Liệu Fed đã thật sự sẵn sàng quay đầu khi lạm phát có dấu hiệu chậm lại?
Lê Nhật Thanh
Junior Analyst
Sự thay đổi trong cách chi tiêu của người Mỹ đối với ngành dịch vụ đã đè nặng lên nhu cầu hàng hóa, và điều này - cũng như việc nới lỏng các ràng buộc trong chuỗi cung ứng - đã làm chậm tốc độ tăng giá của hàng hóa, vốn là một trong những động lực chính của lạm phát.
Chỉ số giá tiêu dùng YoY đạt mức 8.5% trong tháng 7, cho thấy tháng trước lạm phát đã tăng với tốc độ chậm hơn dự kiến, sau hai đợt liên tiếp tăng lãi suất lên 75 điểm cơ bản của Fed. Con số này được so sánh với ước tính trung bình của các nhà kinh tế là 8.7%.
So với các tháng trước, giá cả vẫn tương đối bình ổn khi giá năng lượng và giá khí đốt lần lượt giảm 4.6% và 7.7%. Mặt khác, chi phí thực phẩm và nhà ở đã tăng lần lượt 1.1% và 0.5% trong tháng Bảy. Lạm phát lõi, không bao gồm biến động chi phí thực phẩm và năng lượng, đã tăng 5.9% YoY và 0.3% MoM, trong khi các nhà phân tích kỳ vọng con số tăng lần lượt là 6.1% và 0.5%.
Giá năng lượng giảm và chính sách thắt chặt của Fed có thể là những động lực chính dẫn đến việc CPI giảm xuống 8.5% trong tháng trước. Tỷ lệ thất nghiệp của Mỹ cũng giảm xuống còn 3.5% - mức thấp chưa từng thấy kể từ trước khi đại dịch bùng phát.
Phản ứng của các thị trường đối với việc CPI giảm như thế nào?
Chỉ số S&P 500 mở cửa cao hơn 1.7%, trong khi chỉ số NASDAQ 100 tập trung vào cổ phiếu công nghệ tăng 2.4% vào lúc mở cửa hôm thứ Tư, sau khi báo cáo CPI tháng 7 yếu hơn so với dự kiến. Mặt khác, đồng dollar Mỹ giảm mạnh, EUR/USD giao dịch trên mốc 1.03, trong khi DXY đang giao dịch với mức thấp nhất trong một tháng trở lại.
Bitcoin cũng đang giao dịch với giá cao hơn - gần 4% - điều này không có gì đáng ngạc nhiên khi nó có mối tương quan cao với các cổ phiếu tăng trưởng, rủi ro cao.
Đúng như dự đoán, trái phiếu Mỹ đang tin rằng Fed có thể đang chuẩn bị quay đầu khỏi những chính sách tài chính thắt chặt quyết liệt của nó. Mức lợi suất tiêu chuẩn kỳ hạn 10 năm giảm 2%, giao dịch ở mức 2.73% - một mức giảm lớn do với giá giao dịch ở mức gần 3.5% vào giữa tháng 6.
Dữ liệu của Bloomberg cho thấy thị trường hoán đổi hiện đang định giá với mức tăng lãi suất tháng 9 là 50 điểm cơ bản và điều này đang giúp cổ phiếu tăng giá.
Tuy nhiên, vẫn còn quá sớm để loại trừ khả năng Fed tăng lãi suất lên 75 điểm cơ bản vì sẽ có thêm rất nhiều thông tin được công bố trước khi ngân hàng trung ương Hoa Kỳ họp vào tháng 9. Rất có thể thị trường sẽ không quyết định được động thái tiếp theo của Fed khi các nhà đầu tư đánh giá dựa trên dữ liệu kinh tế và nhận xét từ các nhà hoạch định chính sách.
Nhu cầu suy yếu hay đơn giản là giá năng lượng giảm?
Tỷ lệ lạm phát hoành hành trong những tháng gần đây là kết quả của tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ ở Mỹ khi nước này phục hồi sau hai năm bị đại dịch Corona tàn phá. Sự phục hồi được thúc đẩy mạnh mẽ bởi mức lãi suất thấp của Cục Dự trữ Liên bang và các chính sách kích thích mạnh mẽ từ chính phủ.
Giờ đây, ngân hàng trung ương đang phải đối mặt với một thách thức khó khăn - tăng lãi suất mạnh mẽ nhằm giải quyết thị trường lao động nóng lên và kiềm chế lạm phát, nhưng đồng thời không đẩy nền kinh tế Mỹ rơi vào suy thoái.
Sau hai đợt tăng lãi suất 75 bps vào tháng 6 và tháng 7, các quan chức của Fed dự kiến sẽ họp lại vào tháng tới để thảo luận về động thái tiếp theo. Chủ tịch Fed Jerome Powell cho biết ngân hàng trung ương chưa có ý định giảm tốc độ tăng lãi suất trước khi có bằng chứng rõ ràng về việc lạm phát nóng đang hạ nhiệt.
“Ngay cả khi lạm phát toàn phần chậm lại do giá năng lượng giảm đi, nhưng lạm phát lõi vẫn ở mức cao, Fed có khả năng duy trì xu hướng thắt chặt do lo ngại về lạm phát cao sẽ kéo theo kỳ vọng giá tiêu dùng,” Blerina Uruci, nhà kinh tế tại T. Rowe Price, Mỹ.
Theo nhà cung cấp dữ liệu và phân tích năng lượng OPIS, giá khí đốt tại Mỹ đã giảm đã giảm trong hơn 50 ngày. Dữ liệu từ Florida cho thấy giá trung bình của một gallon gas thông thường ở bang là 4.03 dollar vào thứ Ba, rẻ hơn gần 1 dollar so với hai tháng trước, mặc dù vẫn cao hơn so với hàng năm. Động thái giảm giá này, cũng như chi phí thực phẩm và hàng hóa giảm, cho thấy áp lực lạm phát đã giảm bớt gần đây.
Mặc dù Fed cố gắng giải quyết mức lạm phát tổng thể bằng chính sách tiền tệ thắt chặt của mình, nhưng ngân hàng trung ương này tin rằng CPI lõi là một chỉ báo đáng tin cậy hơn về lạm phát trong tương lai. Các nhà hoạch định luật và kinh tế đặc biệt quan tâm đến việc theo dõi giá cơ bản để xem liệu lạm phát có đạt mức mục tiêu 2% của Fed trong những năm tới hay không.
Sự thay đổi trong chi tiêu của người tiêu dùng đối với ngành dịch vụ đã đè nặng lên nhu cầu hàng hóa, và điều này - cũng như việc nới lỏng các ràng buộc trong chuỗi cung ứng - đã làm chậm tốc độ tăng giá của hàng hóa, vốn là một trong những động lực chính của lạm phát.
Người sáng lập và chủ tịch của Inflation Insights, Omair Sharif cho biết tháng 7 là một tháng quan trọng về việc giảm giá trong lịch sử, với giá vé máy bay tăng và giá khách sạn giảm khi nhu cầu du lịch mùa hè giảm bớt.
Sharif cho biết: “Lượng cầu về số lượt đặt phòng đã giảm đi rất nhiều vì mọi người đã có kỳ nghỉ mà họ muốn và giờ họ đang xem xét lại túi tiền của mình”. “Tuy vậy, mức tăng lớn ở một vài khoảng giá riêng lẻ có thể không tạo ra sự khác biệt đáng kể”, ông nói thêm.
Ông nhận định: “Các quan chức Fed muốn thấy lạm phát lõi được điều chỉnh một cách tuần tự. Nhưng nếu nó chủ yếu đến từ một vài lĩnh vực, đặc biệt là những lĩnh vực không chắc chắn, thì tôi không chắc điều đó sẽ mang lại sự thoải mái.”
Ngoài việc giá năng lượng giảm, các nhà kinh tế cũng chỉ ra rằng tăng trưởng kinh tế đang chậm lại. Dữ liệu GDP của Mỹ trong tháng 6 cho thấy nền kinh tế lớn nhất thế giới đã thu hẹp với con số hàng năm là 0.9% trong quý thứ hai, đánh dấu sự suy giảm hàng quý thứ hai liên tiếp và gây ra nỗi sợ hãi trong các nhà kinh tế rằng một cuộc suy thoái sắp xảy ra.
Tổng kết
Tăng trưởng giá tiêu dùng của Mỹ trong tháng Bảy không thay đổi so với tháng Sáu, báo hiệu rằng lạm phát có thể đã đạt đỉnh vào tháng Sáu. Chỉ số CPI yếu hơn dự kiến chủ yếu là do giá năng lượng giảm mạnh. Thị trường chứng khoán đang tăng điểm để phản ứng với dữ liệu CPI tháng 7 tốt hơn dự kiến, đây là một phản ứng điển hình về mối quan hệ giữa lạm phát và chứng khoán. Đồng thời, lợi suất và đồng dollar đang đi theo hướng ngược lại.
Các nhà đầu tư hiện sẽ chuyển sự tập trung sang bình luận từ các quan chức ngân hàng trung ương khi thị trường tiếp tục bàn tán về quy mô đợt tăng lãi suất tiếp theo của Fed.
Investing