Lạm phát tại Anh bất ngờ tăng trở lại, đẩy lùi kỳ vọng về việc hạ lãi suất
Nguyễn Mai Vinh
Junior Analyst
Lạm phát tại Anh bất ngờ tăng trở lại lần đầu tiên sau 10 tháng, làm tiêu tan kỳ vọng của thị trường về sự chậm lại của đà tăng giá.
Ngày 17/1, Văn phòng Thống kê Quốc gia Anh (ONS) cho biết chỉ số CPI tháng 12 đã tăng 4% so với cùng kỳ, tăng mạnh hơn so với mức 3.9% của tháng trước, trong khi các nhà kinh tế dự báo giảm nhẹ xuống 3.8%. Lạm phát dịch vụ cũng tăng, lạm phát lõi không bao gồm thực phẩm và năng lượng được giữ ở mức 5.1%.
Các số liệu này cho thấy sự thay đổi trong kỳ vọng lãi suất. Lạm phát của Mỹ tuần trước cũng cao hơn dự báo và Chủ tịch Ngân hàng Trung ương Châu Âu Christine Lagarde hôm thứ Tư cho biết kỳ vọng của thị trường không giúp gì cho các nhà hoạch định chính sách trong cuộc chiến chống lạm phát.
Tại Anh, lạm phát tăng bất ngờ đã làm bớt đi sự lạc quan của thị trường sau một loạt báo cáo cho thấy áp lực giá đang giảm dần. Nền kinh tế ảm đạm vào nửa cuối năm 2023, mấp mé bờ vực suy thoái và tốc độ tăng lương chậm lại cho thấy thị trường lao động đang bắt đầu hạ nhiệt.
Thống đốc BoE Andrew Bailey vẫn giữ vững quan điểm “cao hơn trong thời gian dài hơn” về lãi suất, cảnh báo số liệu CPI tháng 1 có thể tăng do hóa đơn năng lượng hộ gia đình.
Thị trường hiện định giá 4 đợt hạ lãi suất 0.25% và dự báo khoảng 50% khả năng cho đợt nới lỏng thứ năm. 6 lần cắt giảm là kỳ vọng của tháng trước.
Lợi suất trái phiếu chính phủ kỳ hạn hai năm tăng tới 15 điểm cơ bản lên 4.32%. Đồng bảng Anh tăng hơn 0.2% lên mức 1.2667 USD sau khi các trader giảm kỳ vọng về việc nới lỏng chính sách tiền tệ trong năm nay.
Alpesh Paleja, nhà kinh tế trưởng tại Liên đoàn Công nghiệp Anh (CBI), cho biết: “Số liệu lạm phát hôm nay cho thấy công việc chưa hoàn thành”. “Rủi ro đối với triển vọng lạm phát vẫn còn rất lớn. Trong thời gian tới, việc Cơ quan Thị trường Khí đốt và Điện năng (Ofgem) nâng trần giá năng lượng vào tháng 1 có thể sẽ tác động nhẹ tới tỷ lệ CPI”.
Lạm phát dịch vụ tăng từ mức 6.3% trong tháng 11 tăng lên 6.4% trong tháng 12.
Có những dấu hiệu cho thấy lạm phát được thúc đẩy bởi chi tiêu trong giai đoạn trước Giáng sinh. Lạm phát giá quần áo tăng lên 6.8%, trong khi máy điện tử, thiết bị thể thao, đồ chơi và DVD cũng đẩy giá cao hơn trong danh mục văn hóa và giải trí.
Các số liệu cho thấy một số nhà bán lẻ buộc phải giảm giá để kích thích nhu cầu trong mùa lễ hội dự báo doanh số bán lẻ tháng 12 sẽ tăng mạnh hơn vào thứ Sáu.
Ông Kris Hamer của BRC cho biết: “Bất chấp nỗ lực của các nhà bán lẻ nhằm mang đến giá cả phải chăng cho người mua hàng trong dịp lễ Giáng Sinh, chi phí đầu vào cao đã làm tăng tỷ lệ lạm phát ở đồ nội thất và thiết bị gia dụng”. “Các nhà bán lẻ phải đối mặt với một số chi phí tăng thêm trong năm nay, đe dọa đến tiến độ giảm giá”.
Lạm phát lương thực tháng 12 tiếp tục chậm lại, giảm từ 9.2% trong tháng 11 xuống 8%.
ONS cho biết giá rượu và thuốc lá tăng mạnh phần lớn là do thuế thuốc lá. Giá thuốc lá tăng 4.1% từ tháng 11 đến tháng 12, trong khi chỉ tăng 0.3% trong cùng khoảng thời gian của năm trước.
Lạm phát vẫn thấp hơn mức mà ngân hàng trung ương dự báo trong báo cáo tháng 11. Điều này khiến chính phủ của Thủ tướng Rishi Sunak được ghi nhận vì đã đáp ứng cam kết giảm một nửa lạm phát vào năm ngoái. Bộ trưởng Tài chính Jeremy Hunt cho biết ông sẽ duy trì những nỗ lực đó.
Ông Hunt nói: “Như chúng ta đã thấy ở Mỹ, Pháp và Đức, lạm phát không giảm theo đường thẳng, nhưng kế hoạch của chúng tôi đang phát huy tác dụng và chúng tôi nên bám sát nó”. “Chúng tôi đã đưa ra những quyết định khó khăn để kiểm soát việc vay mượn và hiện đang chuyển hướng, vì vậy chúng tôi cần tiếp tục lộ trình đã đặt ra, bao gồm cả việc thúc đẩy tăng trưởng với mức thuế cạnh tranh hơn”.
Các chuyên gia dự báo lạm phát có thể quay trở lại mục tiêu 2% của BoE vào tháng 4 khi hóa đơn năng lượng hộ gia đình giảm mạnh. Thời điểm đó sẽ sớm hơn nhiều so với kỳ vọng của BoE vào tháng trước khi ngân hàng trung ương dự báo lạm phát chỉ quay trở lại mục tiêu vào cuối năm 2025.
YaelSelfin, nhà kinh tế trưởng tại KPMG UK cho biết: “Mặc dù số liệu tháng 12 tăng, lạm phát dự kiến sẽ tiếp tục giảm trong năm nay”. “Triển vọng lạm phát, cùng với sự suy thoái của nền kinh tế trong nước, có thể sẽ khiến Ngân hàng Trung ương Anh bắt đầu hạ lãi suất từ nửa cuối năm nay”.
Dữ liệu ngày 17/1 đánh dấu một loạt báo cáo cho thấy áp lực lạm phát đang giảm bớt. Nền kinh tế thu hẹp nhiều hơn dự báo cả trong quý II, tháng 10 và tháng 11, đẩy nước Anh vào bờ vực suy thoái. Trên thị trường lao động, số lượng việc làm còn trống đang giảm và tiền lương tăng chậm hơn dự báo.
Những báo cáo này đã thúc đẩy kỳ vọng vào đợt cắt giảm lãi suất đầu tiên diễn ra ngay sau tháng 5, sau đó là 4 lần nới lỏng nữa vào cuối năm nay.
Roger Barker, giám đốc chính sách của IoD, cho biết: “Lạm phát có thể khiến chúng ta gặp khó khăn trong vài tháng tới”. “Số liệu của tháng tới sẽ phải bao gồm mức tăng 5% từ việc nâng trần giá năng lượng của Ofgem kể từ ngày 1/1. Tuy nhiên, lạm phát trong nền kinh tế nhìn chung vẫn đang đi đúng hướng”.
Chi phí nhiên liệu và nguyên vật liệu thô thấp hơn 2.8% so với cùng kỳ, phản ánh giá hóa chất và dầu thô giảm.
Tuy nhiên, trong một cảnh báo về áp lực lạm phát dai dẳng, chi phí sản xuất dịch vụ đã tăng 3.6% trong quý IV, tăng từ mức 3.5% trong quý III.
Bloomberg