Khi xung đột tại Trung Đông leo thang, thị trường dầu hướng mắt tới Iran

Khi xung đột tại Trung Đông leo thang, thị trường dầu hướng mắt tới Iran

Đức Nguyễn

Đức Nguyễn

FX Strategist

10:09 09/10/2023

Khi các trader dầu trở lại thị trường sau khi chiến tranh bất ngờ bùng nổ ở Israel, một câu hỏi quan trọng được đặt ra: liệu xung đột có lan sang phần còn lại của khu vực hay không?

Các trader dầu không kỳ vọng giá sẽ tăng mạnh vì không có mối đe dọa trực tiếp về nguồn cung. Nhưng mọi con mắt đều đổ dồn vào Iran, một quốc gia sản xuất dầu lớn và là nước ủng hộ chính cho nhóm Hamas đã phát động cuộc tấn công vào Israel vào cuối tuần này.

Một cuộc tấn công trả đũa nhằm vào Iran sẽ làm dấy lên lo ngại về eo biển Hormuz, tuyến đường vận chuyển huyết mạch quan trọng mà trước đây Tehran đã đe dọa đóng cửa. Ngoài ra, có khả năng Mỹ tiếp tục ngăn chặn dòng xuất khẩu dầu của Iran đang tăng trong thời gian gần đây.

Theo Helima Croft, chiến lược gia hàng hóa trưởng tại RBC Capital Markets và cựu phân tích viên của CIA, “Iran vẫn là một quân bài tẩy rất lớn. Israel sẽ leo thang cuộc chiến tranh bóng tối kéo dài chống lại Iran” và “điều không thể đoán trước là Iran sẽ phản ứng thế nào trước sự leo thang như vậy”.

Nguy cơ xung đột rộng hơn đã xuất hiện khi nguồn cung dầu thô toàn cầu cạn kiệt sau nhiều tháng Ả Rập Saudi và Nga cắt giảm sản lượng mạnh mẽ. Tháng trước, nguồn cung hạn chế của họ đã nhanh chóng đẩy giá dầu Brent lên gần 100 USD/thùng.

Theo Pierre Andurand, người sáng lập Andurand Capital Management, “nó khó có thể tác động đến nguồn cung dầu trong thời gian ngắn, vẫn có thể có tác động đến nguồn cung và giá cả.”

Cuộc tấn công dữ dội xảy ra gần đúng 50 năm sau lệnh cấm vận dầu mỏ của Ả Rập, khi Ả Rập Saudi và các nhà sản xuất OPEC khác cắt đứt dòng chảy sang phương Tây sau Chiến tranh Yom Kippur năm 1973, cũng có sự tham gia của Israel.

Không ai mong đợi Riyadh - quốc gia đang đàm phán với Washington về việc bình thường hóa quan hệ với Israel - sẽ tắt tình đoàn kết với người Palestine. Tệ nhất, cuộc xung đột có thể làm chệch hướng các cuộc đàm phán bình thường hóa và cản trở dòng dầu của Saudi.

Bộ trưởng năng lượng của Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, một thành viên chủ chốt của OPEC, đã nói rõ vào Chủ nhật rằng cuộc xung đột sẽ không ảnh hưởng đến việc ra quyết định của nhóm.

“Chúng tôi không tham gia vào chính trị; chúng tôi quản lý theo cung và cầu và chúng tôi không xem xét những gì mỗi quốc gia đã làm”, Bộ trưởng Năng lượng Suhail Al Mazrouei nói với các phóng viên ở Riyadh.

Về phần mình, Iran, cũng là thành viên OPEC, đã bày tỏ sự ủng hộ đối với cuộc tấn công của người Palestine.

Bob McNally, chủ tịch Tập đoàn Năng lượng Rapidan và cựu quan chức Nhà Trắng, cho biết nếu Israel đáp trả bằng cách tấn công cơ sở hạ tầng của Iran, “giá dầu thô sẽ ngay lập tức tăng vọt do có nguy cơ bị gián đoạn.” Hiện tại, điều đó có vẻ khó xảy ra, ông nói.

Dầu của Iran ngày càng trở nên quan trọng đối với thị trường khi xuất khẩu tăng trở lại mức cao nhất trong 5 năm. Điều đó đi kèm với sự ủng hộ ngầm của Washington khi hai bên đã tiến hành các biện pháp ngoại giao thăm dò nhằm thiết lập lại các giới hạn đối với chương trình hạt nhân của Tehran.

Tình hình cuối tuần này có thể khiến chính quyền Tổng thống Joe Biden phải đối phó mạnh mẽ hơn với các luồng hàng hóa, chủ yếu đến Trung Quốc.

Theo ông Andurand, “tôi nghĩ tiến triển này có nghĩa là việc thực thi các lệnh trừng phạt của Iran mạnh mẽ hơn, do đó sẽ có ít dầu Iran hơn trong tương lai. Và ai biết được hiệu ứng domino sẽ ra sao trong khu vực?”

Trong một kịch bản cực đoan hơn, Iran có thể đáp trả hành động khiêu khích trực tiếp bằng cách phong tỏa eo biển Hormuz, một điểm nghẽn hàng hải ngay phía bắc Biển Ả Rập.

Các tàu chở dầu vận chuyển gần 17 triệu thùng dầu thô và khí ngưng tụ mỗi ngày qua tuyến đường thủy, nơi hẹp nhất chỉ rộng 21 dặm. Tehran đe dọa đóng cửa eo biển khi các lệnh trừng phạt được áp dụng đối với nước này vào năm 2011, nhưng cuối cùng đã lùi bước.

Nguồn cung dầu Iran ngày càng tăng đã giúp giá nhiên liệu giảm trong năm nay trong khi Nga và Saudi Arabia siết chặt nguồn cung. Hành động chung của Riyadh-Moscow đang làm cạn kiệt lượng dầu tồn kho với tốc độ nhanh nhất trong nhiều năm, khiến thị trường rơi vào tình trạng backwardation kỷ lục.

Theo Gary Ross, một nhà tư vấn dầu mỏ kỳ cựu đã chuyển sang làm quản lý quỹ phòng hộ tại Black Gold Investor, “thị trường dầu thô rất thắt chặt” khi “thị trường vật chất chật vật, với backwardation tăng cao hơn, kéo giá sàn lên cao hơn”.

Tuần trước đã xuất hiện những dấu hiệu cho thấy việc đẩy giá lên 100 USD đã đi quá xa, khi giá dầu Brent giảm 11% xuống chỉ còn dưới 85 USD trên sàn giao dịch ICE Futures Europe. Việc cắt giảm sản lượng của Saudi và Nga có thể đẩy giá lên quá cao, làm trầm trọng thêm nỗi lo lắng về nền kinh tế và làm tăng nguy cơ lãi suất cao hơn.

Mặt khác, việc cắt giảm sản lượng xuống khoảng 9 triệu thùng/ngày đã mang lại cho Riyadh một vùng đệm khổng lồ về năng lực sản xuất dự phòng có thể được triển khai nếu cuộc khủng hoảng hiện tại dẫn đến gián đoạn. Vương quốc này có trữ lượng khoảng 3 triệu thùng/ngày và nước láng giềng Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất có thêm 1 triệu thùng/ngày, theo ước tính của Bloomberg.

Vùng an toàn phi thường của công suất nhàn rỗi đó là một lý do khác khiến các trader không mong đợi giá sẽ tăng ngay lập tức khi thị trường mở cửa trở lại. Tuy nhiên, các sự kiện này có thể khôi phục phần bù rủi ro địa chính trị đã giảm đi trong những năm gần đây.

Theo Richard Bronze, trưởng bộ phận địa chính trị tại công ty tư vấn Energy Aspects, “cuộc tấn công của Hamas và phản ứng của Israel làm tăng nhiệt độ địa chính trị”.


Bloomberg

Broker listing

Cùng chuyên mục

Rủi ro đối với thị trường hàng hoá đang "nóng" hơn bao giờ hết khi căng thẳng Nga-Ukraine leo thang
Trần Quốc Khải

Trần Quốc Khải

Junior Editor

Rủi ro đối với thị trường hàng hoá đang "nóng" hơn bao giờ hết khi căng thẳng Nga-Ukraine leo thang

Sau hơn 1,000 ngày chiến sự, thị trường dường như đã quen với khả năng leo thang trong cuộc chiến Nga-Ukraine. Tuy nhiên, các diễn biến gần đây - từ việc Kyiv sử dụng tên lửa được Mỹ cho phép để tấn công các mục tiêu tại Nga, đến việc Tổng thống Vladimir Putin cho phép sử dụng vũ khí hạt nhân để đáp trả các cuộc tấn công phi hạt nhân được hỗ trợ bởi các quốc gia sở hữu vũ khí hạt nhân - đang đẩy xung đột lên một cấp độ đáng lo ngại.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ