Depth-of-Market và bản chất của giao dịch Price Action
Uông Quang
Manager, Technical Analyst
Làm thế nào để bạn biết liệu một thị trường có nhiều khả năng tăng hay giảm? Câu trả lời là bằng cách giải mã các hành động giá. Price action (phân tích hành động giá) là khoa học và nghệ thuật trong việc diễn giải sự chuyển động của thị trường thành các ý tưởng giao dịch kiếm lời.
Hành động giá cho chúng ta biết câu chuyện về cuộc chiến giữa những con bò và những con gấu. Và hành động giá là những gì bạn nên tập trung vào nếu bạn muốn có lợi nhuận trên thị trường. Bạn có thể tự hỏi : “Làm thế nào để tối có thể giải thích được hành động giá?”. Làm thế nào để bạn biết nếu hành động giá là chỉ ra rằng thị trường đang tăng hay giảm? Và làm thế nào để bạn nhận biết những mẫu hình hành động giá bạn nên tìm kiếm? Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng thảo luận một về hành động giá thông qua một góc nhìn khác, thông qua khái niệm Depth-of-Market (DOM) hay độ sâu thị trường.
Giá dịch chuyển như thế nào?
Bạn đã bao giờ tự hỏi làm thế nào giá thực sự di chuyển từ mức này sang mức khác? Chúng ta sẽ cùng xét một ví dụ sau đây.
Hãy tưởng tượng có một cặp tỷ giá với Bid và Offer ở mức $ 1.00 / $ 1.01. Rõ ràng, nếu bạn muốn mua ngay lập tức, điều đó có nghĩa là bạn sẽ phải nâng giá mua ở mức $ 1.01, điều đó có nghĩa là bạn sẽ mua cho một ai đó đang offer với giá $ 1.01. Tương tự, nếu bạn muốn bán cổ phiếu ngay lập tức, bạn sẽ phải bán ở giá Bid của một ai đó, ở mức 1 đô la. Vậy làm thế nào để cổ phiếu di chuyển một xu lên mức Bid/Offer mới cao hơn, ví dụ như $ 1.01/$ 1.02? Đây là vấn đề căn bản mà đa số nhiều trader đã bỏ qua. Bạn có thể giải thích vì có rất nhiều người mua hơn người bán, tuy nhiên câu trả lời đó không đúng. Số lượng người mua không quyết định sự di chuyển của giá, mà là kích thước (volume) của vị thế mua. Một “người mua” tổ chức như ngân hàng, quỹ phòng hộ hay các công ty lớn có thể có vị thế mua gấp nhiều lần những trader nhỏ lẻ. Vì vậy, ở đây cách chính xác mà giá di chuyển
Hình ảnh trên là mô hình đơn giản của bảng khớp lệnh, hay thường được gọi là Depth-of-Market (DOM). DOM về cơ bản hiển thị tất cả các lệnh giới hạn (Limit Order) ở tất cả các mức giá. Giá Bid ở mức 1 đô la được gọi là Inside Bid và giá Offer ở mức 1.01 đô la được gọi là Inside Offer. Đây là cấp độ đầu tiên của Bid/Offer. Để thị trường di chuyển lên mức Bid/Offer mới, $ 1.01 / $ 1.02, lệnh offer 100,000 đơn vị cổ phiếu/tiền tệ ở mức $ 1.01 phải được thực hiện hết. Ví dụ, nếu một người mua cần mua 200,000 đơn vị ngay hiện tại, số offer 100,000 cổ phiếu tại $ 1.01 sẽ biến thành lệnh mua 100,000 cổ phiếu tại giá bid 1.01 đô la.
Bạn đã hình dung ra cách giá di chuyển rồi chứ?
Sự thao túng giá
Kịch bản mà chúng ta đưa ra ở trên chỉ là tổng quan đơn giản về hành động giá. Nhưng có rất nhiều điều xảy ra đằng sau hậu trường của bảng giá này, nơi sự thao túng giá có thể diễn ra mọi lúc. Hãy để sử dụng DOM dưới đây làm ví dụ để minh họa cho điều này.
Tại giá Bid $ 1, bạn nhận thấy rằng có lệnh giới hạn đặt mua cho 110,000 cổ phiếu. Khối lượng đặt qua 110,000 cổ phiếu có thể được xem là lượng nhu cầu mua hiện ở mức 1 đô la. Giả sử nếu bạn thấy một lệnh mua 500,000 cổ phiếu với giá bid là 1 đô la, nhưng số lượng offer ở mức 1.01 đô la vẫn ở mức 100,000, điều đó có nghĩa là có nhiều nhu cầu mua cổ phiếu hơn là bán chúng. Tuy nhiên, việc xem tổng khối lượng của các lệnh chờ không cho chúng ta biết liệu nó được đặt bởi chỉ một hay nhiều trader. Nó có thể chỉ là một thương nhân tổ chức “tay to” nào đó đặt lệnh buy limit 110,000 tại giá Inside Bid, hoặc có thể là 10 trader khác nhau đang cùng nhau đặt giá. Điều này rất quan trọng để hiểu bởi vì điều này có thể cung cấp thông tin về việc nhu cầu mua có phải là thật hay không.
Việc đặt các lệnh chờ tại các mức bid/offer không có nghĩa là nó phải được khớp. Các nhà giao dịch đã đặt các lệnh này có thể chọn hủy các lệnh của họ bất cứ lúc nào họ mà muốn, điều này tạo ra một mức độ phức tạp và khả năng thao túng hành vi giá. Một người chơi lớn có thể giả mạo bằng cách kê những lệnh mua lớn tại một mức giá bid và các lệnh cho khối lượng nhỏ tại giá offer để lừa những người khác đang quan sát DOM rằng nhu cầu mua đang nhiều hơn bán.
Vì vậy, những gì xảy ra là khi các nhà giao dịch nhìn thấy điều này là họ muốn tham gia vào một giao dịch mua và nâng giá bid lên. Tuy nhiên, điều họ không nhận ra là các Big Boys đang chờ đợi để bán vào đầu họ. Ví dụ, các tay to có thể bán 400,000 cổ phiếu với giá 1.01 đô la để thực hiện vị thế short, nhưng họ không muốn thể hiện ý định của mình với thị trường vì điều đó sẽ ngang nhiên nói với thị trường những gì bạn đang cố gắng làm. Và nếu họ làm điều đó, mọi người khác sẽ nhảy vào bán trước họ và làm giá giảm xuống thấp hơn. Vì vậy, họ sử dụng các lệnh đặt mua giả để tạo nhu cầu mua ảo, sau đó offer một lượng nhỏ 80,000 cổ phiếu ban đầu ở mức 1.01 đô la.
Sau khi 80.000 cổ phiếu ban đầu đã được lấp đầy, phía offer sẽ ngay lập tức hiển thị một lệnh bán 80,000 cổ phiếu khác. Và họ sẽ tiếp tục làm điều đó cho đến khi đã bán xong 400,000 cổ phiếu. Bảng DOM sau đó sẽ trông như thế này.
Vào thời điểm này, đột nhiên thị trường không có vẻ tăng giá nữa. Sau đó, hành động tiếp theo của người chơi lớn là thực hiện mục tiêu đè giá của họ bằng cách quét hết tất cả các lệnh mua tại $ 1 và $ 0.99 hiện tại. Khi điều này xảy ra, các trader nhỏ lẻ bị “ép mua” ở các mức giá $ 1.01, $ 1.00 và $ 0.99 đột nhiên cảm thấy cần phải thoát khỏi giao dịch của họ, một số thậm chí còn chuyển sang phe bán. Điều này làm tăng thêm áp lực bán cho thị trường, khiến thị trường đi xuống hơn nữa. Đây là một ví dụ về hành vi thao túng hành động giá cổ điển xảy ra hàng ngày trên thị trường. Tất nhiên, đó chỉ là những gì tạo nên một biến động giá nhỏ. Ở trên quy mô lớn, tổng hợp của tất cả các chuyển động giá này tạo thành các mô hình nến, và tổng của tất cả các mẫu nến tạo thành các mẫu hình biểu đồ.
Giờ thì, bạn đã hiểu hơn một chút về cái gọi là Price Action rồi chứ? Tạm biệt và hẹn gặp lại ở những bài viết tiếp theo.
Happy trading !!