quốc tế và bảo vệ nền dân chủ tự do, đặc biệt là ở châu Âu. Tuy nhiên, mọi hành động sẽ được thực hiện trong một thế giới ngày càng phức tạp và đầy thử thách.
Anh không thể đơn độc đối đầu với Mỹ. Nếu cần phải làm vậy trong những vấn đề quan trọng, Anh phải tìm kiếm đồng minh đáng tin cậy ở châu Âu và toàn cầu. Tuy nhiên, lợi ích và giá trị của Anh hiện nay không còn hoàn toàn phù hợp với Mỹ để làm đồng minh lâu dài. Đây là một thời kỳ mới, và chính phủ Anh cần phải thể hiện sự dũng cảm và khôn ngoan trong các quyết định của mình.
Financial Times