Tuy nhiên, đây có thể chỉ là bước khởi đầu của một chiến lược lớn hơn. Các chuyên gia nhận định ông Trump đang phác thảo một chính sách công nghiệp mới, đan xen giữa các mối quan tâm an ninh quốc gia và thương mại quốc tế. Một minh chứng rõ nét là dự luật Ships for America Act sắp được trình, một sáng kiến liên đảng được đồng bảo trợ bởi Thượng nghị sĩ Mark Kelly (Đảng Dân chủ) và Hạ nghị sĩ Mike Waltz (Đảng Cộng hòa) - người được cho là sẽ trở thành cố vấn an ninh quốc gia của Trump. Mục tiêu của dự luật là tái thiết ngành vận tải biển Mỹ, nhằm đối trọng với ảnh hưởng kinh tế và chiến lược ngày một lớn mạnh của Trung Quốc.

Dưới góc nhìn của Hạ nghị sĩ Mike Waltz, sự suy giảm đội tàu thương mại Mỹ đang tạo ra một mối đe dọa chiến lược nghiêm trọng. Ông chỉ ra một thực tế đáng báo động: trong khi Trung Quốc sở hữu 5,500 tàu thương mại, Hoa Kỳ chỉ còn vỏn vẹn 80 chiếc - một con số sụt giảm thảm hại so với 400 tàu hồi năm 1986.

Waltz cảnh báo rằng sự phụ thuộc vào đội tàu nước ngoài có thể là "điểm yếu chết người" của nền kinh tế Mỹ. Trung Quốc hoàn toàn có khả năng gây tê liệt hệ thống kinh tế Mỹ chỉ bằng cách thao túng đội tàu thương mại, đồng thời có thể biến những con tàu này thành công cụ áp lực địa chính trị hoặc thậm chí là phương tiện quân sự.

Trong bối cảnh căng thẳng gia tăng tại khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, với những nguy cơ liên quan đến Đài Loan, Nhật Bản, Philippines và bán đảo Triều Tiên, vai trò của đội tàu thương mại càng trở nên quan trọng. Waltz nhấn mạnh rằng 90% vật tư quân sự được vận chuyển qua các tàu thương mại, do đó một đội tàu mạnh không chỉ là lợi thế kinh tế mà còn là yếu tố then chốt trong chiến lược an ninh quốc gia.

Dự luật Ships for America Act được kỳ vọng sẽ mang lại một loạt giải pháp có tính chiến lược nhằm hồi sinh ngành đóng tàu Mỹ. Dự luật dự kiến sẽ cung cấp các gói hỗ trợ tài chính và các ưu đãi chính sách để khuyến khích đầu tư và phát triển năng lực sản xuất trong nước. Sáng kiến này thực chất là sự kế tục và mở rộng chiến lược công nghiệp đã được khởi xướng dưới thời Tổng thống Biden. Trước đó, Bộ trưởng Hải quân Carlos Del Toro đã chia sẻ tầm nhìn về một "chiến lược hàng hải công nghiệp" tại một diễn đàn của Đại học Harvard hơn một năm trước. Một minh chứng gần đây về tiếp cận này là thỏa thuận ICE Pact giữa Mỹ, Canada và Phần Lan. Thỏa thuận không chỉ nhằm tăng cường năng lực đóng tàu phá băng để bảo đảm an ninh khu vực Bắc Cực, mà còn tạo ra các cơ hội việc làm chất lượng cao cho lực lượng lao động Mỹ.

Dẫu vậy, cần nhớ rằng Trump mới chính là người đầu tiên đưa ra ý tưởng phát triển hạm đội phá băng của Mỹ trong thập kỷ tới nhằm đối phó với ảnh hưởng ngày càng gia tăng của Nga và Trung Quốc tại Bắc Cực. Với phong cách thẳng thắn, Trump hoàn toàn có thể tuyên bố: "Tôi đã nói từ lâu, giờ các ông mới bắt đầu thực hiện tầm nhìn của tôi."

Điều thú vị là, chính sách đóng tàu không chỉ nhận được sự ủng hộ từ Đảng Cộng hòa mà còn từ các công đoàn lao động, mở đường cho việc dễ dàng thông qua tại Quốc hội. Ông Michael Wessel, điều phối viên của vụ kiện thương mại 301 chống lại Trung Quốc trong lĩnh vực đóng tàu, nhận định: "Chiến lược công nghiệp này là điểm chung hiếm hoi giữa hai đảng, kết nối mục tiêu tái thiết ngành sản xuất với nhu cầu nâng cao kỹ năng lao động."

Dự luật Ships for America Act không chỉ là một bài kiểm tra về cam kết của Trump trong việc xây dựng chính sách công nghiệp tại nhiệm kỳ hai, mà còn là một điểm then chốt để nhận diện lực lượng chi phối trong nội các mới. Đây sẽ là cuộc đối đầu giữa các phe: những người theo chủ nghĩa MAGA và các cố vấn từ Phố Wall, để xác định ai thực sự nắm giữ quyền lực điều hành.

Kết quả của cuộc đấu trí này có thể sẽ vượt xa phạm vi ngành đóng tàu. Nó có tiềm năng định hình không chỉ tương lai của một ngành công nghiệp cụ thể, mà còn khắc họa lại toàn bộ chiến lược địa chính trị toàn cầu của Hoa Kỳ.