Trung Quốc là nước tiêu thụ năng lượng lớn nhất thế giới, Ấn Độ đứng thứ ba toàn cầu và cả hai nước đều là những nước tiêu thụ than nhiều nhất khi đang trong quá trình nỗ lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Theo dự báo của Cơ quan Năng lượng Quốc tế, thị phần tiêu thụ điện toàn cầu của Trung Quốc là 60% sẽ tăng lên 30% vào năm 2025, so với 25% vào năm 2015 .

Giám đốc điều hành của công ty quản lý đầu tư năng lượng Tortoise Capital, Rob Thummel cho biết, kinh tế Ấn Độ đang phát triển ngày càng nhanh chóng cũng có nghĩa là nhu cầu năng lượng bao gồm dầu và khí đốt tự nhiên sẽ rất lớn.

Theo Ian Roper, chiến lược gia hàng hóa tại Astris Advisory Japan KK, nếu Ấn Độ và Trung Quốc vẫn tăng trưởng kinh tế với tốc độ khá trong thập kỷ tới, nhu cầu than sẽ còn kéo dài.

IEA cho biết việc sử dụng than toàn cầu vào năm 2023 đạt mức cao kỷ lục, lần đầu tiên vượt 8.5 tỷ tấn do nhu cầu mạnh mẽ ở các nước mới nổi và đang phát triển như Ấn Độ và Trung Quốc .

Lượng tiêu thụ than ở Ấn Độ và Đông Nam Á được dự báo sẽ “tăng đáng kể” và không có dấu hiệu hạ nhiệt.

Sản lượng than của Ấn Độ đã tăng lên 893 triệu tấn vào tháng 3 năm 2023, tăng gần 15% so với một năm trước đó. Sản lượng than thô của Trung Quốc từ tháng 1 đến tháng 11 năm 2023 tăng 2.9% so với cùng kỳ năm 2022.

Ngược lại, Mỹ, quốc gia tiêu thụ than lớn thứ hai thế giới, lại chứng kiến ​​mức sử dụng nhiên liệu này giảm. Theo Viện Phân tích Tài chính và Kinh tế Năng lượng, lượng than mà siêu cường tiêu thụ mỗi ngày ghi nhận mức giảm 62% từ 2.8 triệu xuống 1.1 triệu tấn mỗi ngày.

Thất bại trong việc cắt giảm khí thải?

Trên toàn cầu, lượng khí thải carbon từ nhiên liệu hóa thạch đạt mức kỷ lục vào năm ngoái. Theo ước tính mới nhất của Ngân sách Carbon toàn cầu, lượng khí thải của Ấn Độ được dự đoán sẽ tăng 8.2% vào năm 2023, trong khi của Trung Quốc dự kiến ​​​​sẽ tăng 4% .

Thummel cho biết Trung Quốc và Ấn Độ sử dụng nhiều than hơn đáng kể, và do đó, lượng khí thải carbon của hai nước này đang ngày càng tăng lên.

Tuy nhiên, hai nước đã và đang áp dụng và đặt ra các mục tiêu năng lượng tái tạo tích cực.

Ấn Độ đã đặt mục tiêu đầy tham vọng là đáp ứng 50% nhu cầu điện từ năng lượng tái tạo vào năm 2030 và đã đạt được một số tiến bộ trong nỗ lực của mình, với năng lượng tái tạo chiếm 22% sản lượng điện của nước này .

Điều đó có nghĩa là 75% năng lượng của Ấn Độ được tạo ra từ các nhà máy đốt than. Theo một nghiên cứu của Citibank, tồn kho tại các nhà máy điện của Ấn Độ đã tăng 6% vào năm 2023 so với năm trước. Ấn Độ cũng dự kiến ​​​​sẽ bổ sung thêm 80 gigawatt công suất nhiệt điện than trong 8 năm tới.

Tương tự, than chiếm 61% sản lượng điện của Trung Quốc, mặc dù quốc gia này được công nhận là nước dẫn đầu trong việc mở rộng năng lượng tái tạo. Họ đã bổ sung các dự án mới vào lưới điện với tốc độ gần bằng tốc độ của phần còn lại của thế giới cộng lại vào năm 2022 và có tham vọng trung hòa carbon vào năm 2060 .

Nhưng sự thiếu tin cậy của năng lượng tái tạo có nghĩa là than vẫn là một lựa chọn dự phòng quan trọng đối với hai nước.

Roper chỉ ra: “Trung Quốc đã bị thiếu điện vài năm trước, thủy điện rất yếu trong vài năm qua, vì phải quay trở lại sử dụng than”.

Năm ngoái, Trung Quốc bị hạn hán kéo dài, khiến sản lượng thủy điện ở các tỉnh phía Nam giảm. Để duy trì hoạt động của các ngành công nghiệp, đất nước này đã phải chuyển sang sử dụng than.

Tháng 10 năm ngoái, tỷ trọng sản xuất điện của than đã tăng lên 80% so với 73% vào năm 2022 trong cùng thời kỳ, do lượng mưa gió mùa thấp hơn bình thường đã hạn chế sản xuất thủy điện. Sản lượng than trong tháng đó tăng hơn 18% so với cùng kỳ năm ngoái.

Điều này có nghĩa là hai nước sẽ tiếp tục dựa vào than làm nguồn sản xuất điện chính trong nhiều năm tới.

Roper cho biết: “Tiêu thụ than của Ấn Độ và Trung Quốc cũng sẽ tăng trưởng ròng trong ít nhất một thập kỷ nữa”.