Hệ thống ngân hàng ngầm Trung Quốc đứng trước nguy cơ mất khả năng thanh toán
Trần Minh Đức
Junior Analyst
Một trong những công ty quản lý tài sản lớn nhất Trung Quốc đang làm dấy lên mối lo ngại mới về sức khỏe của ngành ngân hàng ngầm của nước này sau khi không thanh toán nhiều sản phẩm đầu tư lãi suất cao.
Ba công ty cho biết rằng họ không nhận được khoản thanh toán cho các sản phẩm do các công ty liên kết với Zhongzhi Enterprise Group, công ty quản lý tài sản trị giá khoảng 138 tỷ USD. Một trong những công ty, Zhongrong International Trust, đã mua cổ phần trong các dự án bất động sản vào năm ngoái, kỳ vọng vào sự phục hồi của thị trường mà cho đến nay vẫn chưa thành hiện thực.
Các khoản thanh toán không được thực hiện đã gây thêm chú ý cho ngành ủy thác trị giá 2.9 nghìn tỷ USD của Trung Quốc, kết hợp các đặc điểm của ngân hàng thương mại và đầu tư, vốn cổ phần tư nhân và quản lý tài sản. Các công ty trong lĩnh vực này tập hợp tiền tiết kiệm của các hộ gia đình để cho vay và đầu tư vào bất động sản, cổ phiếu, trái phiếu và hàng hóa.
Trong khi các quỹ tín thác của Trung Quốc đã phải đối mặt với nhiều năm sóng gió sau khi các cơ quan quản lý kiểm soát chặt chẽ hoạt động của các ngân hàng ngầm, các dấu hiệu căng thẳng gia tăng tại một công ty lớn trong ngành đã khiến thị trường lo sợ về tình trạng của nền kinh tế và thị trường bất động sản Trung Quốc. Một trong những công ty xây dựng lớn nhất quốc gia, Country Garden Holdings Co., đang trên bờ vực vỡ nợ, trong khi các khoản vay do các ngân hàng Trung Quốc gia hạn đã giảm xuống mức thấp nhất kể từ năm 2009 vào tháng trước.
Các rủi ro tài chính đang gây thêm áp lực lên chính phủ trong việc ngăn chặn sự lây lan và củng cố niềm tin của nhà đầu tư. Chứng khoán Trung Quốc giảm vào thứ Hai, với Chỉ số CSI 300 kéo dài mức giảm lớn nhất kể từ tháng 10 vào cuối tuần trước và CNY chạm đáy từ đầu năm.
Shen Meng, giám đốc công ty Chanson & Co có trụ sở tại Bắc Kinh, cho biết: “Vấn đề lớn nhất hiện nay là làm thế nào để cô lập các rủi ro liên quan đến tập đoàn Zhongzhi để nó không khiến niềm tin của toàn bộ ngành ủy thác sụp đổ. Dự kiến quy mô rủi ro sẽ không còn lớn hơn nếu công ty bất động sản này vỡ nợ.”
Ngành ủy thác, từng được giới nhà giàu Trung Quốc coi là nơi an toàn để gửi tiền nhằm thu lợi nhuận khổng lồ, đã trở thành mối lo ngại ngày càng tăng đối với các nhà chức trách. Họ đang tìm cách kiềm chế phạm vi có thể lây lan. Ngành đã bị ảnh hưởng bởi các khoản thanh toán không được thực hiện trong những năm gần đây, đặc biệt là các khoản đầu tư liên quan đến bất động sản.
Liu Yang – giám đốc công ty Zhongzhi - tuyên bố sẽ giữ nguyên trọng tâm chiến lược của công ty vào các doanh nghiệp quản lý tài sản và công nghiệp. Vì vậy nên suy thoái kinh tế và sự sụt giảm của thị trường bất động sản đã đè nặng lên hoạt động của công ty.
Zhongzhi là cổ đông lớn thứ hai của Zhongrong Trust, với tỷ lệ sở hữu khoảng 33%. Tập đoàn này cũng nắm giữ cổ phần trong 5 công ty tài chính được cấp phép, bao gồm một công ty quản lý quỹ tương hỗ và hai công ty bảo hiểm, đồng thời đầu tư vào năm công ty quản lý tài sản và bốn đơn vị tài sản, theo trang web của tập đoàn. Họ cũng kiểm soát các công ty niêm yết và sở hữu 4.5 tỷ tấn than dự trữ trong các hoạt động công nghiệp của mình.
Chỉ riêng Zhongrong Trust đã có 270 sản phẩm với tổng trị giá 39.5 tỷ nhân dân tệ đến hạn thanh toán trong năm nay, theo nhà cung cấp dữ liệu Use Trust. Lợi tức trung bình của các sản phẩm đó lên tới 6.88%, so với lãi suất tiền gửi một năm của các ngân hàng là 1.5%.
Những bức thư giả mạo
Công ty ủy thác đã tiết lộ rất ít cho công chúng về tình hình của mình, mặc dù họ cho biết họ biết về những bức thư giả mạo được chia sẻ trên mạng xã hội nói rằng công ty không còn khả năng hoạt động. Hiện công ty đã báo cáo chúng với chính quyền.
Trong một lá thư chưa được xác minh đang được lan truyền trên mạng xã hội, một nhà quản lý tài sản tại Zhongzhi đã xin lỗi khách hàng của mình, nói rằng các tập đoàn đã quyết định trì hoãn thanh toán cho tất cả các sản phẩm kể từ giữa tháng Bảy. Theo bức thư, vụ việc liên quan đến hơn 150,000 nhà đầu tư với các khoản đầu tư chưa thanh toán với tổng trị giá 230 tỷ nhân dân tệ.
Sự suy yếu kéo dài trong lĩnh vực bất động sản của Trung Quốc đã khiến các công ty bất động sản lớn cũng bị liên lụy. Lĩnh vực này bị cuốn vào vòng xoáy tử thần khi các công ty thất bại khiến khách hàng không mua nhà, sau đó làm tắc nghẽn dòng tiền của các công ty. Doanh số bán nhà đã giảm mạnh nhất trong một năm vào tháng Bảy.
Gary Ng, chuyên gia kinh tế cấp cao tại Natixis, cho biết: Các khoản thanh toán không được thực hiện cho thấy “vấn đề thanh khoản của bất động sản có thể tạo ra hiệu ứng domino như thế nào đối với các lĩnh vực khác, bao gồm cả ngành ủy thác. Sẽ không ngạc nhiên khi thấy nhiều quỹ tín thác với mức phân bổ tài sản cao gặp vấn đề thanh toán với bất động sản.”
Nacity Property Service Co. và KBC Corp. lần đầu tiên công bố tin tức về việc Zhongrong International Trust Co. chậm thanh toán vào tối thứ Sáu. KBC, một công ty sản xuất các sản phẩm carbon, cho biết trong một tuyên bố với Sở giao dịch chứng khoán Thượng Hải rằng các khoản thanh toán bị chậm trễ có liên quan đến khoản đầu tư 60 triệu nhân dân tệ với Zhongrong Trust.
Một công ty khác cho biết hôm thứ Sáu rằng các khoản thanh toán cho một tài sản mà họ mua từ một đơn vị Zhongzhi đã quá hạn trong tháng này và họ sẽ thực hiện các biện pháp pháp lý để thu hồi khoản đầu tư.
Zhongrong Trust, công ty quản lý tài sản trị giá 786 tỷ nhân dân tệ tính đến ngày 31 tháng 12, cho biết các doanh nghiệp của họ phải đối mặt với rủi ro tín dụng ở mức tương đối cao vào năm 2022 do áp lực thanh khoản của các đối tác và khó khăn tái cấp vốn đã làm giảm khả năng thanh toán của họ.
Theo báo cáo thường niên, bất động sản chiếm 11% tài sản ủy thác của Zhongrong Trust, sau 42% dành cho các ngành công nghiệp và 33% dành cho các tổ chức tài chính. Công ty trước đây đã bị các cơ quan quản lý phạt 200,000 nhân dân tệ vì đầu tư vào một dự án bất động sản thiếu sự chấp thuận có liên quan và cam kết cải thiện việc tuân thủ.
Các công ty ủy thác, bao gồm Zhongrong Trust và MinMetals Trust Co., đã mua cổ phần của ít nhất 10 dự án bất động sản vào năm ngoái, kỳ vọng rằng những ngôi nhà đang xây sẽ mang lại tiền mặt để thanh toán một phần trong số 230 tỷ USD quỹ bảo đảm bằng bất động sản mà họ đã phát hành cho nhà đầu tư.
Bloomberg