Lãi suất Nhật Bản có thể "bật" ngay từ tháng 6?
Ngọc Lan
Junior Editor
Cựu quan chức BoJ dự đoán BoJ có thể tăng lãi suất tới 3 lần trong năm nay. Lần tăng lãi suất đầu tiên thậm chí có thể diễn ra sớm nhất vào tháng 6 do BoJ còn nhiều dư địa để điều chỉnh chính sách tiền tệ siêu nới lỏng ở thời điểm hiện tại.
"Điều đó có vẻ cực đoan nhưng cũng không sao nếu đợt cắt giảm đầu tiên diễn ra vào tháng 6," nhà kinh tế Toshitaka Sekine nói với Bloomberg trong một cuộc phỏng vấn vào thứ Tư. "Và việc tăng lãi suất sẽ chắc chắn phải xảy ra.", ông khẳng định.
Quan điểm của Sekine hawkish hơn so với đa số giới quan sát BoJ. Tuy nhiên, ngày càng nhiều nhà phân tích cảnh báo về rủi ro tăng lãi suất vào tháng 7 do đồng Yên suy yếu, tiềm ẩn nguy cơ đẩy giá cả tăng cao. Sekine dự đoán BoJ sẽ áp dụng cách tiếp cận chính sách linh hoạt, miễn là lãi suất thực vẫn duy trì ở mức âm đáng kể.
Giáo sư Sekine, Đại học Hitotsubashi, Tokyo, bày tỏ quan điểm rằng việc BoJ tăng lãi suất thêm 3 lần trong năm nay là hoàn toàn khả thi, miễn là điều kiện kinh tế vĩ mô thuận lợi. Theo ông, mức trần 25 bps không nhất thiết phải là giới hạn và BoJ có thể tiếp tục tăng lãi suất lên 50 bps hoặc cao hơn nếu điều kiện thuận . Việc điều chỉnh lãi suất nên được thực hiện một cách từ từ và thận trọng.
Trong một cuộc khảo sát các nhà kinh tế của Bloomberg được thực hiện trước cuộc họp chính sách vào ngày 25-26/4, ước tính trung bình cho mức tăng của lãi suất vào cuối năm là 25 bps. Điều này cho thấy hầu hết các chuyên gia dự đoán sẽ có thêm một lần tăng lãi suất nữa sau khi J thực hiện lần tăng đầu tiên kể từ tháng 3/2007, nâng lãi suất từ mức từ 0% lên 0.1%.
Sekine không phải là người duy nhất có quan điểm hawkish hơn phần lớn giới quan sát thị trường. Tập đoàn Vanguard dự đoán lãi suất sẽ tăng 75 bps vào cuối năm, Pacific Investment Management cho rằng sẽ có 3 lần tăng lãi suất 25bps trong năm nay.
Mặc dù khó xác định chính xác lãi suất trung lập nằm ở mức nào, Sekine cho biết nếu như các ước tính khác nhau đều cho rằng lãi suất trung lập rơi vào khoảng 0%, và lạm phát hiện tại là 2% thì lãi suất danh nghĩa trung lập sẽ vào khoảng 2%.
Biên bản cuộc họp chính sách tháng 4 của BoJ cho thấy sự xuất hiện xu hướng hawkish trong hội đồng quản trị gồm 9 thành viên. Một thành viên cho rằng lộ trình lãi suất có thể cao hơn so với dự kiến hiện tại của thị trường. Quyết định cắt giảm lượng mua trái phiếu của BoJ cũng được công bố ngay sau đó, điều này càng làm dấy lên đồn đoán về việc BoJ đang chuẩn bị cho một động thái sớm về chính sách lãi suất.
Ông Sekine cho rằng BoJ có thể sẽ cần tăng lãi suất thêm nếu đồng Yên tiếp tục yếu đi và gây rối loạn xu hướng giá cả. Khả năng này cao hơn so với trước đây do các doanh nghiệp Nhật Bản đã bắt đầu điều chỉnh cách thức định giá để đối phó với lạm phát.
Những người dự đoán việc tăng lãi suất sẽ diễn ra chậm rãi thường viện dẫn sự mong manh của phục hồi kinh tế để bảo vệ quan điểm của họ. Báo cáo của chính phủ vào thứ Năm cho thấy nền kinh tế Nhật Bản đã suy thoái trong quý đầu tiên, trong khi dữ liệu cuối năm 2023 được điều chỉnh giảm cho thấy không có tăng trưởng. Nền kinh tế nước này đã không mở rộng kể từ quý 2 năm 2023.
Mặc dù những dấu hiệu phục hồi kinh tế yếu ớt khó có thể khiến BoJ từ bỏ lộ trình tăng lãi suất, tuy nhiên Sekine cho rằng chênh lệch giữa GDP thực tế và GDP tiềm năng hiện đã xấp xỉ 0%, điều này không ảnh hưởng quá lớn tới các quyết định lãi suất.
Tháng trước, BoJ dự báo giá tiêu dùng (không bao gồm thực phẩm tươi sống và năng lượng) sẽ tăng 2.1% trong năm tài chính bắt đầu từ tháng 4/2026. Đây là một thông điệp quan trọng từ ngân hàng mà những người theo dõi BoJ cần lưu ý. Điều này có thể báo hiệu rằng BoJ đang cân nhắc việc tăng lãi suất trong tương lai.
Sekine khẳng định: "Không có gì được định sẵn trước. BoJ sẽ dần dần tăng lãi suất bằng cách tận dụng cơ hội một cách hợp lý."
Bloomberg