Donald Trump qua lời kể của những người từng là những cánh tay phải quyền lực nhất

Donald Trump qua lời kể của những người từng là những cánh tay phải quyền lực nhất

Ngọc Lan

Ngọc Lan

Junior Editor

07:14 06/11/2024

Trong chiến dịch tranh cử Tổng thống Mỹ năm 2016, Donald Trump đã đưa ra lời hứa sẽ quy tụ những nhân tài xuất chúng nhất từ đảng Cộng hòa và giới doanh nghiệp để xây dựng bộ máy chính quyền của mình. Trả lời phỏng vấn tờ Washington Post năm 2016, ông tuyên bố: "Tôi cam kết sẽ chỉ tập hợp những nhân sự ưu tú và đạo đức nhất. Chúng tôi cần những chuyên gia đẳng cấp quốc tế."

Thế nhưng giờ đây, sau 8 năm, khi Trump đang chuẩn bị cho lần thứ ba chinh phục ghế Tổng thống, nhiều cựu đồng minh và cố vấn thân tín năm xưa lại trở thành những người phản đối quyết liệt nhất. Họ đồng loạt cảnh báo rằng một chiến thắng của Trump sẽ làm sâu sắc thêm những rạn nứt trong lòng xã hội và tạo ra mối đe dọa nghiêm trọng đối với nền dân chủ Hoa Kỳ. Trong số những người lên tiếng phản đối có sự hiện diện của các cựu Cố vấn chính sách đối ngoại và an ninh quốc gia, cựu thành viên Nội các, cựu chánh văn phòng, cựu Bộ trưởng Bộ Tư pháp, cựu nhân viên truyền thông và thậm chí cả một nghị sĩ kỳ cựu. Dưới đây là những phát ngôn đáng chú ý của họ:

John Kelly - Vị Chánh văn phòng có nhiệm kỳ dài nhất dưới thời Trump

John Kelly, một vị tướng đáng kính từng phục vụ trong Thủy quân Lục chiến Hoa Kỳ, đã đảm nhiệm cương vị chánh văn phòng Nhà Trắng trong suốt một năm rưỡi kể từ tháng 7/2017. Mới đây, trong một cuộc trò chuyện với tờ New York Times, ông Kelly tiết lộ rằng Trump không chỉ là một người theo chủ nghĩa phát xít, mà còn từng bộc lộ sự ngưỡng mộ với Hitler ngay trước mặt ông. "Không thể phủ nhận rằng cựu Tổng thống là người theo khuynh hướng cực hữu, một kẻ độc đoán và luôn tôn sùng các nhà độc tài - điều này chính ông ấy đã công khai thừa nhận," Kelly khẳng định. "Do đó, ông ấy hoàn toàn phù hợp với bản chất của một người theo chủ nghĩa phát xít."

Mick Mulvaney - Người kế nhiệm trên cương vị Chánh văn phòng

Sau hơn một năm giữ vị trí chánh văn phòng Nhà Trắng, Mulvaney được Trump bổ nhiệm làm đặc phái viên tại Bắc Ireland. Tuy nhiên, những diễn biến gần đây đã khiến ông công khai bày tỏ hoài nghi sâu sắc về khả năng Trump có thể mang về chiến thắng cho đảng Cộng hòa trong cuộc bầu cử 2024. Đặc biệt, sau biến cố bạo loạn tại Điện Capitol năm 2021, ông đã quyết định từ chức. Trong một cuộc phỏng vấn với CNBC, Mulvaney bày tỏ: "Sau những sự kiện kinh hoàng hôm qua, không ai có thể tiếp tục đứng về phía những hành động như vậy, dưới bất kỳ hình thức nào." Và trong một tuyên bố gần đây với NBC News vào tháng 7, ông nhấn mạnh: "Trong số các ứng viên hàng đầu của đảng ta, Trump chính là người có nguy cơ thất bại cao nhất nếu bước vào cuộc tổng tuyển cử."

Nikki Haley - Nữ đại sứ Hoa Kỳ tại Liên Hợp Quốc

Trong vai trò đối thủ chính của Trump trên đường đua giành đề cử Tổng thống từ đảng Cộng hòa, bà Haley đã từng mạnh mẽ chỉ trích ông là người có "tinh thần thiếu ổn định". Tuy nhiên, tại Đại hội đảng Cộng hòa đã diễn ra vào tháng 7, bà lại bất ngờ tuyên bố: "Tôi xin được bày tỏ sự ủng hộ mạnh mẽ và vô điều kiện đối với Donald Trump."

Bill Barr - Cựu Bộ trưởng Bộ Tư pháp Hoa Kỳ

Bill Barr, một nhân vật bảo thủ nổi tiếng với tính cách thẳng thắn, gia nhập Nội các Trump năm 2018. Ông rời vị trí sau khi Bộ Tư pháp dưới quyền điều hành của ông không tìm thấy bằng chứng về cáo buộc gian lận bầu cử quy mô lớn mà cựu Tổng thống đưa ra năm 2020. Barr không ngần ngại ví von Trump như "một đứa trẻ 9 tuổi bướng bỉnh" và nghiêm khắc phê phán rằng ông Trump đã đặt quyền lợi cá nhân và sự thỏa mãn bản ngã lên trên tất cả, kể cả lợi ích quốc gia. Tuy vậy, trong cuộc phỏng vấn với Fox News vào tháng 4, ông vẫn khẳng định sẽ ủng hộ liên danh Cộng hòa trong cuộc bầu cử tháng 11.

Mike Pence - Cựu Phó Tổng thống Mỹ

Mặc dù được biết đến là một trong những cộng sự trung thành và gắn bó lâu năm nhất với Trump, Pence đã kiên quyết từ chối cản trở Quốc hội trong việc xác nhận kết quả bầu cử 2020. Ông thậm chí còn gọi Trump là kẻ "sống trong ảo tưởng". Trong cuộc trả lời phỏng vấn Fox News tháng 3, ông tuyên bố: "Như một điều tất yếu, tôi sẽ không đứng về phía Donald Trump trong năm nay."

Mark Esper - Cựu quan chức Bộ Quốc phòng

Esper bị Trump cách chức vào tháng 11/2020, chỉ ít tuần sau khi ông công khai phản đối ý định của Tổng thống về việc huy động quân đội để đàn áp các cuộc biểu tình phản đối phân biệt chủng tộc đang lan rộng tại nhiều thành phố. Trong cuốn hồi ký của mình, Esper còn tiết lộ rằng cựu Tổng thống đã từng đề xuất cho phép binh sĩ Mỹ nổ súng vào chính công dân nước mình. Trong cuộc phỏng vấn với CNN vào tháng 3, ông bày tỏ nỗi lo ngại sâu sắc: "Tôi không dám chắc đất nước chúng ta có thể trụ vững qua thêm 4 năm dưới thời Donald Trump nữa hay không". Ông thẳng thừng gọi Trump là "mối đe dọa nghiêm trọng đối với nền dân chủ Hoa Kỳ".

Jim Mattis - Nguyên Bộ trưởng Bộ Quốc phòng

Là một vị tướng danh giá đã về hưu và được coi là một trong những "trụ cột chín chắn" trong chính quyền Trump, Mattis đã chọn con đường từ nhiệm vào năm 2018, sau khi Tổng thống đơn phương quyết định rút quân khỏi Syria bất chấp những cảnh báo của ông. Trong suốt hai năm, Mattis giữ im lặng, cho đến khi những diễn biến trong các cuộc biểu tình chống phân biệt chủng tộc năm 2020 buộc ông phải lên tiếng. Trong một bài viết, được thôi thúc bởi sự kiện cảnh sát sử dụng hơi cay với người biểu tình tại thủ đô Washington, ông tuyên bố: "Donald Trump là vị Tổng thống đầu tiên trong cuộc đời tôi không hề có ý định đoàn kết người dân Mỹ - thậm chí còn chẳng thèm giả vờ cố gắng. Ngược lại, ông ta chủ động gieo rắc chia rẽ trong lòng dân tộc."

Mark Milley - Nguyên Chủ tịch Ban Tham mưu trưởng liên quân

Sau 44 năm cống hiến trong quân ngũ, trong đó có 16 tháng cuối nhiệm kỳ của Trump với vai trò cố vấn quân sự cao cấp, Tướng Milley đã về hưu vào năm ngoái. Theo tiết lộ trong cuốn sách của Bob Woodward - Phó Tổng biên tập kỳ cựu của tờ Washington Post, vị tướng này đã thẳng thắn nhận định cựu Tổng thống là "một kẻ mang tư tưởng phát xít từ trong bản chất". Đặc biệt, trong bài diễn văn từ biệt quân ngũ tháng 9/2023, ông đã đanh thép tuyên bố: "Chúng tôi tuyên thệ trung thành với Hiến pháp, không phải với một vị vua, một nữ hoàng, hay bất kỳ kẻ độc tài nào - dù là thực hay tự phong."

John Bolton - Cựu Cố vấn an ninh quốc gia

Bolton, một chiến lược gia theo đường lối hawkish và là người kiên định ủng hộ việc phô diễn sức mạnh Hoa Kỳ trên trường quốc tế, đã bị Trump sa thải vào cuối năm 2019. Trong cuốn hồi ký gây chấn động gần đây, ông khẳng định: "Trump hoàn toàn không đủ tư cách đảm nhận vị trí Tổng thống. Nếu bốn năm đầu đã là thảm họa, thì bốn năm tiếp theo sẽ là thảm kịch."

Hr McMaster - Cựu Cố vấn an ninh quốc gia

McMaster, người tiền nhiệm của Bolton, đã dứt khoát bác bỏ khả năng phục vụ trong một nhiệm kỳ thứ hai của Trump. Trong một cuộc phỏng vấn với CBS News vào mùa hè này, ông đã vén màn bức tranh chân thực về cựu Tổng thống: "Trump khao khát cả lời khuyên lẫn sự nịnh bợ. Ông ta say mê những lời tung hô tới mức nghiện ngập. Có thể nói, ông ta đã trở nên lệ thuộc vào sự tôn sùng - không chỉ từ các cơ sở chính trị mà còn từ cả những người trong vòng thân cận."

Fiona Hill - Nguyên Giám đốc cao cấp đặc trách quan hệ Châu Âu và Nga

Là một chuyên gia hàng đầu về Nga và nhân chứng then chốt trong phiên điều trần luận tội Trump tại Quốc hội năm 2019, bà Hill đã dành hai năm phục vụ tại Nhà Trắng dưới thời ông. Vào cuối năm 2021, bà đã thẳng thắn tố cáo: "Trump đang triển khai chiến thuật đàn áp và răn đe trên diện rộng. Đáng nói hơn, ông Trump đang áp đặt sức ép lên chính những đảng viên Cộng hòa - những người đáng ra phải sáng suốt hơn trong tình huống này. Tôi vô cùng thất vọng khi nhiều người vẫn chưa nhận thức được mối hiểm họa nghiêm trọng đang đe dọa Hợp chủng quốc Hoa Kỳ."

Gina Hasper - Nguyên Giám đốc Cơ quan Tình báo trung ương

Với tư cách là người từng đứng đầu tổ chức tình báo quyền lực bậc nhất thế giới, bà Haspel đã chọn thời điểm một ngày trước khi Joe Biden nhậm chức để về hưu. Trong cuốn sách "Peril" của hai phóng viên Bob Woodward và Rob Costa thuộc Washington Post, bà đã bày tỏ quan ngại sâu sắc về việc Trump từ chối thừa nhận chiến thắng của Biden trong cuộc bầu cử 2020: "Đất nước đang trượt dần vào một cuộc đảo chính cánh hữu. Mọi chuyện đã vượt quá giới hạn của lý trí. Ông Trump đang cư xử như một đứa trẻ lên 6 đang nổi cơn thịnh nộ."

Anthony Scaramucci - Cựu Trưởng ban Truyền thông

Chỉ sau 10 ngày đảm nhận vị trí giám đốc truyền thông, Scaramucci đã bị Trump cách chức vào năm 2017. Kể từ đó, ông đã trở thành một trong những tiếng nói phản biện mạnh mẽ nhất đối với cựu Tổng thống. Trong cuộc phỏng vấn gần đây với Financial Times, ông nhận định: "Chiến lược của Trump đang gây tổn hại nghiêm trọng đến đất nước, bởi ba trụ cột trong chính sách của ông ta - thành kiến với phụ nữ, phân biệt chủng tộc và bài xích người nhập cư - đã khiến ông Trump trở thành ứng viên Tổng thống mang tính chống Mỹ nhất trong lịch sử."

Stephanie Grisham - Nguyên Trưởng ban Truyền thông tại Nhà Trắng

Trước khi đệ đơn từ chức vào ngày định mệnh 6/1/2021 - ngày mà đám đông quá khích tấn công Điện Capitol, Grisham đã đảm nhiệm vai trò kép: vừa là giám đốc truyền thông Nhà Trắng, vừa là thư ký báo chí cho đệ nhất phu nhân Melania Trump. Tại Đại hội đảng Dân chủ mùa hè này, nơi bà công khai ủng hộ Phó Tổng thống Kamala Harris, Grisham đã tiết lộ: "Ông Trump nổi giận chỉ vì ống kính truyền hình không hướng về mình. Đó là một con người hoàn toàn thiếu vắng lòng trắc ẩn, đạo đức, và không có chút tôn trọng nào đối với sự thật."

Elaine Chao - Nguyên Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải

Là phu nhân của Mitch McConnell - nhà lãnh đạo tối cao của đảng Cộng hòa tại Thượng viện Hoa Kỳ, bà Elaine Chao đã quyết định từ chức khỏi vị trí Bộ trưởng trong những ngày cuối cùng đầy biến động của chính quyền Trump, sau biến cố bạo loạn chấn động tại Điện Capitol ngày 6/1/2021. Trong bức thư từ chức, bà đã thể hiện lập trường rõ ràng và đanh thép: "Không ai có thể phủ nhận rằng những ngôn từ kích động của ông Trump đã có tác động trực tiếp đến tình hình bi thảm này. Đó chính là giọt nước tràn ly, buộc tôi phải đưa ra quyết định dứt khoát của mình."

Financial Times

Broker listing

Cùng chuyên mục

Trump liệu có ''dễ tính'' hơn so với những cố vấn của ông trong các vấn đề về liên quan tới Trung Quốc?
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

Trump liệu có ''dễ tính'' hơn so với những cố vấn của ông trong các vấn đề về liên quan tới Trung Quốc?

Tổng thống đắc cử Donald Trump đã chọn các cố vấn và nhân vật chủ chốt có lập trường cứng rắn với Trung Quốc, trong khi vẫn duy trì một chiến lược thương mại mềm mỏng hơn để không làm ảnh hưởng đến thị trường. Tuy nhiên, cách ông Trump đối phó với Trung Quốc sẽ phụ thuộc vào sự tương tác với ông Tập Cận Bình và các yếu tố kinh tế, chính trị toàn cầu.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ