GDP quý II giảm 0.9%, sau khi giảm 1.6% trong quý đầu tiên và không đạt kỳ vọng tăng 0.3% của Dow Jones.

Cục Nghiên cứu Kinh tế Quốc gia (NBER) là bên chính thức tuyên bố suy thoái hay mở rộng, và có thể sẽ không đưa ra đánh giá về khoảng thời gian được đề cập trong nhiều tháng.

Nhưng việc GDP âm hai quý liên tiếp khớp định nghĩa lâu nay về suy thoái, bất chấp sự thu hẹp trong một tình thế bất thường và quyết định của NBER.

Mark Zandi, kinh tế trưởng tại Moody’s Analytics cho biết: “Nền kinh tế đang không suy thoái, nhưng rõ ràng là tăng trưởng đang chậm lại.”

Thị trường phản ứng không nhiều với thông tin này, với cổ phiếu giảm nhẹ vào lúc mở cửa. Lợi suất trái phiếu chính phủ hầu hết đều giảm, với lợi suất ngắn hạn giảm mạnh nhất.

Một báo cáo hôm thứ Năm cho thấy tình trạng thất nghiệp vẫn tăng. Theo Bộ Lao động, tổng số đơn xin trợ cấp thất nghiệp lần đầu là 256,000 tính đến ngày 23/7, giảm 5,000 so với tuần trước nhưng cao hơn mức ước tính của Dow Jones là 249,000.

Suy thoái trên diện rộng

GDP thu hẹp đến từ một loạt các yếu tố, bao gồm giảm hàng tồn kho, đầu tư vào khu dân cư và nhà ở, và chi tiêu của chính phủ ở cấp liên bang, tiểu bang và địa phương. Tổng đầu tư tư nhân trong nước giảm 13.5% trong ba tháng.

Chi tiêu tiêu dùng chỉ tăng 1% trong giai đoạn lạm phát tăng nhanh. Chi tiêu cho dịch vụ tăng 4.1%, nhưng chi tiêu hàng tiêu dùng không bền giảm 5.5% và hàng tiêu dùng lâu bền giảm 2.6%.

Hàng tồn kho, vốn giúp tăng GDP vào năm 2021, đang gây cản trở đối với tăng trưởng trong quý thứ hai, giảm 2%.

Lạm phát là nguyên nhân của nhiều vấn đề trong nền kinh tế. Chỉ số CPI tăng 8.6% trong quý, tốc độ nhanh nhất kể từ quý IV năm 1981. Điều đó khiến thu nhập cá nhân sau thuế giảm 0.5%, trong khi tỷ lệ tiết kiệm cá nhân đạt mức 5.2%, giảm so với 5.6% trong quý I.

“Điều đáng khích lệ duy nhất là hàng tồn kho đóng một vai trò quan trọng. Chúng sẽ không đóng vai trò tương tự như trong quý tới. Hy vọng rằng người tiêu dùng và các doanh nghiệp tiếp tục chi tiêu và đầu tư để tránh suy thoái kinh tế,” Zandi cho biết.

Câu hỏi về suy thoái

Sau khi đạt mức tăng mạnh nhất kể từ năm 1984 vào năm ngoái, nền kinh tế Mỹ bắt đầu chậm lại vào đầu năm nay do có sự kết hợp của nhiều yếu tố.

Các vấn đề về chuỗi cung ứng, xuất phát bởi nhu cầu quá lớn trong đại dịch Covid, là nguyên nhân chủ yếu. Vấn đề này trở nên nghiêm trọng khi Nga xâm lược Ukraine vào tháng Hai và gần đây, khi Trung Quốc ban hành các biện pháp đóng cửa nghiêm ngặt để đối phó với sự bùng nổ của đại dịch Covid.

Các con số của quý đầu tiên cũng giảm do mất cân bằng thương mại gia tăng và sự suy giảm của hàng tồn kho, những yếu tố ảnh hưởng phần lớn đến mức tăng GDP trong nửa cuối năm 2021.

Giờ đây, nền kinh tế phải đối mặt với nhiều vấn đề hơn.

Lạm phát bắt đầu tăng mạnh cách đây một năm và sau đó bùng nổ vào năm 2022, đạt mức cao nhất kể từ tháng 6/1981. Phản ứng chậm chạp của các nhà hoạch định chính sách đã dẫn đến một đợt tăng lãi suất lớn nhất của Hoa Kỳ.

Cục Dự trữ Liên bang trong bốn tháng qua đã nâng lãi suất lên 2.25%. Các mức tăng liên tiếp 0.75% trong tháng 6 và tháng 7 đánh dấu mức tăng mạnh nhất kể từ khi Fed bắt đầu sử dụng lãi suất qua đêm làm công cụ chính sách chính vào đầu những năm 1990.

Jim Baird, Giám đốc đầu tư tại Plante Moran Financial Advisors cho biết: “Dữ liệu kinh tế gần đây có thể không thể hiện được sự nhất quán, nhưng hai quý GDP âm liên tiếp đã cung cấp thêm bằng chứng cho thấy động lực kinh tế đang tiếp tục suy giảm. Gần như không còn cơ hội để Fed tăng lãi suất mà không đẩy nền kinh tế vào suy thoái."

Tuy nhiên, Chủ tịch Fed Jerome Powell hy vọng việc tăng lãi suất sẽ giảm lạm phát nhưng đánh giá thấp rủi ro suy thoái.

Suy thoái kinh tế cũng đã tạo ra một vấn đề chính trị đối với Nhà Trắng. Sau báo cáo hôm thứ Năm, Tổng thống Joe Biden cho biết, "không có gì ngạc nhiên khi nền kinh tế đang chậm lại do Fed hành động để giảm lạm phát."

“Nhưng ngay cả khi phải đối mặt với những thách thức toàn cầu, chúng ta đang đi đúng hướng và chúng ta sẽ vượt qua quá trình chuyển đổi này mạnh mẽ và an toàn hơn”, Biden nói thêm.

Hầu hết các nhà kinh tế không mong đợi NBER sẽ công nhận chính thức suy thoái, bất chấp 2 quý tăng trưởng âm liên tiếp. Kể từ năm 1948, nền kinh tế chưa bao giờ chứng kiến sự tăng trưởng âm các quý liên tiếp mà không rơi vào suy thoái.

Mặc dù vậy, Phố Wall có cảm giác rằng nền kinh tế có thể sẽ rơi vào suy thoái vào cuối năm nay hoặc vào năm 2023 nhưng hiện tại thì không.

Tuy nhiên, điều đó có thể không đủ để thay đổi quan điểm của công chúng. Một cuộc thăm dò của Morning Consult/Politico đã chỉ ra rằng 65% cử tri, bao gồm 78% đảng viên Đảng Cộng hòa, nghĩ rằng nền kinh tế đang ở trong tình trạng suy thoái.