Kamala Harris: Nghệ thuật cân bằng trên con đường chinh phục Nhà Trắng
Ngọc Lan
Junior Editor
Trong cuộc đua tới ghế Tổng thống Mỹ, Phó Tổng thống Kamala Harris đang khéo léo cân bằng giữa việc thu hút cử tri ôn hòa và giữ vững sự ủng hộ từ cánh tả trong đảng Dân chủ. Đây là bước đi chiến lược nhằm tìm ra công thức chính trị đắc thắng để bà đánh bại Donald Trump trong cuộc bầu cử tháng 11 tới.
Mới đây, Harris đã có quyết định quan trọng đầu tiên với tư cách ứng viên Tổng thống - đó là lựa chọn Tim Walz - Thống đốc bang Minnesota - làm ứng cử viên cho vị trí Phó Tổng thống. Walz là một cựu nghị sĩ Quốc hội, từng phục vụ trong Vệ binh Quốc gia và là giáo viên dạy địa lý. Ông được xem là lựa chọn an toàn, có sức hút với cử tri nông thôn.
Thú vị thay, Walz còn nổi tiếng với những chính sách tiến bộ như ủng hộ bữa ăn học đường miễn phí, bảo vệ quyền lợi công đoàn, chế độ nghỉ phép có lương vì lý do gia đình và y tế. Đặc biệt, ông còn ủng hộ việc cấp bảo hiểm y tế và bằng lái xe cho người nhập cư không giấy tờ. Những quan điểm này đã khiến nhiều người theo đường lối cấp tiến trong đảng Dân chủ hài lòng với sự lựa chọn của Harris.
Lựa chọn Walz là một phần trong chiến lược tinh tế của Harris nhằm tìm kiếm điểm cân bằng chính trị ở cánh tả ôn hòa. Động thái này nhằm tối đa hóa cơ hội đánh bại Trump trong một cuộc bầu cử sát sao, mà kết quả có thể được quyết định bởi chỉ vài bang chiến địa quan trọng.
Kể từ khi chính thức bước vào cuộc đua ngày 21/7, Harris đã thổi bùng ngọn lửa nhiệt huyết trong lòng nhiều thành phần cốt lõi của đảng Dân chủ - bao gồm cử tri trẻ, phụ nữ và người da màu - những người trước đó không mấy hứng thú với chiến dịch tái tranh cử của Joe Biden. Tuy nhiên, bà hiểu rằng điều này không thể đánh đổi bằng việc đánh mất sự ủng hộ của một tầng lớp cử tri rộng lớn hơn.
"Khi được bầu chọn, chúng tôi sẽ điều hành đất nước vì lợi ích của tất cả người Mỹ," Harris tuyên bố tại một cuộc vận động với Walz ở Philadelphia hôm thứ Ba.
Harris và ban vận động của bà cũng đã cố gắng thể hiện rằng họ đã gạt bỏ một số lập trường cực tả mà bà từng ủng hộ trong chiến dịch tranh cử tổng thống bất thành năm 2020. Khi đó, bà đã đề xuất một danh sách các chính sách tiến bộ đầy tham vọng, bao gồm chương trình chăm sóc sức khỏe một người trả tiền, "Green New Deal", và phi hình sự hóa việc nhập cư bất hợp pháp vào Mỹ.
"Cuộc bầu cử sơ bộ năm 2020 là một trận chiến khốc liệt," Ron Kirk, cựu đại diện Thương mại Hoa Kỳ và là người bạn lâu năm của Harris, nhận xét. "Đáng tiếc là trong đảng Dân chủ, những cuộc đua gay cấn như vậy thường đẩy các ứng viên về phía cực tả hơn. Nhưng tôi nghĩ rằng không gì có thể so sánh được với việc đứng cạnh quyền lực tối cao, làm việc trong Nhà Trắng và thấu hiểu những quyết định vô cùng khó khăn mà Tổng thống phải đối mặt."
Giờ đây, Harris đã có những chuyển biến đáng kể trong quan điểm. Bà kêu gọi tăng ngân sách cho cảnh sát, mở rộng tiếp cận bảo hiểm y tế thông qua Đạo luật Chăm sóc Sức khỏe Hợp túi tiền (Affordable Care Act), và tăng cường số lượng nhân viên Tuần tra Biên giới.
Sự thay đổi này đã được ghi nhận bởi những người ủng hộ như nhà đầu tư Bob Pohlad, một nhà tài trợ lớn đồng thời là thành viên hội đồng quản trị của PepsiCo và đội bóng chày Minnesota Twins.
Sau một cuộc họp trực tuyến với các nhà tài trợ, Bob Pohlad đã mô tả Harris với sự ấn tượng sâu sắc: "Bà ấy thật rất khác biệt so với những gì tôi từng thấy trong chiến dịch ngắn ngủi năm 2020 và kể từ đó đến nay". Ông còn nhấn mạnh: "Bà ấy khiến tôi cảm thấy tự tin. Bà ấy khiến tôi cảm thấy phấn khởi."
Khác với năm 2020, lần này Harris đã khéo léo tận dụng quá khứ của mình với vai trò công tố viên quận San Francisco và tổng chưởng lý California để thể hiện sự cứng rắn đối với tội phạm. Điều này càng trở nên nổi bật trong bối cảnh năm nay, khi Trump trở thành cựu Tổng thống đầu tiên bị kết án trong vụ án "tiền bịt miệng", đồng thời phải đối mặt với các khoản phạt dân sự khổng lồ vì gian lận ở New York.
Harris đã khéo léo định hình cuộc bầu cử 2024 như một sự lựa chọn giữa một công tố viên và một tội phạm. Phó Thống đốc California Eleni Kounalakis nhận xét rằng Harris có thể thực sự khôi phục cảm giác an toàn và trật tự trong đất nước, đối lập với tình trạng hỗn loạn nhiều hơn dưới thời Donald Trump.
"Bà ấy là người có thể buộc Trump phải chịu trách nhiệm," Kounalakis nhấn mạnh.
Tuy nhiên, Harris vẫn chưa thể tránh khỏi những đòn tấn công chính trị từ đảng Cộng hòa, những người nhanh chóng mô tả Walz như một người cực tả. Đảng Cộng hòa đã chia sẻ một video trong đó Walz nói rằng "Chủ nghĩa xã hội của người này có thể là tình làng nghĩa xóm của người khác" và chỉ trích cách ông xử lý các cuộc bạo động mùa hè 2020 sau khi một cảnh sát da trắng ở Minneapolis sát hại George Floyd.
Trong các video trên YouTube và bài đăng trên TruthSocial, chiến dịch tranh cử của Trump cũng đã chỉ trích Harris về việc gia tăng nhập cư bất hợp pháp và khẩu hiệu "cắt giảm ngân sách cảnh sát" mà bà đã từ bỏ. "Tim Walz đã để Minnesota bốc cháy," Trump viết trong một bài đăng trên Truth Social hôm thứ Tư. "Kamala Harris đã bảo lãnh cho những kẻ châm ngòi."
Tuy nhiên, Trump cũng đang gặp khó khăn trong việc thu hút cử tri ôn hòa: JD Vance, thượng nghị sĩ Ohio mà ông chọn làm ứng viên Phó Tổng thống, được coi là nhân vật được yêu thích của cánh hữu bảo thủ nhưng đang gặp khó khăn trong việc thu hút cử tri dao động (swing voters).
Cựu tổng thống Trump vẫn tiếp tục có những phát ngôn gây tranh cãi trên các phương tiện truyền thông, khiến cử tri ôn hòa phải nhíu mày. Tại hội nghị Hiệp hội Nhà báo Da màu Quốc gia tuần trước, ông đã đặt câu hỏi về bản sắc chủng tộc của Harris: "Tôi không biết cô ấy là người da đen cho đến vài năm trước, khi bà ấy bỗng nhiên trở thành người da đen, và giờ bà ấy muốn được biết đến là người da đen. Vậy tôi không biết, cô ấy là người Ấn Độ hay người da đen?" Phát ngôn này đã nhận phải sự lên án rộng rãi.
Thách thức của Harris sẽ là khai thác khoảng trống ở trung tâm ý thức hệ chính trị Mỹ mà không thiên vị phe nào trong đảng của mình - một sự cân bằng mà cho đến nay đã mang lại lợi ích cho bà. Trong 24 giờ đầu tiên sau khi Walz được công bố là ứng viên phó tổng thống của Harris, chiến dịch của họ đã báo cáo gây quỹ được 36 triệu USD.
"Tôi rất phấn khích, tôi nói thật đấy," Mark Buell, một nhà phát triển bất động sản California chia sẻ. Ông đã ủng hộ Harris trong mọi cuộc đua cử địa phương, tiểu bang và liên bang kể từ khi gặp bà qua bữa hamburger tại quán Balboa Cafe ở San Francisco cách đây 22 năm.
"Thật ấn tượng khi thấy nguồn năng lượng mới trong đảng Dân chủ."
*Bài viết trên là quan điểm cá nhân của tác giả Alex Rogers và James Politi từ tờ báo Financial Times.
Financial Times