Lạm phát cơ bản của Mỹ dự kiến sẽ tiếp tục dai dẳng vào tháng 1

Nguyễn Tuấn Đạt
Junior Analyst
Lạm phát tại Mỹ có thể tiếp tục duy trì ở mức cao trong tháng Một, củng cố cách tiếp cận thận trọng của Fed trong việc hạ lãi suất. Trong bối cảnh chi phí sinh hoạt vẫn cao, tác động từ các yếu tố mùa vụ, cháy rừng ở Los Angeles và chính sách kinh tế của Trump có thể ảnh hưởng đến diễn biến lạm phát trong thời gian tới.

Chỉ số CPI lõi, không bao gồm thực phẩm và năng lượng, dự kiến sẽ tăng 0.3% trong tháng 1. So với một năm trước, CPI lõi có khả năng tăng 3.1%.
Ttrong sáu tháng gần nhất, có năm tháng chỉ số CPI lõi tăng 0.3% m/m. Điều này cho thấy tốc độ giảm lạm phát đang bị chững lại, không có tiến triển rõ ràng.Chủ tịch Jerome Powell nhấn mạnh rằng ngân hàng trung ương sẽ tiếp tục giữ thái độ kiên nhẫn thay vì nhanh chóng thay đổi chính sách tiền tệ.
Các nhà kinh tế của Bank of America nhận định rằng lạm phát vẫn cao hơn mục tiêu của Fed, đồng thời nền kinh tế Mỹ duy trì sức mạnh và thị trường lao động tiếp tục ổn định. Trong bối cảnh đó, khả năng Fed giữ nguyên lãi suất sẽ càng được củng cố. Với giá cả chưa có dấu hiệu giảm đáng kể và hoạt động kinh tế vẫn mạnh mẽ, Fed nhiều khả năng sẽ tiếp tục duy trì lập trường thận trọng nhằm kiểm soát lạm phát và tránh nguy cơ giá cả tăng trở lại.
Chỉ số CPI toàn phần cũng được dự báo tăng 0.3% hàng tháng, do giá năng lượng và thực phẩm – đặc biệt là trứng – tăng cao.
Vào đầu năm, nhiều doanh nghiệp và nhà cung cấp dịch vụ thường tăng giá, một phần do điều chỉnh chi phí vận hành và lương nhân viên. Những năm gần đây, xu hướng này càng rõ rệt hơn khi người tiêu dùng sẵn sàng chi tiêu nhiều hơn, giúp doanh nghiệp dễ dàng chuyển phần chi phí tăng thêm sang khách hàng. Điều này khiến lạm phát thường có xu hướng tăng nhanh hơn trong quý đầu tiên, đặc biệt kể từ sau đại dịch, khi nhu cầu tiêu dùng vẫn ở mức cao và các công ty có điều kiện đẩy giá lên mà không làm giảm đáng kể sức mua.
Các nhà kinh tế của Wells Fargo nhận định rằng dù xu hướng tăng giá vào đầu năm do yếu tố mùa vụ vẫn còn, nhưng môi trường giá cả ổn định hơn trong năm qua có thể khiến các doanh nghiệp ít cần phải đẩy mạnh tăng giá. Điều này có thể giúp hạn chế mức độ gia tăng của lạm phát. Họ cũng dự báo rằng tác động của yếu tố mùa vụ lên CPI cơ bản trong tháng 1 vẫn sẽ tồn tại, nhưng không mạnh như năm trước, đồng nghĩa với việc lạm phát có thể tăng nhẹ do chu kỳ điều chỉnh giá đầu năm, nhưng sẽ không cao như đầu năm ngoái.
Bộ Lao động Mỹ sẽ cập nhật các yếu tố điều chỉnh theo mùa và trọng số của rổ hàng hóa tiêu dùng trong báo cáo lạm phát tháng Một, nhằm phản ánh chính xác hơn mô hình chi tiêu thực tế của người dân. Một số nhà phân tích cho rằng những thay đổi này có thể khiến lạm phát trông thấp hơn so với thực tế, do một phần mức tăng giá đầu năm có thể bị loại bỏ khi điều chỉnh theo mùa. Điều này làm dấy lên khả năng dữ liệu lạm phát công bố có thể gây bất ngờ theo hướng giảm, dù áp lực giá cả vẫn còn.
Trận cháy rừng ở Los Angeles không chỉ gây thiệt hại nặng nề mà còn tác động đến giá cả một số mặt hàng, đặc biệt là ô tô. Việc nhiều phương tiện bị phá hủy đã làm tăng nhu cầu mua xe mới và xe cũ, đẩy giá lên cao do nguồn cung không thể đáp ứng ngay lập tức. Bên cạnh đó, giá thuê nhà tại khu vực bị ảnh hưởng cũng có xu hướng tăng, góp phần gây áp lực lên lạm phát khu vực. Dù Los Angeles là một trung tâm tiêu dùng quan trọng, các chuyên gia nhận định tác động của diễn biến này đến chỉ số lạm phát toàn quốc sẽ ở mức hạn chế.
Cháy rừng tại Los Angeles đã làm gián đoạn nguồn cung nhà ở, khiến giá thuê căn hộ một phòng ngủ tại 10 khu vực gần đám cháy tăng trung bình 1.9% chỉ trong vài tuần. Theo Stuart Paul của Bloomberg Economics, tác động này có thể kéo dài trong nhiều năm, tạo thêm áp lực lên lạm phát khu vực. Tuy nhiên, do quy mô thị trường nhà ở Mỹ rất lớn, các chuyên gia nhận định rằng cú sốc từ thị trường cho thuê tại LA sẽ chỉ có ảnh hưởng hạn chế đến chỉ số lạm phát toàn quốc.
Các nhà kinh tế của Bank of America nhận định rằng chính sách thương mại, tài khóa và nhập cư của cựu Tổng thống Donald Trump có thể tạo ra áp lực lạm phát nhẹ, đặc biệt nếu các mức thuế quan mới được áp đặt trong thời gian tới. Việc đánh thuế lên hàng nhập khẩu có thể làm tăng chi phí sản xuất và đẩy giá cả hàng hóa trong nước lên cao. Dù tác động của những chính sách này có thể rõ ràng hơn trong nửa cuối năm, nhưng nếu các biện pháp mới được triển khai sớm, lạm phát có thể chịu ảnh hưởng nhanh hơn, khiến triển vọng giá cả trở nên khó dự báo.
Bloomberg