Janet Yellen: Hành động quyết liệt ngay bây giờ để cứu kinh tế, nợ công hãy tính sau
Tùng Trịnh
CEO
Janet Yellen, ứng viên của Tổng thống đắc cử Hoa Kỳ Joe Biden cho chức Bộ trưởng tài chính, đã thúc giục các nhà lập pháp quyết liệt hơn với các gói chi tiêu, bà cho rằng lợi ích kinh tế cần được ưu tiên nhiều hơn gánh nặng nợ nần.
Trong hơn 3 tiếng đồng hồ của phiên điều trần, cựu chủ tịch Fed đã đưa ra tầm nhìn về một Bộ tài chính "mạnh tay" hơn, hành động tích cực để giảm bất bình đẳng kinh tế, chống biến đổi khí hậu và chống lại các hành vi gian lận thương mại của Trung Quốc.
Bà nói với các nhà lập pháp, thuế đánh vào các tập đoàn và tầng lớp giàu có cần phải tăng để hỗ trợ tài chính cho các kế hoạch đầy tham vọng của Biden trong việc đầu tư vào cơ sở hạ tầng, nghiên cứu và phát triển cũng như đào tạo công nhân để cải thiện khả năng cạnh tranh của nền kinh tế Mỹ.
Yellen cho biết nhiệm vụ của bà với tư cách là Bộ trưởng bộ Tài chính sẽ là giúp người Mỹ vượt qua những tháng cuối cùng của đại dịch coronavirus, khi toàn dân được tiêm chủng, và xây dựng lại nền kinh tế Mỹ cạnh tranh hơn, thịnh vượng hơn và nhiều việc làm hơn .
Bà nói: “Nếu không có thêm hành động nào, chúng ta có nguy cơ xảy ra một cuộc suy thoái dài hơn, đau đớn hơn hiện tại, để lại vết sẹo lâu dài hơn cho nền kinh tế sau này”.
Yellen nói rằng gói cứu trợ đại dịch sẽ được ưu tiên hơn việc tăng thuế, nhưng bà cũng cho rằng các tập đoàn và tầng lớp giàu có, cả hai đều được hưởng lợi từ việc cắt giảm thuế năm 2017 của Đảng Cộng hòa “cần phải chia sẻ sự công bằng của họ”.
Bà khiến một số thượng nghị sĩ và Phố Wall phải cau mày khi nói rằng Bộ Tài chính sẽ xem xét khả năng đánh thuế vào các khoản thu nhập chưa thực nhận - thông qua cơ chế “mark-to-market” (tính theo giá thị trường tại thời điểm ghi nhận).
Gánh nặng nợ công
Bà cũng cho rằng giá trị của đồng đô la nên được xác định bởi thị trường, điều này đi ngược lại mong muốn của Tổng thống Donald Trump về một đồng bạc xanh yếu hơn. Bà nói: “Hoa Kỳ không tìm kiếm một đồng tiền yếu hơn để đạt được lợi thế cạnh tranh, và chúng ta nên phản đối nỗ lực tương tự của các nước khác".
Chứng khoán Phố Wall đã tăng điểm vào thứ Ba trước lời kêu gọi của Yellen về một gói kích thích khổng lồ, cũng như các cập nhật tích cực về doanh thu ngành ngân hàng. Giá dầu cũng tăng, trong khi lợi suất kho bạc giảm nhẹ do bà Yellen cho rằng một số cấu phần của đạo luật cải cách thuế năm 2017 nên được bãi bỏ.
Khi được hỏi những khoản chi tiêu nào cần thiết và xứng đáng nhất, Yellen cho biết chi tiêu cho sức khỏe cộng đồng và tiêm chủng rộng rãi là bước đầu tiên, tiếp theo sẽ là khoản trợ cấp thất nghiệp và dinh dưỡng, hay còn được gọi là phiếu thực phẩm.
“Cả tổng thống đắc cử và tôi đều không đề xuất gói cứu trợ này mà không cân nhắc kỹ gánh nặng nợ công của đất nước. Nhưng hiện nay, với lãi suất ở mức thấp lịch sử, điều thông minh nhất mà chúng ta có thể làm là hành động thật quyết liệt”, Yellen nói với Ủy ban Tài chính Thượng viện.
Bà cho biết mặc dù số nợ liên quan đến nền kinh tế đã tăng lên, nhưng gánh nặng lãi suất - số tiền mà Kho bạc phải trả để trả nợ vẫn chưa có, do lãi suất giảm. Bà sẽ theo dõi chặt chẽ số liệu đó khi nền kinh tế phục hồi.