Fed tăng 75 điểm cơ bản khi chủ tịch Powell đánh giá thấp rủi ro suy thoái
Nguyễn Vũ Phương Nam
Junior Analyst
Các quan chức Cục Dự trữ Liên bang đã tăng lãi suất thêm 75 điểm cơ bản trong tháng thứ hai liên tiếp và Chủ tịch Jerome Powell cho biết một động thái tương tự có thể xảy ra một lần nữa, bác bỏ suy đoán rằng nền kinh tế Mỹ đang suy thoái.
Các nhà hoạch định chính sách, đối mặt với áp lực giá cả nóng nhất trong 40 năm, đã nâng lãi suất lên phạm vi từ 2.25% đến 2.5%. Như vậy, Fed đã tăng lãi suất 1.5% chỉ trong 2 tháng, mức tăng mạnh nhất kể từ thời chủ tịch Paul Volcker.
Theo chủ tịch Powell, "mặc dù một mức tăng lớn bất thường khác có thể là hợp lý trong cuộc họp tiếp theo,” quyết định đó sẽ phụ thuộc vào dữ liệu thị trường. Các nhà hoạch định chính sách sẽ họp tiếp vào ngày 20-21 tháng 9, và dữ liệu lạm phát & việc làm sẽ giúp xác định động thái tiếp theo của Fed.
Ông cũng cho biết Fed sẽ giảm tốc độ tăng lãi suất vào một thời điểm nào đó. Ngoài ra, các quan chức sẽ thiết lập chính sách trong từng cuộc họp thay vì đưa ra lộ trình từ trước.
Phát biểu của chủ tịch Powell về việc điều chỉnh tốc độ tăng lãi suất đã giúp chứng khoán Mỹ tăng mạnh, với lợi suất trái phiếu chính phủ giảm cùng với USD. Nhưng một số chuyên gia đang có chút hoài nghi.
Theo các nhà kinh tế Andrew Hollenhorst và Veronica Clark từ Citi, “chúng tôi nghĩ quan điểm của chủ tịch Powell hawkish hơn cách thị trường nhìn nhận. Lạm phát lõi sẽ "thúc đẩy Fed tăng lãi suất mạnh hơn mức họ hoặc thị trường dự đoán", với một lần tăng 75 điểm cơ bản vào tháng 9. Thị trường đang định giá Fed tăng 50 điểm cơ bản vào cuộc họp sắp tới.
Lần thắt chặt này đã đưa lãi suất lên gần mức các nhà hoạch định chính sách cho là trung lập - mức không kích thích cũng không hạn chế nền kinh tế. Các quan chức dự kiến sẽ tăng lãi suất lên khoảng 3.4% trong năm nay và 3.8% vào năm 2023. Chủ tịch Powell cho biết đó là định hướng tốt nhất về mục tiêu của Fed trong năm nay và năm 2023.
Trong khi nhiều người lo lắng rằng nền kinh tế đang đứng trên bờ vực suy thoái, các quan chức Fed cho rằng nhìn theo hướng tích cực, với thị trường lao động mạnh mẽ sẽ cho phép nền kinh tế chịu được thắt chặt tiền tệ nhanh chóng. Bloomberg Economics cho rằng có rất ít khả năng Fed sẽ tạm dừng việc tăng lãi suất vào cuối năm nay, như thị trường kỳ vọng.
Robert Dent, chuyên gia kinh tế của Nomura Securities, cho biết: “Rõ ràng là Fed muốn tránh đưa ra lộ trình cụ thể khi không chắc chắn. Tôi không tin rằng đó là một sự thay đổi docish."
Ủy ban Thị trường Mở Liên bang “cam kết mạnh mẽ đưa lạm phát trở lại mục tiêu 2%”, nhắc lại rằng họ “rất chú ý đến rủi ro lạm phát”. FOMC cũng nói “lãi suất tiếp tục tăng là điều hợp lý,” và sẽ điều chỉnh chính sách nếu xuất hiện những rủi ro có thể cản trở việc đạt được mục tiêu của mình.
Các thành viên FOMC, bao gồm hai thành viên mới - Phó Chủ tịch Giám sát Michael Barr và Chủ tịch Fed Boston Susan Collins đều bỏ phiếu tăng 75bp. Có thêm ông Barr vào đầu tháng này đã giúp hội đồng thống đốc có đầy đủ bảy thành viên lần đầu tiên kể từ năm 2013.
Tăng lãi suất mạnh mẽ
Sau khi bị chỉ trích vì đánh giá sai tình trạng lạm phát và phản ứng chậm, các quan chức đang buộc phải tăng lãi suất để hạ nhiệt nền kinh tế, ngay cả khi điều đó gây ra rủi ro suy thoái.
Lãi suất cao hơn đã có tác động đến nền kinh tế Mỹ, ảnh hưởng đặc biệt rõ ràng đối với thị trường nhà ở, với doanh số bán hàng đang chậm lại.
Trong khi các quan chức Fed khẳng định rằng họ có thể “hạ cánh mềm” và tránh được suy thoái sâu, một số nhà phân tích cho rằng nền kinh tế sẽ phải trải qua một cuộc suy thoái với tỷ lệ thất nghiệp gia tăng để kìm hãm lạm phát.
FOMC hôm thứ Tư lưu ý rằng “các chỉ số về chi tiêu và sản xuất gần đây đã giảm”, nhưng cũng nói việc làm “đã tăng mạnh mẽ trong những tháng gần đây và tỷ lệ thất nghiệp vẫn ở mức thấp”.
Powell không tin rằng nền kinh tế đang suy thoái, lấy lý do là “thị trường lao động rất mạnh mẽ”. “Nhu cầu vẫn tăng mạnh và nền kinh tế vẫn đang trên đà tăng trưởng trong năm nay,” ông nói.
Ngoài ra, ông cho biết Fed cần một khoảng thời gian tăng trưởng dưới mức tiềm năng để phía cung có thể bắt kịp cầu. Thị trường lao động cũng sẽ hạ nhiệt
Các nhà đầu tư đang theo dõi xem liệu Fed có giảm tốc độ tăng lãi suất vào cuộc họp tháng 9, hoặc áp lực giá cả mạnh mẽ có buộc họ tiếp tục tăng lãi suất lớn bất thường hay không.
Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) của Mỹ đã tăng 9.1% trong tháng 6 so với cùng kỳ năm ngoái, và chạm mức cao nhất trong 4 thập kỷ. Giá cả tăng đang làm giảm thu nhập và gây ra sự bất mãn đối với nền kinh tế, gây sức ép lên Tổng thống Joe Biden và các nghị sĩ đảng Dân chủ trước cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ.
Lạm phát cao đã nhanh chóng làm dấy lên suy đoán rằng Fed sẽ nâng lãi suất thêm một điểm phần trăm trong tháng này. Nhưng kỳ vọng vào kịch bản này đã giảm sau một số bình luận của các quan chức Fed và kỳ vọng lạm phát được cải thiện.
Các ngân hàng trung ương trên toàn cầu đang tham gia vào cuộc chiến chống lại lạm phát tăng cao. Đầu tháng này, Ngân hàng Trung ương Canada đã tăng lãi suất 1% và Ngân hàng Trung ương châu Âu đã gây bất ngờ với việc tăng lãi suất 50bp.
Bloomberg