Cuộc họp BOE tối nay: Vật lộn với câu hỏi bao giờ mới cần hành động để kiềm chế lạm phát
Đỗ Duy Đạt
Associate Manager, FX G7
Ngân hàng Trung ương Anh sẽ quyết định vào cuộc họp thứ Năm về việc liệu có thực hiện đợt tăng lãi suất đầu tiên kể từ đại dịch, trong khi Ủy ban Chính sách Tiền tệ đang vật lộn với lạm phát tăng vọt và tốc độ tăng trưởng chậm lại.
Các thị trường tài chính dự đoán một động thái, nhưng các nhà kinh tế ít chắc chắn hơn và nói rằng hội đồng chính sách gồm 9 thành viên đang tỏ ra chia rẽ về việc có nên hành động ngay bây giờ hay không. Một thông báo gia tăng lãi suất sẽ khiến BOE trở thành ngân hàng trung ương của nền kinh tế lớn đầu tiên hành động kể từ khi cuộc khủng hoảng bắt đầu.
Thống đốc Andrew Bailey đã nói rõ rằng mối quan tâm của ông đang tập trung vào việc kiểm soát giá cả. Những người khác báo hiệu rằng họ đang khá thoải mái về thời điểm tăng lãi suất hoặc tập trung vào các vấn đề khác, chẳng hạn như liệu những người đang hưởng trợ cấp thất nghiệp có quay trở lại thị trường lao động hay không.
Dù thế nào đi nữa, danh tiếng của ngân hàng trung ương đang được mang ra đánh cược, cả về khả năng giao tiếp với thị trường và khả năng chống lại áp lực giá cả.
Trước khi công bố quyết định chính sách vào 19:00 tối nay giờ Việt Nam, đây là 4 câu hỏi chính mà BOE cần trả lời:
1. Có tăng lãi suất hay không?
Hiện tại, lãi suất cho vay là 0.1%, mức thấp nhất kể từ khi BOE được thành lập vào năm 1694. Các nhà hoạch định chính sách đang hạn chế hơn nữa chi phí đi vay trên thị trường tài chính bằng cách mua 150 tỷ bảng Anh (205 tỷ USD) trái phiếu trong năm nay thông qua một chương trình được gọi là nới lỏng định lượng.
Cách đây vài tháng, thị trường tin rằng BOE sẽ hoàn thành QE trước khi tăng lãi suất, và những đồn đoán về việc tăng lãi suất hiện nay là điều không tưởng ở thời điểm đó. Điều đó đã thay đổi bắt đầu từ tháng 9 với các chỉ số lạm phát mạnh bất ngờ và quyết định của BOE để bàn về việc tăng lãi suất trước khi kết thúc QE.
Lợi ích của việc hành động ngay trong tháng 11 là ngân hàng cũng đưa ra các dự báo kinh tế và tổ chức một cuộc họp báo. Dù kết quả thế nào, nó có thể sẽ rất xuýt xoát. Bloomberg Economics dự báo mức chia rẽ 5-4 nghiêng về phía ủng hộ việc giữ lãi suất ở mức 0.1%.
2. Chương trình nới lỏng định lượng thì sao?
Chương trình QE cũng là một vấn đề đáng chú ý. Việc tăng lãi suất trong khi mua trái phiếu sẽ gửi những tín hiệu trái chiều đến thị trường, đồng thời vừa kích thích vừa kìm hãm nền kinh tế.
Michael Saunders và Dave Ramsden đã bỏ phiếu cho việc kết thúc sớm QE vào tháng 9. Bloomberg Economics cho rằng họ sẽ tiếp tục làm như vậy trong tháng này, mặc dù chương trình QE sẽ kết thúc vào ngày 15 tháng 12.
Tính đến ngày 3 tháng 11, BOE nắm giữ khoảng 853 tỷ bảng TPCP Anh, chỉ thấp hơn mục tiêu 875 tỷ bảng Anh một chút, theo tính toán của Bloomberg dựa trên dữ liệu từ ngân hàng trung ương này.
Kết thúc sớm QE sẽ đi ngược lại định hướng trước đó và có thể khiến thị trường nghi ngờ các chương trình trong tương lai. Ngoài ra, nó có thể làm dấy lên những cáo buộc rằng QE chỉ tồn tại để tài trợ cho chi tiêu của Bộ tài chính trong thời gian đại dịch.
3. Triển vọng dài hạn đối với lợi suất là gì?
Trong khi có nhiều cuộc tranh luận về những gì xảy ra với lợi suất vào thứ Năm, cách BOE giải quyết các kỳ vọng dài hạn có thể cũng quan trọng không kém.
Các nhà đầu tư hiện đang định giá lợi suất TPCP Anh kỳ hạn 10 năm lên 1.25% vào cuối năm sau. Bao gồm cả những thay đổi đối với bảng cân đối kế toán của BOE, điều đó ngụ ý chu kỳ thắt chặt nhanh nhất trong ít nhất hai thập kỷ, điều này dường như không thể tin được sau cuộc suy thoái tồi tệ nhất trong một thế kỷ.
Một số nhà hoạch định chính sách đã báo hiệu rằng họ muốn xem thêm dữ liệu về thị trường việc làm trước khi hành động và điều đó sẽ không đến trước quyết định chính sách tháng 12. Họ cũng đang theo dõi số ca nhiễm Covid leo thang và các dấu hiệu của “các lệnh hạn chế mới và căng thẳng đối với Dịch vụ Y tế Quốc gia”, nhà kinh tế Fabrice Montagne của Barclays cho biết.
Các thị trường sẽ quan tâm đến nhận xét của Bailey về mức độ thắt chặt hơn bao nhiêu nữa để kiểm soát lạm phát.
4. Lạm phát sẽ đi về đâu?
Chỉ số giá tiêu dùng đã tăng 3.1% trong tháng 9, cao hơn đáng kể so với mục tiêu 2% trong tháng thứ hai liên tiếp. Nhà kinh tế trưởng mới Huw Pill nói rằng nó có thể đạt 5% trong năm nay và một ngân sách mở rộng từ Bộ trưởng tài chính Anh Rishi Sunak có thể làm gia tăng những áp lực đó.
Giá năng lượng tăng đang thúc đẩy sự gia tăng áp lực giá cả, với chi phí khí đốt tự nhiên tăng làm tăng giá điện và sưởi ấm. Giá dầu cũng leo thang.
Một yếu tố căng thẳng khác là khan hiếm công nhân. Thị trường lao động vẫn thấp hơn 1.5% so với khi bắt đầu đại dịch, nhưng khoảng 1 triệu công nhân vẫn nhận được các khoản thanh toán trợ cấp thất nghiệp vào cuối tháng 9. Tiền lương đang tăng, và nếu tiếp tục, nó có thể gây ra lạm phát cao hơn nữa.
Bloomberg