Cuộc đua Nhà Trắng xoay chuyển: Biden nhường sân khấu, Harris trở thành niềm hy vọng mới của đảng Dân chủ

Cuộc đua Nhà Trắng xoay chuyển: Biden nhường sân khấu, Harris trở thành niềm hy vọng mới của đảng Dân chủ

Quỳnh Chi

Quỳnh Chi

Junior Editor

08:01 22/07/2024

Tổng thống Mỹ Joe Biden từ bỏ chiến dịch tái tranh cử, nhượng bộ trước áp lực không ngừng từ đảng Dân chủ yêu cầu ông rút lui vì lo ngại ông ''quá yếu'' để đánh bại Donald Trump, gây ra sự hỗn loạn cho cuộc bầu cử 2024.

Biden, 81 tuổi, cho biết ông sẽ hoàn thành nhiệm kỳ và ủng hộ Phó Tổng thống Kamala Harris, 59 tuổi, thay thế ông làm ứng cử viên Đảng Dân chủ, ca ngợi bà là một "người cộng sự phi thường". Harris đã chấp nhận sự ủng hộ của Tổng thống, tuyên bố vào chiều Chủ nhật: "Tôi phải chiến thắng".

Việc Biden rút lui thực sự đưa sự nghiệp 5 thập kỷ của ông tại Washington đến hồi kết và nhường sân khấu cho thế hệ lãnh đạo mới của Đảng Dân chủ.

Quyết định này khởi động cuộc chạy đua 3 tháng tới cuộc tổng tuyển cử tháng 11. Trong khoảng thời gian ngắn ngủi này, Đảng Dân chủ phải đối mặt với hai thách thức lớn: Đoàn kết hỗ trợ một ứng cử viên mới chỉ vài tuần trước khi diễn ra đại hội đề cử của đảng, đồng thời nhanh chóng thu hẹp khoảng cách với Donald Trump - ứng cử viên đang dẫn đầu của Đảng Cộng hòa, người vừa sống sót sau một vụ mưu sát vào cuối tuần trước.

"Mặc dù có ý định tái tranh cử, nhưng tôi tin rằng vì lợi ích tốt nhất của đảng và đất nước, tôi nên rút lui và chỉ tập trung vào hoàn thành nhiệm vụ tổng thống trong thời gian còn lại của nhiệm kỳ," Biden nói trong một tuyên bố đăng trên X.

"Đã đến lúc đoàn kết và đánh bại Trump. Hãy cùng nhau làm điều đó," Biden nói trong một bài đăng tiếp theo, bày tỏ "sự ủng hộ và công nhận hoàn toàn" cho Harris.

Có những dấu hiệu ban đầu cho thấy các lãnh đạo cấp cao của Đảng Dân chủ đang hỗ trợ Harris với tư cách là ứng cử viên. Cựu Tổng thống Bill Clinton, cựu Ngoại trưởng Hillary Clinton, Thượng nghị sĩ cánh tả Elizabeth Warren và một số nhà lập pháp ở các bang chiến địa đều ủng hộ Phó Tổng thống.

"Tôi sẽ làm mọi thứ trong khả năng của mình để đoàn kết Đảng Dân chủ - và đoàn kết quốc gia chúng ta - để đánh bại Donald Trump," Harris nói.

Tiếp cận đại biểu

Nhóm của Harris đã bắt đầu liên hệ với các đại biểu để tìm kiếm sự ủng hộ. Cuộc tranh luận để chính thức đề cử ứng cử viên dự kiến diễn ra vào tháng 8. Trong một cuộc gọi toàn thể nhân viên của đội ngũ Biden vào Chủ nhật, chủ tịch chiến dịch Jennifer O'Malley Dillon nói rằng các nhân viên vẫn có công việc phải làm để hỗ trợ Harris trong chiến dịch tranh cử này.

Cựu Tổng thống Barack Obama đã đưa ra tuyên bố ca ngợi Biden, nhưng không có kế hoạch ủng hộ bất kỳ ứng cử viên nào cho đến khi ai đó giành được đề cử, tương tự như cách tiếp cận của ông trong các cuộc bầu cử trước đây.

Cho đến Chủ nhật, vẫn chưa rõ liệu Biden có nhượng bộ trước áp lực từ các đồng minh hay không - tại một thời điểm ông nói rằng chỉ có "Chúa Toàn Năng" mới có thể khiến ông rút lui.

Biden đã có nhiều cuộc gọi với Harris vào Chủ nhật nhưng chỉ thông báo cho nhân viên cấp cao của mình về quyết định này vài phút trước khi thông báo được đăng trên mạng xã hội. Vào tối thứ Bảy, thông điệp gửi tới đội ngũ vận động tranh cử của ông là Tổng thống đang tiến hành chiến dịch tái tranh cử với tốc độ tối đa. Hầu hết nhân viên Nhà Trắng và chiến dịch tranh cử không biết về quyết định của ông trước khi bài đăng trên X được công bố.

O'Malley Dillon mô tả Chủ nhật là một ngày của sự tức giận và buồn bã trước quyết định của Biden, nhưng bày tỏ sự lạc quan đối với Phó Tổng thống.

Là tổng thống đầu tiên trong hơn nửa thế kỷ không tái tranh cử, Biden cho đến nay đã liên tục từ chối những lời kêu gọi rút lui để nhường chỗ cho một ứng cử viên trẻ hơn.

Những lời kêu gọi đó trở nên mạnh mẽ hơn sau màn trình diễn tệ hại của ông trong cuộc tranh luận ngày 27 tháng 6, làm dấy lên nghi ngờ trong giới lãnh đạo, nhà tài trợ và cử tri Đảng Dân chủ rằng ông có thể đánh bại Trump và phục vụ thêm một nhiệm kỳ nữa. Chiến dịch tranh cử của Biden phải chịu thêm một đòn giáng khi ông xét nghiệm dương tính với Covid-19 tuần trước, buộc ông phải rời khỏi đường đua tranh cử ngay khi ông đang cố gắng lấy lại động lực.

Thông báo của Tổng thống đã dấy lên những lời kêu gọi từ đảng Cộng hòa yêu cầu ông từ chức.

"Nếu Joe Biden không đủ sức tranh cử Tổng thống, ông ấy cũng không đủ sức phục vụ với tư cách Tổng thống. Ông ấy phải từ chức ngay lập tức. Ngày 5 tháng 11 không thể đến đủ sớm được," Chủ tịch Hạ viện Mỹ Mike Johnson tuyên bố.

Biden rời khỏi cuộc đua khi các cuộc thăm dò cho thấy Trump đang dẫn trước, đặc biệt là sau khi ứng cử viên Đảng Cộng hòa bị sượt qua bởi viên đạn của một kẻ mưu sát tại cuộc vận động ở Pennsylvania vào ngày 13 tháng 7. Trump nói với CNN trong một cuộc phỏng vấn hôm Chủ nhật rằng ông tin Harris sẽ dễ đánh bại hơn, và Biden sẽ được nhớ đến như "tổng thống tồi tệ nhất trong lịch sử nước ta."

Trump đã củng cố quyền kiểm soát Đảng Cộng hòa tại đại hội tuần trước ở Milwaukee, chọn Thượng nghị sĩ Ohio JD Vance, một nhân vật thuộc Đảng cánh hữu 39 tuổi, làm người đồng hành cùng mình.

Lo lắng của đảng Dân chủ

Đảng Dân chủ ngày càng lo sợ rằng tình trạng suy yếu của Biden sẽ cho phép đảng Cộng hòa kiểm soát cả Quốc hội lẫn Nhà Trắng. Khoảng ba chục nhà lập pháp Dân chủ đã công khai kêu gọi tổng thống rút lui.

Từ các thủ đô nước ngoài đến thị trường tài chính, khả năng Trump chiến thắng vào tháng 11 được xem là ngày càng có khả năng xảy ra, mang đến những thay đổi chính sách từ thuế nhập khẩu và hạn chế nhập cư đến việc rút lui khỏi các cam kết hiệp ước có thể biến đổi nền kinh tế toàn cầu và vai trò của Mỹ trên thế giới.

Các nhà đầu tư đã bắt đầu thực hiện "Trump trades", đặt cược vào nhiều rào cản thương mại hơn và khả năng lạm phát cao hơn.

Đảng Dân chủ hy vọng rằng Harris - nữ phó tổng thống đầu tiên, người da đen gốc Á được ưa chuộng bởi các bộ phận chủ chốt trong c đảng - sẽ có thể làm “hồi sinh” cơ hội của họ vào tháng 11.

Gần đây, một số cuộc thăm dò dư luận cho thấy Kamala Harris có khả năng đối đầu với Trump tốt hơn so với Tổng thống Biden. Điều này đánh dấu sự cải thiện đáng kể trong vị thế của bà, đặc biệt là ở các bang chiến địa - những nơi có vai trò quyết định trong cuộc bầu cử. Sự cải thiện này đến sau một thời gian đầu khó khăn khi bà mới nhậm chức Phó Tổng thống. Lúc đó, đảng Cộng hòa đã nhanh chóng chỉ trích những sai lầm của bà và lợi dụng việc bà không được nhiều cử tri ưa thích để tấn công vào hy vọng tái đắc cử của Biden.

Tuy nhiên sau khi đã rút khỏi cuộc đua tổng thống năm 2020 trước khi cuộc bỏ phiếu diễn ra. Harris và đảng Dân chủ đang đối mặt với một tình huống khó khăn nếu các chính trị gia có ảnh hưởng lớn khác trong đảng quyết định ra tranh cử để giành đề cử.

Các thống đốc Gavin Newsom của California, Gretchen Whitmer của Michigan và J.B. Pritzker của Illinois được xem là những đối thủ tiềm năng năm 2024 trước khi nhường chỗ cho Biden. Whitmer không có ý định thách thức Harris để giành đề cử. Newsom đã ủng hộ Harris trong một bài đăng trên X, nói rằng không có ai "tốt hơn để buộc tội tầm nhìn đen tối của Donald Trump và hướng dẫn đất nước chúng ta theo một hướng lành mạnh hơn" so với Phó tổng thống.

Thống đốc Pennsylvania Josh Shapiro cũng ủng hộ Harris. Tuy nhiên, các đảng viên Dân chủ khác có thể vẫn ra tranh cử để trở thành ứng cử viên của đảng vào tháng 11.

Thách thức pháp lý

Gần đây, Đảng Cộng hòa đã gợi ý đưa ra các thách thức pháp lý để ngăn một ứng cử viên thay thế xuất hiện trên lá phiếu. Johnson, Chủ tịch Hạ viện, nói tại một sự kiện của Politico bên lề đại hội Đảng Cộng hòa rằng sẽ cần "đội quân nhỏ gồm các luật sư" để giải quyết các hệ lụy pháp lý của bất kỳ thay đổi nào trong danh sách ứng cử viên Đảng Dân chủ.

"Tôi nghĩ họ gặp phải những rào cản pháp lý ở một số bang, và tôi dự đoán điều này sẽ bị kiện tụng tại địa phương, họ sẽ phải giải quyết vấn đề đó," ông nói thêm vào Chủ nhật trong một cuộc phỏng vấn với CNN. "Họ đang gặp một vấn đề thực sự."

Quỹ Di sản, một tổ chức tư vấn nổi tiếng, đã nói rằng họ vạch ra kế hoạch cho các thách thức pháp lý có thể xảy ra trước khi có thông báo.

Cố vấn cấp cao chiến dịch tranh cử của Trump, Chris LaCivita, thận trọng hơn khi được hỏi về cách chiến dịch sẽ phản ứng tại một sự kiện CNN-Politico ở đại hội, lưu ý đến các thách thức pháp lý đối với nỗ lực của Đảng Dân chủ nhằm loại bỏ một ứng cử viên được đề cử khỏi lá phiếu trong cuộc bầu cử Thượng viện Mỹ năm 2014 ở Kansas.

"Chúng tôi chắc chắn sẽ không tiết lộ những gì chúng tôi sẽ làm," ông nói.

Những lần rút lui trong lịch sử

Lần cuối cùng một tổng thống Mỹ từ chối tái tranh cử là vào năm 1968. Lyndon Johnson, một đồng minh Dân chủ - bị rơi vào yếu thế bởi những chia rẽ về Chiến tranh Việt Nam và đối mặt với những đối thủ sơ bộ mạnh mẽ - đã quyết định không tranh cử một nhiệm kỳ khác. Nhưng phó tổng thống Hubert Humphrey, đã tiếp tục thua cuộc trước Richard Nixon, một điềm báo có thể đáng lo ngại cho Đảng Dân chủ năm nay.

Đối với Biden, quyết định rút khỏi cuộc đua là một thất bại đáng kinh ngạc ở cuối sự nghiệp nửa thế kỷ phục vụ công chúng vốn đã đưa ông lên đỉnh cao quyền lực và cho phép ông tự hào rằng ông là ứng cử viên duy nhất đánh bại Trump.

Nhưng sau vấp ngã trong một cuộc tranh luận mà ông liên tục dường như mất mạch suy nghĩ, tổng thống lớn tuổi nhất trong lịch sử Mỹ đã không thể dập tắt lo ngại về thể chất và sự minh mẫn của ông. Chiến dịch tăng cường các cuộc phỏng vấn và xuất hiện trước công chúng của Biden trong những tuần sau đó đã mang lại những sai lầm mới, chỉ làm nổi bật thêm sự lo lắng. Các nhà tài trợ lớn đã ngừng tài trợ.

Ngay cả trước cuộc tranh luận, Biden đã phải vật lộn với tỷ lệ ủng hộ thấp kỷ lục do lo lắng của người Mỹ về cách ông xử lý nền kinh tế. Giá nhà ở và thực phẩm cao đã gây ảnh hưởng nặng nề đến các hộ gia đình Mỹ, làm lu mờ nỗ lực của Nhà Trắng trong việc ca ngợi tăng trưởng việc làm vững chắc và các khoản đầu tư mới vào cơ sở hạ tầng và sản xuất trong nước - những trọng tâm trong chương trình nghị sự kinh tế của tổng thống.

Nỗ lực của Biden nhằm thuyết phục cử tri rằng cuộc bầu cử này sẽ quyết định vận mệnh của nền dân chủ Mỹ đã gặp khó khăn. Lý do là vì các nỗ lực truy tố Trump về việc cố gắng lật ngược kết quả bầu cử 2020 đã bị trì hoãn và gặp vấn đề pháp lý. Thêm vào đó, làn sóng cảm thông của công chúng dành cho Trump sau vụ mưu sát gần đây đã làm phức tạp thêm chiến dịch tranh cử của Đảng Dân chủ.

Bloomberg

Broker listing

Cùng chuyên mục

Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ