Lạm phát tại Canada tăng mạnh do kỳ nghỉ thuế bán hàng vào giữa tháng 2 kết thúc

Nguyễn Tuấn Đạt
Junior Analyst
Lạm phát tại Canada tăng với tốc độ nhanh nhất trong tám tháng, tiếp tục hạn chế khả năng cắt giảm lãi suất của BoC trong bối cảnh chiến tranh thương mại làm chậm tăng trưởng kinh tế và đẩy giá cả lên cao.

Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) của Canada tăng 2.6% so với cùng kỳ năm trước vào tháng trước, mức cao nhất kể từ tháng 6 và tăng từ 1.9% vào tháng 1. Chỉ số này tăng 1.1% m/m trong tháng 2, tốc độ nhanh nhất trong gần ba năm. Cả hai con số đều cao hơn dự báo của các nhà kinh tế.
Mặc dù sự gia tăng này là điều được dự đoán trước, tốc độ tăng giá có thể vẫn gây bất ngờ cho các nhà hoạch định chính sách của Ngân hàng Trung ương Canada (BoC), họ đã cắt giảm lãi suất lần thứ bảy liên tiếp vào tuần trước khi các đe dọa áp thuế của Donald Trump ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh và chi tiêu tiêu dùng.
Việc chấm dứt kỳ nghỉ thuế bán hàng vào giữa tháng 2 đã làm gia tăng áp lực lạm phá. Nhưng nếu không có chính sách giảm thuế này trước đó, lạm phát có thể đã tăng lên 3%, chạm mức trên cùng của phạm vi mục tiêu của BoC. Lạm phát tại Canada chưa đạt hoặc vượt 3% kể từ cuối năm 2023.
USD/CAD lao dốc sau khi báo cáo được công bố, nhưng sau đó đảo chiều và giao dịch gần như không đổi ở mức 1.4290. Lợi suất trái phiếu chính phủ kỳ hạn hai năm của Canada tăng khoảng 5 điểm cơ bản trong phiên lên 2.58%.
Thị trường đã hạ kỳ vọng về việc BoC sẽ cắt giảm lãi suất 25 điểm cơ bản vào tháng 4, đưa xác suất xuống khoảng 25%, giảm từ khoảng 40% trước đó.
Hai chỉ số lạm phát cơ bản của ngân hàng trung ương đều tăng tốc lên 2.9% so với cùng kỳ năm trước. Trung bình ba tháng của các chỉ số này cũng nhích lên 3.3% từ mức 3.2% trước đó. Ngân hàng cho biết lạm phát cơ bản có thể thấp hơn so với các chỉ số này phản ánh và họ đang xem xét lại chúng trong thời gian tới.
Các thước đo lạm phát cơ bản khác cũng tăng mạnh. Lạm phát không bao gồm thực phẩm và năng lượng tăng lên 2.9% so với cùng kỳ năm trước, trong khi lạm phát không bao gồm nhà ở tăng 2% so với năm trước.
Tuy nhiên, thuế quan vẫn là yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng đến lộ trình lãi suất sắp tới. Trump đã áp thuế lên nhiều mặt hàng của Canada, bao gồm thép và nhôm, và Canada đã trả đũa bằng các mức thuế của riêng họ. Với khả năng có thêm thuế quan của Mỹ và các biện pháp trả đũa của Canada vào tháng tới, các nhà hoạch định chính sách phải cân nhắc áp lực giảm lạm phát từ nền kinh tế yếu hơn và áp lực tăng từ chi phí cao hơn.
"Sự gia tăng bất ngờ của các chỉ số lạm phát không phải là tin tốt vì nó vẫn chưa phản ánh tác động của thuế quan, điều này sẽ khiến CPI toàn phần vượt 3% theo năm trong những tháng tới," Katherine Judge, nhà kinh tế tại Ngân hàng Thương mại Hoàng gia Canada (CIBC), cho biết trong một báo cáo gửi nhà đầu tư.
Thống đốc Ngân hàng Trung ương Canada, Tiff Macklem, tuần trước cho biết ngân hàng sẽ thận trọng hơn do đang xảy ra cuộc chiến thuế quan. Các nhà kinh tế vẫn đang chờ đợi thêm thông tin rõ ràng về thuế quan trước khi đưa ra dự báo chắc chắn hơn cho quyết định lãi suất tiếp theo vào ngày 16 tháng 4.
Kyle Chapman, nhà phân tích thị trường ngoại hối tại Ballinger Group, cho biết mặc dù có một số yếu tố đáng lo ngại trong báo cáo, nhưng nó không nên gây ra sự hoảng loạn. Ông chỉ ra rằng yếu tố quan trọng nhất – giá nhà ở – vẫn đang có xu hướng giảm đều đặn.
"Còn một báo cáo lạm phát nữa trước cuộc họp tháng 4, nhưng theo tôi, báo cáo này đủ nóng để khiến BoC giữ nguyên lãi suất, miễn là câu chuyện thuế quan không có nhiều bất ngờ," Chapman cho biết.
Ngay cả khi Trump tăng thuế quan đối với Canada vào tháng 4 như kế hoạch hiện tại, báo cáo lạm phát này làm giảm khả năng Ngân hàng Trung ương Canada tiếp tục cắt giảm lãi suất vào tháng tới, theo Stephen Brown, nhà kinh tế phó trưởng khu vực Bắc Mỹ tại Capital Economics.
"Với việc giá nhà ở chỉ tăng nhẹ 0.2% trong tháng 2, ngân hàng không thể tiếp tục đổ lỗi cho chỉ số này về việc giữ mức lạm phát cơ bản của họ ở mức cao," Brown nói trong một báo cáo gửi nhà đầu tư.
Báo cáo xác nhận rằng áp lực lạm phát đã gia tăng trong những tháng gần đây, Charles St-Arnaud, nhà kinh tế trưởng tại Alberta Central, cho biết. "Rõ ràng là áp lực lạm phát đang gia tăng trên diện rộng và không chỉ do các yếu tố đặc biệt," ông nói.
Kỳ nghỉ thuế bán hàng đối với nhiều mặt hàng, chiếm 10% rổ tiêu dùng, đã kết thúc vào ngày 15 tháng 2. Việc này đã làm tăng giá thực phẩm, hàng tạp hóa và đồ uống có cồn. Xét theo khu vực, giá cả tăng nhanh hơn trong tháng 2 so với tháng trước tại cả 10 tỉnh bang, trong đó New Brunswick và Ontario có mức tăng mạnh nhất.
Bloomberg