Công ty xếp hạng tín dụng đã hạ xếp hạng tín nhiệm của Hoa Kỳ từ AAA xuống AA+, lặp lại hành động hơn một thập kỷ trước bởi S&P Global Ratings. Fitch cho biết việc cắt giảm thuế và các sáng kiến chi tiêu mới cùng với nhiều cú sốc kinh tế đã làm tăng thâm hụt ngân sách, trong khi những thách thức trung hạn liên quan đến chi phí quyền lợi tăng cao vẫn chưa được giải quyết.

“Việc hạ xếp hạng của Hoa Kỳ phản ánh sự suy thoái tài chính dự kiến trong ba năm tới, gánh nặng nợ chung của chính phủ cao và ngày càng tăng, và sự xuống cấp trong quản trị so với các nước xếp hạng 'AA' và 'AAA' hai thập kỷ qua.”

Bộ trưởng Tài chính Janet Yellen đã nhanh chóng phản ứng với việc hạ tín nhiệm, gọi đó là “tùy tiện” và “lỗi thời”. Trái phiếu đi ngang vào đầu phiên Á sau tuyên bố của Fitch trong bối cảnh nhu cầu tài sản trú ẩn khiêm tốn.

“Quyết định của Fitch không thay đổi điều mà người Mỹ, nhà đầu tư và mọi người trên toàn thế giới đã biết: rằng trái phiếu chính phủ Mỹ vẫn là tài sản thanh khoản cao và an toàn ưu việt của thế giới, và nền kinh tế Mỹ về cơ bản vẫn vững mạnh,” bà Yellen nói trong tuyên bố.

Fitch đã cảnh báo rằng họ đang cân nhắc việc hạ xếp hạng tín dụng của Mỹ vào tháng 5, khi các nhà lập pháp của Đảng Dân chủ và Đảng Cộng hòa bất đồng về việc nâng trần nợ và Bộ Tài chính Hoa Kỳ chỉ còn vài tuần nữa là cạn kiệt tiền mặt.

Mặc dù cuộc khủng hoảng đó cuối cùng đã được ngăn chặn, Fitch vẫn nói rằng các xung đột giới hạn nợ lặp đi lặp lại và quyết định phút chót đã làm xói mòn niềm tin vào việc quản lý tài chính của quốc gia.

Tuyên bố hôm thứ Ba cũng cho rằng việc hạ bậc xếp hạng là do gánh nặng nợ đang gia tăng nhanh chóng của đất nước, dự báo sẽ đạt 118% tổng sản phẩm quốc nội vào năm 2025, cao hơn gấp hai lần rưỡi so với mức trung bình 'AAA' là 39,3%. Báo cáo cho biết, công ty xếp hạng dự báo tỷ lệ nợ trên GDP sẽ còn tăng cao hơn nữa trong dài hạn, làm tăng khả năng dễ bị tổn thương của Mỹ trước những cú sốc kinh tế trong tương lai.

Một số nhà bình luận kinh tế đã rất ngạc nhiên trước tin tức này. Mohamed El-Erian, cố vấn kinh tế trưởng tại Allianz cho biết ông cảm thấy bối rối trước “nhiều khía cạnh” của thông báo, bao gồm cả thời điểm.

Cựu Bộ trưởng Tài chính Larry Summers cho biết trong một bài đăng tương tự: “Hoa Kỳ phải đối mặt với những thách thức tài chính dài hạn nghiêm trọng. Nhưng quyết định hạ bậc tín nhiệm của Hoa Kỳ của một cơ quan xếp hạng tín dụng hôm nay, khi nền kinh tế có vẻ mạnh hơn dự kiến, là điều kỳ lạ và không phù hợp.”

Phản ứng của trái phiếu

Lợi suất trái phiếu 2 năm giảm một điểm cơ bản xuống 4,89% trong phiên Á, trong khi lợi suất trái phiếu Mỹ kỳ hạn 10 năm đi ngang tại khoảng 4.02%. USD thoái lui so với EUR và JPY.

Việc S&P hạ xếp hạng tín dụng của Hoa Kỳ vào năm 2011 đã gây ra một đợt bán tháo các tài sản rủi ro như cổ phiếu trên khắp thế giới, nhưng trớ trêu thay lại thúc đẩy trái phiếu Mỹ khi các nhà đầu tư tìm đến tài sản phòng hộ.

“Tôi không nghĩ thị trường sẽ để tâm - nhìn sơ qua, đó là một vết nhơ đối với danh tiếng và vị thế của Hoa Kỳ, nhưng đồng thời, nếu nó thúc đẩy sự lo lắng của thị trường và làm suy yếu khẩu vị rủi ro, đây có thể là cơ hội mua vào trái phiếu và USD,” theo David Croy, chiến lược gia tại ngân hàng ANZ ở Wellington.

Lợi suất trái phiếu 30 năm của Hoa Kỳ đã tăng lên mức cao nhất trong gần 9 tháng vào thứ Ba khi Bộ Tài chính chuẩn bị tăng cường phát hành chứng khoán dài hạn để cấp vốn cho thâm hụt ngân sách ngày càng lớn.

Vào thứ Hai, Bộ Tài chính đã nâng ước tính khoản vay ròng trong quý từ tháng 7 đến tháng 9 lên 1 nghìn tỷ USD, nhiều hơn dự báo của một số nhà phân tích và cao hơn nhiều so với mức 733 tỷ USD mà họ đã dự báo vào đầu tháng 5. Bộ sẽ xem trước các kế hoạch tài chính hàng quý của mình vào thứ Tư.

Phản ứng của Washington

Động thái của Fitch hiện cho Hoa Kỳ hai xếp hạng AA+. Điều đó có thể gây ra vấn đề đối với các quỹ hoặc công cụ theo dõi chỉ số chỉ xếp hạng AAA, mở ra khả năng phải thanh lý bắt buộc vì lý do tuân thủ.

Moody vẫn xếp hạng trái phiếu Mỹ ở mức AAA.

Các đảng viên Đảng Dân chủ tại Quốc hội lấy việc hạ cấp tín nhiệm để đổ lỗi cho đảng Cộng hòa vì đã trì hoãn việc tăng trần nợ của Hoa Kỳ vào đầu năm nay.

“Đây là kết quả của cuộc khủng hoảng vỡ nợ do đảng Cộng hòa dàn dựng. Họ đã nhiều lần khiến niềm tin và sự tín nhiệm của quốc gia chúng ta vào nguy hiểm, và bây giờ, họ phải chịu trách nhiệm về việc hạ bậc tín nhiệm lần thứ hai,” Ủy ban Phương tiện và Cách thức của Đảng Dân chủ cho biết trong một tuyên bố.

Phát ngôn viên chiến dịch của đảng Cộng hòa tại Hạ viên Jack Pandol cho biết trên X (Twitter) rằng nguyên nhân của việc hạ cấp tín nhiệm là do chính sách kinh tế của tổng thống Biden, còn gọi là “Bidenomics”.