Lạm phát tăng vọt tại Anh: kịch bản tăng lãi suất của BOE từ không tưởng trở thành hiện thực
Tùng Trịnh
CEO
Một cảnh báo được ghi trong các tài liệu chính sách của Ngân hàng Trung ương Anh hai tuần trước cho thấy rằng lãi suất có thể tăng vào đầu năm nay, và điều này đột nhiên trở thành một kịch bản có thể thành hiện thực.
Chỉ trong vài ngày qua, giá khí đốt tự nhiên đã tăng ở mức đáng báo động, kỳ vọng của các nhà đầu tư về chi phí tăng đã đạt mức cao nhất trong 13 năm qua, và các doanh nghiệp trong nước cho biết họ đang lo lắng về thực trạng này hơn bao giờ hết. Chính phủ Vương quốc Anh đã giải tỏa những lo ngại đó bằng cách nói lên tác dụng của việc tăng lương trong bối cảnh chuỗi cung ứng hỗn loạn.
Bất kỳ yếu tố riêng lẻ nào trong số đó cũng đủ gióng lên hồi chuông cảnh báo tại ngân hàng trung ương Anh. Sự kết hợp của chúng có thể đủ để buộc các quan chức thừa nhận rằng lạm phát gia tăng sẽ chứng minh nhiều điều hơn là chỉ nhất thời. Các thị trường đã phản ứng bằng cách định giá gần như toàn bộ về một đợt tăng lãi suất trong năm nay - với tỷ lệ tăng 15 điểm cơ bản ngay trong tháng tới trên 50% - một động thái mà chỉ vài tháng trước chúng ta không mảy may nghĩ tới.
Thị trường đang đặt cược ngày càng nhiều vào khả năng BOE sẽ thắt chặt
Aaron Rock, giám đốc đầu tư của Standard Life Investments tại Edinburgh, cho biết, với việc nền kinh tế đang chậm lại và Anh rời khỏi Liên minh châu Âu vẫn còn gây ra xích mích, Vương quốc Anh đã trở thành “tâm điểm của những lo ngại thị trường về lạm phát đình đốn”. “Nếu xảy ra lạm phát đình đốn trong các nền kinh tế phát triển, chúng ta có thể sẽ thấy nó ở ngay đây.”
Kết quả có thể là lạm phát thậm chí còn tồi tệ hơn so với dự báo của BOE vào tháng 8, với dự đoán trên 4% vào cuối năm nay có thể kéo dài ở mức đó vào năm 2022. Hôm thứ Tư, Bank of America cho biết họ dự kiến lạm phát tại Anh sẽ đạt đỉnh 5.1% vào tháng 4 năm sau, cao hơn gần một điểm phần trăm so với dự báo trước đó.
Ngân hàng trung ương Anh nói gì
BOE đã ngỏ cửa cho việc tăng lãi suất ngay từ tháng 11 năm nay tại cuộc họp vào tháng 9, trong một đoạn biên bản của cuộc họp, rằng bất kỳ sự thắt chặt nào trong tương lai đều phải bắt đầu bằng việc tăng lãi suất, trước khi chương trình mua trái phiếu kết thúc vào khoảng cuối năm.
Các nhà kinh tế coi điều đó như một gợi ý rằng các nhà hoạch định chính sách sẽ nhắm đến chủ đề lãi suất tại cuộc họp tiếp theo của BOE nếu cần thiết. Điều đó làm lu mờ quan điểm rằng BOE sẽ hoàn thành chương trình mua tài sản của mình trước khi điều chỉnh tỷ lãi suất.
Sự gia tăng kỳ vọng lạm phát là vấn đề đáng lo ngại nhất đối với BOE. Thống đốc Andrew Bailey cho biết tuần trước rằng triển vọng của người tiêu dùng về việc giá cả sẽ tăng mạnh là một thước đo quan trọng đối với các nhà hoạch định chính sách lo lắng về một vòng xoáy tự đi lên.
Bailey cho biết: “Cơ chế được nói đến nhiều nhất xuất phát từ việc kỳ vọng lạm phát cao hơn, đến việc các công ty cảm thấy có thể tăng giá và nhân viên yêu cầu mức lương cao hơn, đến áp lực tiền lương và lạm phát dai dẳng hơn,” Bailey cho biết vào tuần trước. “Theo cách này, đầu tiên có thể là những thay đổi tương đối trong giá cả một số hàng hóa và dịch vụ, và sau đó chúng biến thành lạm phát dai dẳng. Tôi rất chú ý tới rủi ro này ”.
Các thị trường đang ám chỉ rằng Chỉ số giá bán lẻ - được sử dụng để tăng giá vé tàu và trả lãi vay cho sinh viên - sẽ đạt mức trung bình gần 7% trong ba tháng tới và khoảng 4% trong 10 năm trở lại đây
Áp lực giá cả
Kỳ vọng lạm phát ngắn hạn tăng từ đầu tháng 9
Một cuộc khảo sát của Phòng Thương mại Anh trong tuần này cho thấy nhiều doanh nghiệp sản xuất đang lên kế hoạch tăng giá. Ngay cả trước những diễn biến đó, các hộ gia đình ở Anh đang chuẩn bị cho lạm phát nhiều hơn, với kỳ vọng tăng giá trong 12 tháng tới trong một cuộc khảo sát của YouGov sẽ đi lên với tốc độ kỷ lục vào tháng 9.
Krishna Guha, người đứng đầu chiến lược ngân hàng trung ương tại Evercore ISI ở Washington, cho biết vào hôm thứ Tư: “Các chỉ số về kỳ vọng lạm phát ở Anh đang nhấp nháy ít nhất là màu hổ phách, khiến Ngân hàng Trung ương Anh cảnh báo về khả năng tăng lãi suất sớm. .
Trong khi các quan chức cũng cho biết họ đang theo dõi sự phát triển của thị trường lao động và sự phục hồi của nền kinh tế sau đại dịch - những mảnh ghép đó có thể vẫn chưa rõ ràng trong những tháng còn lại của năm 2021, khiến lạm phát trở thành biến số quan trọng.
BOE có thể nghĩ rằng “nếu họ tăng lãi suất sớm hơn, thì có thể đè bẹp kỳ vọng lạm phát và do đó có thể không cần phải tăng nhiều”, Rishi Mishra, một nhà phân tích tại Futures First cho biết. “Với việc thị trường đã định giá khá đầy đủ kịch bản này, hiệu ứng sốc sẽ không còn nữa, trừ khi họ khiến mọi người ngạc nhiên với mức tăng 25 điểm cơ bản vào tháng 11 hoặc tháng 12”.
Bloomberg Economics nói gì
“Một động thái tăng lãi suát trong năm nay đòi hỏi ba yếu tố: lạm phát tăng nhanh bất ngờ, thị trường việc làm rất linh hoạt và nền kinh tế tất nhiên phải vượt qua mức trước đại dịch trong quý IV”. (Dan Hanson, Bloomberg Economics)
Chính phủ Anh có vẻ thoải mái hơn về lạm phát, Thủ tướng Boris Johnson tuần này gạt bỏ lo ngại về một cuộc khủng hoảng kinh tế và nhấn mạnh giá trị của một nền kinh tế có mức lương cao. Điều đó đã làm dấy lên những lo ngại tại Liên đoàn Công nghiệp Anh, khi Tổng giám đốc Tony Danker cảnh báo rằng “tham vọng về tiền lương mà không có hành động về đầu tư và năng suất sẽ con đường dẫn đến giá cả tăng cao hơn”.