Fed New York vừa công bố một con số gây chú ý: 465.6 tỷ USD đã được gửi vào các giao dịch repo nghịch đảo vào ngày thứ Hai vừa qua. Đây là mức cao nhất kể từ cuối tháng 6, khi con số này đạt 664.6 tỷ USD.

Việc gia tăng đột ngột này thường xảy ra vào cuối quý, khi các tổ chức tài chính cần điều chỉnh lượng tiền mặt để đáp ứng yêu cầu báo cáo. Các chuyên gia dự đoán rằng lượng tiền này sẽ giảm nhanh trong những ngày tới, theo đúng quy luật thị trường.

Giao dịch repo nghịch đảo được xem như một công cụ đo lường thanh khoản dư thừa trong hệ thống tài chính. Khi các NHTM có dư thừa tiền mặt, họ có thể gửi vào cơ chế này để nhận lãi. Lãi suất của giao dịch này tạo ra mức sàn cho các lãi suất ngắn hạn khác.

Mức sử dụng giao dịch repo nghịch đảo của Fed đã giảm dần. Điều này là do Fed đã tháo gỡ các biện pháp kích thích kinh tế được triển khai trong đại dịch Covid-19.

Trong quá trình thu hẹp bảng cân đối của mình, Fed đã không gia hạn các trái phiếu Kho bạc và chứng khoán thế chấp khi chúng đáo hạn. Điều này đã dẫn đến việc tổng tài sản nắm giữ của Fed giảm dần. Cụ thể, tổng tài sản của Fed đã giảm từ mức đỉnh khoảng 9000 tỷ USD vào mùa hè năm 2022 xuống còn khoảng 7100 tỷ USD hiện nay.

Phần lớn việc thu hẹp bảng cân đối của Fed cho đến nay là do lượng tiền mặt rời khỏi giao dịch repo nghịch đảo để tìm kiếm lãi suất tốt hơn trên thị trường tư nhân. Giao dịch repo nghịch đảo, sau khi gần như không có tiền gửi vào đầu năm 2021, đã đạt đỉnh hơn 2600 tỷ USD vào cuối năm 2022. Kể từ đó, xu hướng chung của giao dịch này là co lại không đồng đều.

Biểu đồ minh họa diễn biến của giao dịch repo nghịch đảo của Fed theo thời gian.

Câu hỏi chính đặt ra là liệu giao dịch repo nghịch đảo có trở nên "thừa thãi" trong tương lai? Theo quan điểm của Fed điều này có thể xảy ra. Tuy nhiên, các nhà đầu tư cho rằng vì nhiều lý do, một số doanh nghiệp có thể đã quyết định gửi tiền tại Fed thay vì trên thị trường tư nhân.

Khi giao dịch repo nghịch đảo giảm xuống mức đáy, việc tiếp tục thu hẹp bảng cân đối của NHTW sẽ chuyển sang rút bớt dự trữ ngân hàng, mặc dù hiện tại dữ trữ bắt buộc đã ở mức ổn định.

Mục tiêu của Fed là rút đủ lượng dự trữ để kiểm soát được lãi suất qua đêm nhưng vẫn đảm bảo thị trường tiền tệ hoạt động bình thường. Tuy nhiên, do tính phức tạp của thị trường tài chính, các nhà hoạch định chính sách vẫn chưa xác định được chính xác điểm cân bằng này.

Vào thứ Sáu, Roberto Perli, nhân vật chủ chốt trong việc hoạch định chính sách tiền tệ tại Fed New York, lạc quan cho rằng: "Vẫn còn nhiều dư địa để tiếp tục thu hẹp các khoản nắm giữ của Fed", dựa trên thanh khoản dồi dào trên thị trường.