Chung mục tiêu, khác "cách làm": Chính sách tiền tệ của các ngân hàng trung ương ngày càng có sự phân kỳ rõ ràng
Đặng Thùy Linh
Junior Analyst
Sau nhiều năm chung mục tiêu và cam kết, các ngân hàng trung ương được cho là đang đi theo con đường riêng. Sự phân kỳ trong lộ trình lãi suất là điều đáng tiếc. Năm sau được định hình bởi xu hướng nới lỏng chính sách tại phần lớn quốc gia.
Điều duy nhất cần lưu ý là mức độ cắt giảm lãi suất và cách thức thực hiện.
Sự phân kỳ chính sách được cho là do động thái xoay quanh chính sách của Cục Dự trữ Liên bang. Thông thường, Fed sẽ thiết lập tốc độ cho các chu kỳ tiền tệ toàn cầu. Trong khi Chủ tịch Jerome Powell được kỳ vọng sẽ cắt giảm lãi suất vào tháng tới và giải thích thêm trong bài phát biểu tại Jackson Hole vào thứ Sáu, một số ngân hàng trung ương khác đã phản ứng với tình trạng lạm phát hạ nhiệt. Ngân hàng Trung ương Châu Âu (ECB), Ngân hàng Trung ương Anh (BoE) và Ngân hàng Dự trữ New Zealand (RBNZ) đã hành động gần đây; Trung Quốc đã nới lỏng một cách không liên tục - với những mức nhỏ - trong một thời gian.
Tuy nhiên, những đợt cắt giảm này vẫn còn khiêm tốn và đi kèm với lời cảnh bảo mạnh mẽ về nguy cơ lạm phát. Hi vọng những bình luận sẽ cân bằng hơn và ít tập trung vào lạm phát hơn khi Fed tham gia. Giới lãnh đạo luôn được hỏi về Fed và họ thường nhấn mạnh rằng họ là những người độc lập, có nhiệm vụ riêng của mình ở quốc gia của họ. Điều thường ít được nhắc đến là họ có xu hướng không đi xa khỏi "Mother Ship" và các chủ đề toàn cầu mà họ đang đối mặt là tương tự. Các đợt cắt giảm lãi suất không diễn ra trong cùng một ngày không có nghĩa là có một khoảng cách đáng kể. Một tháng hay hai tháng không phải là vấn đề lớn, nhất là khi việc điều chỉnh lãi suất thường được cho là ảnh hưởng đến doanh nghiệp và người tiêu dùng với những độ trễ dài.
Một phần của vấn đề có thể là các chu kỳ nới lỏng lớn cuối cùng được thúc đẩy bởi các tình huống khẩn cấp, khiến nhiều thị trường phải phản ứng nhanh chóng: khủng hoảng nợ dưới chuẩn tại Mỹ (sub-prime) 2007-2009 và đại dịch COVID-19. Các gói kích thích sau đó bắt đầu giảm dần từ cuối năm 2021 với mức độ tăng dần.
Yếu tố nội địa là quan trọng trong việc định hình quyết định chính sách, nhưng không phải tất cả. Các nhà kinh tế của JPMorgan Chase vào tháng trước cho biết tình hình trong nước sẽ giải thích được hơn 50% các đợt cắt giảm lãi suất dự kiến. Họ ước tính lãi suất toàn cầu đã tăng 360bps từ đầu năm 2022 đến giữa năm 2023 và sẽ giảm 130bps cho đến cuối năm sau. Họ viết: "Nếu dự báo của chúng tôi là đúng, năm tới sẽ chứng kiến loạt các đợt cắt giảm lãi suất đồng bộ nhất từ trước đến nay, ngoài các cuộc suy thoái".
Những người ủng hộ sự phân kỳ chính sách dường như mong muốn một mức độ quản lý chính sách chi tiết mà hiếm khi xảy ra ngoài các cuộc khủng hoảng. Những người ủng hộ sự phối hợp chính sách có lẽ hoài niệm lại sáng sớm ngày 8 tháng 10 năm 2008. Sáu ngân hàng trung ương lớn, do Fed và ECB dẫn đầu, đã đồng loạt cắt giảm lãi suất - động thái chưa từng có tiền lệ trước đó. Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc không tham gia, nhưng cũng đã cắt giảm lãi suất vài phút sau đó. Chủ quyền là tương đối khi tất cả cùng lâm vào thế bí. Những hành động như vậy vẫn khắc sâu trong trí nhớ của những người am hiểu; thật may là chúng hiếm khi cần thiết.
Việc nói rằng quốc gia X hay ngân hàng Y đã “chậm” trong việc tăng hoặc giảm lãi suất là hơi quá đáng. Đúng là so với Hàn Quốc hay New Zealand, Fed đã tăng lãi suất chậm hơn, bắt đầu vào tháng 3 năm 2022. Nhưng liệu những người chỉ trích Fed có muốn rơi vào tình trạng suy thoái kép đã xảy ra ở New Zealand và sắp trở thành suy thoái ba đợt liên tiếp? Ngân hàng Dự trữ Úc đã bị chỉ trích vì chậm trễ trong việc tăng lãi suất, nhưng họ chỉ chậm hơn Fed hai tháng và trước ECB. Xu hướng mới là điều quan trọng nhất.
Mặc dù chúng ta sẽ phải đợi đến tháng 9 để có quyết định chính thức của FOMC, nhưng tín hiệu đã đủ rõ ràng. Một năm nữa, nếu may mắn, những chi tiết về thời điểm điều chỉnh chính sách sẽ ít quan trọng hơn so với việc đi đúng xu hướng chung. Lãi suất sẽ giảm. Những người không tham gia mới là những trường hợp ngoại lệ. Đừng lo, ngân hàng trung ương toàn cầu vẫn đang hoạt động tốt.
Bloomberg