Trong liên minh ủng hộ Trump, ta bắt gặp những cái tên đáng chú ý như Israel, Nga, Ấn Độ, Hungary, Argentina và Ả Rập Saudi. Đối lập với liên minh này là khối ủng hộ Harris, bao gồm Ukraine, đa số thành viên Liên minh châu Âu, Vương quốc Anh, Nhật Bản, Canada, Brazil, Nam Phi cùng nhiều quốc gia khác.

Không khó để nhận ra động cơ của Nga khi muốn Trump đắc cử. Một nước Mỹ dưới quyền Trump với khả năng cắt viện trợ cho Ukraine sẽ trao cho Putin chiến thắng mà ông Putin vẫn chưa thể giành được trên chiến trường.

Những gì Putin mơ ước chính là cơn ác mộng của Liên minh châu Âu. Viễn cảnh Ukraine thất thủ đồng nghĩa với việc phía đông của EU và NATO sẽ trực tiếp đối mặt với nguy cơ bị Nga xâm lược. Dù Trump có thực sự rút Mỹ khỏi NATO hay không (như lời tiết lộ của một số cựu cố vấn), chỉ cần ông Trump tiếp tục nhắc lại quan điểm rằng Mỹ không tự động bảo vệ đồng minh NATO cũng đủ làm suy yếu nghiêm trọng liên minh này. Không chỉ vậy, cam kết áp thuế 10-20% lên toàn bộ hàng nhập khẩu của Trump còn là mối đe dọa không nhỏ đối với nền kinh tế châu Âu, đặc biệt là các cường quốc xuất khẩu như Đức. Động thái này có thể châm ngòi cho một cuộc chiến thương mại căng thẳng giữa Mỹ và EU.

Tuy vậy, không phải mọi chính quyền châu Âu đều đồng thuận trong việc ủng hộ Harris. Giorgia Meloni, nhà lãnh đạo Italy với nguồn cội chính trị từ phe cực hữu, được cho là có vị thế thuận lợi để đóng vai trò cầu nối giữa Trump và Liên minh châu Âu. Trong khi đó, Thủ tướng Hungary Viktor Orbán đã dày công vun đắp mối quan hệ đặc biệt với phong trào MAGA cánh hữu tại Hoa Kỳ. Họ đồng điệu trong việc bài xích người nhập cư và dường như háo hức học hỏi từ những "thành công" của Orbán trong việc làm suy yếu các thể chế dân chủ tại Hungary. Đối với Orbán, chiến thắng của Trump sẽ như một dấu hiệu khẳng định rằng những luồng tư tưởng chính trị đang thuận chiều với ông trên khắp phương Tây.

Các đảng dân túy và cực hữu châu Âu - điển hình như đảng Tập hợp Quốc gia của Pháp và đảng “Sự lựa chọn vì nước Đức” (AfD) - cũng có thể sẽ tìm đến Nhà Trắng dưới thời Trump để nhận sự dẫn dắt và hậu thuẫn. Một khi Trump trở lại nắm quyền, các nền dân chủ tự do châu Âu sẽ đứng trước nguy cơ bị bóp nghẹt trong gọng kìm ba chiều: từ Mỹ, từ Nga, và từ chính các thế lực cực hữu đang trỗi dậy trong lòng châu Âu.

Triết lý chính trị của Trump - đề cao quyền lực và thờ ơ với các giá trị dân chủ, nhân quyền - dù khiến EU lo ngại, nhưng lại chính là điểm thu hút các đồng minh như Israel dưới thời Benjamin Netanyahu, Ả Rập Saudi dưới quyền Mohammed bin Salman và Ấn Độ dưới sự lãnh đạo của Narendra Modi.

Harris, ngược lại, đang phải đối mặt với sự hoài nghi từ Israel, bởi những phê bình của bà về quốc gia này còn gay gắt hơn cả Joe Biden. Việc bà viện cớ bận lịch trình từ trước để tránh tham dự bài phát biểu gần đây của Thủ tướng Israel Netanyahu trước Quốc hội càng làm tăng thêm sự ngờ vực. Như lời một giám đốc điều hành người Israel đã chia sẻ: "80% người Mỹ gốc Do Thái có thể sẽ bỏ phiếu cho Harris, nhưng 80% người Israel sẽ chọn Trump."

Dù từng có ý định biến Thái tử Mohammed thành kẻ "bị ruồng bỏ", chính quyền Biden giờ đây đã chuyển hướng, tích cực theo đuổi một hiệp ước an ninh mới giữa Ả Rập Saudi và Hoa Kỳ, nhằm củng cố vị thế của Mỹ tại Trung Đông. Thế nhưng, Thái tử Mohammed hẳn vẫn chưa thể quên được chính Đảng Dân chủ đã dẫn đầu chiến dịch tẩy chay ông ta sau vụ sát hại man rợ nhà báo Jamal Khashoggi. Nhà lãnh đạo Ả Rập Saudi còn nhận ra rằng đội ngũ của Harris tỏ ra dè dặt hơn hẳn các cố vấn của Biden trong việc đưa ra những cam kết bảo đảm an ninh cho vương quốc của ông.

Trái ngược với điều đó, Thái tử Mohammed và giới thân cận của ông từ lâu đã xây dựng được mối quan hệ ngoại giao và thương mại thân thiết với phe Trump, đặc biệt là với Jared Kushner - con rể của cựu Tổng thống. Mặc dù việc duy trì quan hệ đối tác chiến lược với Ấn Độ đã trở thành chính sách được cả hai đảng tại Washington đồng thuận, và chính phủ của Thủ tướng Modi đã ký kết nhiều thỏa thuận then chốt với chính quyền Biden, thế nhưng Thủ tướng Modi và những người ủng hộ ông vẫn cho rằng Đảng Dân chủ quá khắt khe trong việc gây sức ép về vấn đề quyền của người thiểu số và bảo vệ các giá trị dân chủ.

Tại Ấn Độ hiện nay, một luồng quan điểm phổ biến là đổ lỗi cho những người theo chủ nghĩa tự do Mỹ đã can thiệp và dẫn đến "thay đổi chế độ" tại Bangladesh vào đầu năm nay - một biến cố mà người Ấn lo ngại sẽ tạo cơ hội cho những người theo chủ nghĩa Hồi giáo lên nắm quyền lực. Với tư cách là một nhà lãnh đạo theo chủ nghĩa cường quyền và dân tộc chủ nghĩa sắc tộc, Thủ tướng Modi chắc chắn sẽ thấy đồng điệu hơn khi hợp tác với Trump thay vì Harris, bất chấp việc bà có nguồn gốc gia đình từ Ấn Độ.

Tuy nhiên, tại khu vực Đông Á, các đồng minh của Hoa Kỳ đang có những lo ngại sâu sắc và chính đáng về viễn cảnh Trump quay trở lại nắm quyền. Dưới sự lãnh đạo của Biden, hệ thống liên minh của Mỹ tại khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương đã được xây dựng vững chắc, tạo thành một thế trận kiềm chế sức mạnh của Trung Quốc. Thế nhưng, Trump đã không ngần ngại chỉ trích những đồng minh trụ cột như Nhật Bản và Hàn Quốc, gọi họ là những kẻ "trục lợi". Đặc biệt hơn, ông còn nhiều lần bày tỏ thái độ thờ ơ trong việc bảo vệ Đài Loan. Những tín hiệu này chắc chắn là điều mà giới lãnh đạo Trung Quốc hằng mong đợi - họ không gì khao khát hơn là chứng kiến Đài Loan bị cô lập và sự sụp đổ của mạng lưới đồng minh của Mỹ tại châu Á.

Tuy vậy, ở một diễn biến khác, Trump lại công khai đe dọa sẽ áp đặt mức thuế lên đến 60% đối với hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc - một động thái có thể gây tổn thương nghiêm trọng khi Mỹ vẫn đang là thị trường xuất khẩu quan trọng bậc nhất của quốc gia này. Hơn nữa, Trump còn được vây quanh bởi những nhân vật có quan điểm hawkish với Trung Quốc, tiêu biểu như cựu Ngoại trưởng Mike Pompeo. Nếu những chính trị gia có lập trường hawkish này được trao quyền tự do hành động, chính sách của Mỹ đối với Trung Quốc có thể sẽ leo thang thành đối đầu trực diện.

Trong con mắt của nhiều chính phủ trên thế giới, điểm khác biệt căn bản giữa Trump và Harris không chỉ nằm ở tư tưởng chính trị, mà còn ở cả cá tính lãnh đạo. Một chính quyền dưới sự điều hành của Harris hứa hẹn mang lại sự ổn định và khả năng dự đoán được trong chính sách. Ngược lại, sự trở lại của Trump đồng nghĩa với việc những biến động và bất ổn sẽ một lần nữa bao trùm lên Phòng Bầu dục của Nhà Trắng.

*Bài viết trên là quan điểm cá nhân của tác giả Gideon Rachman từ tờ báo Financial Times