Hành trình kỳ diệu của Donald Trump: Từ "kẻ bị kết án" đến "Tổng thống lớn tuổi nhất" của nước Mỹ
Trần Quốc Khải
Junior Editor
Donald Trump đã trở lại sân khấu chính trị Mỹ, vượt qua hàng loạt bê bối pháp lý để một lần nữa giành chiến thắng trước sự ngỡ ngàng của nhiều người. Hành trình tái xuất của ông là minh chứng cho sự kiên định và khả năng xoay chuyển tình thế trong nền chính trị đầy biến động.
Vào cuối tháng 5, khi bước ra khỏi phòng xử án ở New York, nơi ông vừa bị kết tội làm giả hồ sơ kinh doanh, Donald Trump đã lên án phán quyết và nói rằng cử tri Mỹ sẽ là những người quyết định cuối cùng. Trump cho biết: "Đây là một sự ô nhục. Phán quyết thực sự sẽ diễn ra vào ngày 5 tháng 11, do người dân quyết định. Và họ biết điều gì thực sự xảy ra ở đây”.
Chỉ mất hơn năm tháng để người đàn ông 78 tuổi, đảng viên Cộng hòa, từ một tội phạm bị kết án trở thành Tổng thống, đánh bại Kamala Harris một cách áp đảo và hoàn tất cuộc hành trình chính trị của mình từ “đống tro tàn”.
Vị thế của Trump đã ở mức tệ hại nhất ngay sau cuộc tấn công vào Điện Capitolvào ngày 6 tháng 1 năm 2021, khi tỷ lệ ủng hộ ông lao dốc và ông bị luận tội vì vai trò kích động cuộc bạo loạn của những người ủng hộ nhằm ngăn chặn quá trình chuyển giao quyền lực một cách hòa bình.
Nhưng dù các thượng nghị sĩ Cộng hòa cấp cao như Mitch McConnell và Lindsey Graham đã lên án ông, họ từ chối ủng hộ việc kết tội ông trong Thượng viện, điều này sẽ ngăn ông không thể tiếp tục tranh cử.
Chính cơ hội nhỏ nhoi này đã được Trump tận dụng triệt để, với một nhóm nhỏ trợ lý và những người ủng hộ phong trào "Làm nước Mỹ vĩ đại trở lại" (Make America Great Again) không bao giờ rời bỏ ông.
Trump “ẩn mình” tại khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago ở Florida trong gần một năm rưỡi sau khi hết nhiệm kỳ. Nhưng các nhân vật Cộng hòa - thậm chí cả các nhân vật cấp cao như Kevin McCarthy, khi đó là lãnh đạo phe thiểu số tại Hạ viện - vẫn đến thăm ông.
Trạng thái bị coi là "kẻ ngoài cuộc" của Trump dần phai nhạt. Ông khuyến khích các đồng minh tham gia tranh cử Quốc hội trong cuộc bầu cử giữa kỳ.
Rồi đến một thời điểm khác mà các đối thủ chính trị của Trump nghĩ sẽ một lần nữa chấm dứt giấc mơ tái tranh cử của ông.
Đầu tháng 8 năm 2022, các đặc vụ FBI đã đột kích khu nghỉ dưỡng ở Palm Beach để thu hồi một số tài liệu mật từ thời ông còn ở Nhà Trắng, một số tài liệu chứa thông tin nhạy cảm liên quan đến an ninh quốc gia, mà ông từ chối bàn giao.
Đây đánh dấu sự khởi đầu của các vấn đề pháp lý của Trump - nhưng về mặt chính trị, lại hóa ra là một "phúc lành ngụy trang".
Phản ứng của những người ủng hộ Trump rất tức thì: động thái của Bộ Tư pháp khiến ông trở thành một "liệt sĩ chính trị", ít nhất là trong mắt nhiều người Cộng hòa.
Đến lúc này, Trump đang cân nhắc một cuộc tranh cử mới, nhưng ông quyết định chờ đến sau cuộc bầu cử giữa kỳ vào tháng 11 để công bố quyết định của mình.
Thời điểm đó dường như là tồi tệ nhất. Một số ứng viên được Trump lựa chọn cho các vị trí trong Quốc hội đã thua thảm hại, khi đảng Dân chủ có thành tích tốt hơn mong đợi trong bối cảnh người dân phẫn nộ trước phán quyết của Tòa án Tối cao về việc hủy bỏ quyền phá thai trong hiến pháp. Cử tri dường như từ chối các ứng viên của Trump và chương trình nghị sự "Maga" cực đoan của ông.
Nhưng Trump không hề nản lòng. "Cuộc tái sinh của nước Mỹ bắt đầu ngay bây giờ", ông tuyên bố, trình bày chiến dịch tranh cử của mình từ phòng khiêu vũ dát vàng ở Palm Beach.
Trump là đảng viên Cộng hòa đầu tiên tuyên bố tranh cử Nhà Trắng năm 2024, nhưng ông đang đối mặt với một đối thủ thầm lặng là Ron DeSantis, thống đốc bang Florida, người vừa tái đắc cử nhưng chưa chính thức công bố ý định tranh cử.
Thêm một thách thức pháp lý khác lại đến với Trump. Vào tháng 3 năm 2023, Trump bị truy tố tại New York, tạo ra một làn sóng đồng cảm mới từ những người bảo thủ khi ông mô tả mình là nạn nhân của sự áp bức chính trị.
Trong những tháng tiếp theo, Trump bị truy tố ở nhiều nơi khác, bao gồm các cáo buộc liên bang tại Miami về vụ tài liệu mật và các cáo buộc liên bang tại Washington cũng như các cáo buộc tại bang Georgia liên quan đến nỗ lực của ông nhằm lật ngược kết quả bầu cử năm 2020.
Mỗi lần ra tòa sẽ là dấu chấm hết đối với các chính trị gia khác. Nhưng với Trump, chúng trở thành cơ hội huy động tài chính và thu hút sự chú ý của truyền thông. Vai trò "nạn nhân" trở thành trung tâm của việc sinh lợi và kích thích sự “hồi sinh chính trị” của ông.
Những vấn đề pháp lý khiến Trump tức giận. Nhưng chúng cũng làm giảm sự chú ý dành cho các đối thủ của ông trong Đảng Cộng hòa. Lúc đó, DeSantis đã tham gia cuộc đua trở thành ứng viên của đảng, cùng với Nikki Haley, cựu Thống đốc bang South Carolina và cựu Đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc.
Họ là những đối thủ nghiêm túc cuối cùng của ông khi cuộc bầu cử sơ bộ tại Iowa diễn ra vào tháng Giêng năm nay. Trump đã vượt qua tất cả đối thủ trong một ngày lạnh giá của kỳ bầu cử tại bang Trung Tây. Đến Ngày Siêu Thứ Ba vào tháng Ba, ông đã lấy lại quyền kiểm soát Đảng Cộng hòa.
Trong một thời gian, đảng Dân chủ hy vọng vào cuộc tái đấu Biden-Trump và vui mừng vì Trump dành phần lớn thời gian mùa xuân trong phòng xử án tại New York thay vì trên đường vận động tranh cử.
Nhưng đến khi Trump bị kết án ở New York vào tháng Năm, các cuộc thăm dò cho thấy ông đang dẫn trước Biden một khoảng cách an toàn, khi những chính sách về nhập cư và kinh tế của Biden gặp nhiều chỉ trích do lạm phát cao kỷ lục trong nhiều thập kỷ làm giảm uy tín của ông.
Ngoài ra còn có vấn đề về tuổi tác của Biden. Trump, ở tuổi 78, chỉ trẻ hơn Biden ba tuổi, đã đồng ý tham gia một cuộc tranh luận Tổng thống sớm hiếm có vào cuối tháng Sáu tại Atlanta. Đây là một khoảnh khắc đầy áp lực đối với ứng viên Đảng Dân chủ - và Trump đã tận dụng tối đa cơ hội.
"Tôi thực sự không biết ông ấy đã nói gì ở cuối câu đó và tôi cũng không nghĩ ông ấy biết ông ấy đã nói gì", Trump nói trong một cuộc tranh luận gây ảnh hưởng lớn.
Với “làn gió chính trị” đang ủng hộ, Trump đang chuẩn bị cho đại hội Đảng Cộng hòa náo nhiệt tại Milwaukee thì ông bị một tay súng bắn trong một buổi tập trung ở Butler, Pennsylvania.
Viên đạn sượt qua tai và Trump cúi người nấp sau bục diễn thuyết nơi ông đang đứng. Ông đứng dậy, bị thương và run rẩy, giơ nắm đấm và hét lên "Chiến đấu, chiến đấu, chiến đấu!"
Đây là một khoảnh khắc quan trọng khác trong quá trình “hồi sinh chính trị” của người từng bị kết án.
Những hình ảnh, bao gồm một bức ảnh gợi nhớ đến cảnh dựng cờ tại Iwo Jima, lan truyền khắp toàn cầu. Elon Musk, người giàu nhất thế giới, ngay lập tức tuyên bố ủng hộ Trump.
Trong vài tuần, ông bắt đầu tài trợ cho chiến dịch tại các bang chiến trường quan trọng như Pennsylvania và quảng bá hình ảnh cho hàng triệu người theo dõi trên nền tảng X.
Biden giờ đây trở thành ứng viên yếu thế hơn. Harris sẽ thay thế ông chỉ tám ngày sau vụ ám sát hụt - một bước ngoặt khác trong cuộc bầu cử biến động nhất mà nước Mỹ từng chứng kiến.
Harris nhanh chóng đoàn kết Đảng Dân chủ. Bà vượt qua đối thủ Đảng Cộng hòa trong các cuộc thăm dò và đánh bại ông trong cuộc tranh luận Tổng thống duy nhất của họ - một kết quả bất ngờ do lời nói dối của Trump về “người Haiti ăn thú cưng ở Ohio”.
Chỉ chưa đầy hai tháng sau, rõ ràng đa số cử tri không có tâm trạng cho thông điệp lạc quan, đầy hy vọng của bà về "lời hứa của nước Mỹ".
Họ đứng về phía Trump, bị thuyết phục bởi lời hứa của ông về việc cắt giảm chi phí và trấn áp người nhập cư - không bị lay chuyển bởi những lời lẽ phân biệt chủng tộc từ các diễn giả tại một cuộc tập trung lớn của Trump ở New York, hoặc những phát ngôn bạo lực kéo dài đến cuộc tập trung cuối cùng của ông tại Grand Rapids, Michigan, vào đêm thứ Hai.
Ngày 20 tháng 1, Trump sẽ trở thành Tổng thống Mỹ cao tuổi nhất trong lịch sử và là người đầu tiên bị kết án ngồi vào Phòng Bầu dục. Nhưng hiện tại, ông đang ăn mừng lần “lên ngôi” thứ hai mà có lẽ chính ông cũng không ngờ tới.
"Chúng ta đã đạt được sự kỳ diệu của chính trị, hãy nhìn xem chuyện gì đã xảy ra. Điều này có điên rồ không?" ông nói trong một buổi tiệc tại West Palm Beach vào sáng thứ Tư.