Hàng hóa năng lượng đều đã suy yếu từ đỉnh trong giai đoạn gần đây. Và trong tuần trước, thông báo bất ngờ về việc cắt giảm sản lượng của OPEC+ đã gây chấn động thị trường, nhưng không thay đổi nhiều về triển vọng vĩ mô.

Vishnu Varathan, người đứng đầu bộ phận kinh tế và chiến lược Châu Á tại Mizuho Bank, cho biết ngay cả khi dầu tăng lên 100 USD/thùng vào đầu năm 2024, thì “giá dầu sẽ là yếu tố giảm phát do đã giảm từ mức rất cao vào năm ngoái”.

Trước khi OPEC+ cắt giảm sản lượng, giá dầu chuẩn đã ghi nhận tháng giảm thứ năm liên tiếp và cũng là mức giảm mạnh nhất trong quý I kể từ năm 2020, do cuộc khủng hoảng ngân hàng và chính sách tiền tệ thắt chặt gây áp lực. Khí tự nhiên, sản phẩm tinh chế và điện cũng giảm tương tự.

Dầu đã giảm từ mức cao nhất của năm ngoái

Louis Kuijs, nhà kinh tế trưởng khu vực Châu Á - Thái Bình Dương của S&P Global Ratings, cho biết: “Năm nay, giá năng lượng tăng sẽ không trở thành vấn đề quá lớn như năm ngoái, hạn chế áp lực lạm phát.”

Tại châu Á, các nền kinh tế đang phát triển đang hướng tới tăng trưởng nhanh hơn và lạm phát hạ nhiệt trong năm nay và năm tới, Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADP) cho biết trong một báo cáo vào tuần trước. Nếu loại trừ Trung Quốc, ADB dự báo lạm phát đạt 6.2% trong năm nay và 4.5% trong năm 2024, giảm từ mức 6.7% của năm 2022. Các nền kinh tế phát triển cũng đang có xu hướng tương tự, với lạm phát của Hàn Quốc và Nhật Bản đang chậm lại. Lạm phát ở Châu Âu cũng đang hạ nhiệt, dù cuộc chiến của Nga ở Ukraine hiện đã bước sang năm thứ hai.

“Chi phí năng lượng thường đóng góp từ 5%-15% vào lạm phát toàn phần”, Giovanni Bruni, người đứng đầu nhóm nghiên cứu chuyên sâu về năng lượng của McKinsey tại Châu Á cho biết. Khi giá tăng lên mức kỷ lục mới sau khi Nga tấn công Ukraine, tỷ lệ đó thậm chí đã tăng gấp đôi đối ở nhiều quốc gia.”

Nhưng một yếu tố quan trọng trong vấn đề lạm phát là không có mối quan hệ trực tiếp giữa giá tiêu chuẩn quốc tế và số tiền người tiêu dùng phải trả. Chẳng hạn, giá nhiên liệu cho phương tiện giao thông của Mỹ đang tụt lại so với đà phục hồi của dầu sau khi OPEC+ bất ngờ cắt giảm sản lượng do những bất ổn về nhu cầu đè nặng lên thị trường trước mùa hè.

Giá điện Nhật Bản đang dần ổn định

Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden đã nói về điều đó vào ngày 3/4, cho biết rằng “mọi chuyện sẽ không tệ như bạn nghĩ” khi được hỏi về động thái của OPEC+. Đó là một sự thay đổi so với tháng 10, khi chính quyền chỉ trích mạnh mẽ Ả Rập Xê Út vì đã ủng hộ việc cắt giảm sản lượng vào thời điểm đó.

Tuy nhiên, ngay cả khi giá năng lượng nói chung giảm so với đỉnh năm ngoái, vẫn có nhiều khía cạnh khác khiến lạm phát dai dẳng, Varathan của Mizuho cho biết. Chẳng hạn, chi phí dịch vụ có xu hướng “tự củng cố” hơn rất nhiều, trong bối cảnh các doanh nghiệp không muốn điều chỉnh giảm giá car. Chi phí lao động cũng tăng thêm áp lực về giá, trong khi giá thực phẩm và hàng hóa lâu bền vẫn là một vấn đề phức tạp.

Hơn nữa, nếu giá dầu tăng trở lại, doanh nghiệp có thể tăng giá để bù đắp cho sự biến động.

Vẫn chưa rõ lạm phát có thể đi về đâu trong dài hạn nếu giá dầu tăng cao hơn dự kiến. Chủ tịch Fed St. Louis James Bullard cho biết vào tuần trước rằng việc cắt giảm sản lượng của OPEC+ có tác động lâu dài hay không vẫn chưa rõ ràng.

Thị trường đã kỳ vọng về việc giá dầu tăng sau bất ngờ từ OPEC+, một phần dựa trên tác động từ việc nền kinh tế Trung Quốc mở cửa trở lại sau khi quốc gia nhập khẩu dầu lớn nhất thế giới đột ngột từ bỏ chính sách Covid Zero vào cuối năm ngoái.

Thành công hay thất bại của Bắc Kinh trong việc khởi động lại tăng trưởng kinh tế cuối cùng có thể ảnh hưởng lớn hơn đến việc cắt giảm của OPEC+, được coi là động lực lớn nhất của lạm phát do năng lượng.

“Khi xem xét một số hàng hóa, tình trạng thắt chặt thị trường và biến động giá cả có thể sẽ xảy ra khi Trung Quốc mở cửa trở lại dẫn đến nhu cầu cao hơn”, Bruni của McKinsey cho biết.