Liệu nền kinh Mỹ đang chậm lại hay chỉ là sự bình thường hóa sau đại dịch?
Thái Linh
Junior Editor
Chúng ta đã có những cuộc bầu cử lớn trong vài ngày qua ở Mexico và Ấn Độ. Ở Mexico, ứng cử viên được kỳ vọng sẽ giành chiến thắng với tỷ lệ cao hơn dự kiến, và thị trường sụt giảm; Ở Ấn Độ, ứng cử viên được kỳ vọng sẽ giành chiến thắng với tỷ lệ thắng ít hơn dự kiến và thị trường sụt giảm. Tất cả điều này củng cố quan điểm của Unhedged rằng việc đầu tư dựa trên những dự báo bầu cử là không nên.
Là sự chậm lại hay chỉ là bình thường hóa?
Vào ngày thứ Hai, Unhedged đã xem xét khả năng người tiêu dùng Hoa Kỳ - người hùng của kịch bản kinh tế “không hạ cánh” – có thể đang chậm lại một chút. Bằng chứng quan trọng ở đây là báo cáo PCE đáng thất vọng trong tháng 4. Tuy nhiên, trong một hoặc hai ngày qua, câu chuyện về suy thoái kinh tế liên tục xuất hiện trên các phương tiện truyền thông và email từ các ngân hàng, nhà môi giới và tổ chức nghiên cứu.
Hôm qua, một bằng chứng khác cho sự kiện này đã được công bố: Khảo sát về cơ hội việc làm và tỷ lệ luân chuyển lao động trong tháng 4 (Jolts).
Cuộc khảo sát cho thấy cơ hội việc làm giảm nhanh từ tháng 3 (khoảng 300,000 cơ hội việc làm đã biến mất, giảm 4%). Điều này đưa tỷ lệ cơ hội việc làm cho những người thất nghiệp lên 1.24, rất giống với mức bình thường trước đại dịch:
Số liệu số lượng việc làm/số người thất nghiệp đang trở lại bình thường
Có hai cách phản ứng khi xảy ra điều này. Một cách là: Do thị trường lao động đã trở lại bình thường, áp lực tiền lương và lạm phát sẽ tiếp tục giảm, và bây giờ chính sách của Fed sẽ trở nên phù hợp. Ví dụ ở đây là ông Ron Temple từ Lazard: “Có bằng chứng cho thấy Fed nên bắt đầu nới lỏng ...Báo cáo lao động ngày hôm nay cùng với dữ liệu lạm phát được cải thiện trong tháng 4 sẽ khiến các nhà đầu tư bắt đầu nâng cao khả năng Fed cắt giảm lãi suất.”
Một cách phản ứng khác là: Đây là một điều tốt, nhưng nếu mọi thứ thực sự chậm lại, đến một lúc nào đó sẽ không phải là cơ hội việc làm nữa mà là những công việc thực tế sẽ biến mất, vì vậy Fed nên cắt giảm lãi suất trước khi mọi thứ trở nên tồi tệ .
Thống đốc Fed Chris Waller cho rằng, trong chu kỳ này, nhu cầu lao động thấp hơn sẽ thể hiện qua danh sách việc làm giảm hơn là mất việc làm. Ông lập luận rằng hiện tượng này, về mặt lịch sử, đúng khi tỷ lệ cơ hội việc làm (tuyển dụng/việc làm) cao hơn khoảng 4.5%. Tỷ lệ công việc mới xuất hiện đạt mức cao nhất 8% vào mùa xuân năm 2022, hiện ở mức 5.1% và đang giảm đều đặn. Do đó, không có gì điên rồ khi nghĩ rằng, theo xu hướng hiện tại, tình trạng mất việc làm có thể xảy ra trong tương lai của chúng ta, kéo theo nguy cơ suy thoái kinh tế.
Câu hỏi đặt ra là liệu chúng ta đang trải qua quá trình bình thường hóa sau đại dịch hay đang trong thời kỳ kinh tế suy thoái.
Chúng tôi đã thảo luận về báo cáo PCE vào thứ Hai, đưa ra kết luận rằng một tháng chi tiêu yếu không làm cho nền kinh tế chậm lại, nhưng thu nhập khả dụng giảm là một điềm xấu. Một cái nhìn khác về sức sống của người tiêu dùng, báo cáo doanh số bán lẻ, cũng không thể kết luận như vậy. Doanh số bán lẻ tháng 4 gần như đi ngang, nhưng số liệu lại rất biến động.
Doanh số bán lẻ theo tháng
Việc điều chỉnh giảm GDP thực tế trong quý đầu tiên khiến mọi người lo sợ vào tuần trước có thể đã được dự đoán trước, vì GDP quý 3 và 4 năm ngoái cực kỳ cao.
Số liệu tăng trưởng GDP theo từng quý
Trong mọi trường hợp, tốc độ tăng trưởng GDP là 1.3% vẫn mang ý nghĩa tích cực và khá phù hợp xu hướng tăng trưởng của Mỹ. Đây có thể là một bằng chứng của sự bình thường hóa.
Tin tức thực sự đáng thất vọng đến từ dữ liệu khảo sát, chẳng hạn như ISM. Dữ liệu mới nhất được công bố hôm thứ Hai không được tốt. Đây là số lượng đơn đặt hàng mới trong cuộc khảo sát:
Số liệu từ khảo sát của ISM về số lượng đơn hàng mới
Không có gì quá tốt về điều này, ngoại trừ việc số liệu rất thấp vào đầu năm 2023 không phải là dấu hiệu báo trước thảm họa kinh tế.
Ông Don Rissmiller của Strategas, nói rằng còn quá sớm để gọi đó là điểm pivot kinh tế. Ông cho biết trong chu kỳ này, hai chỉ số đã cung cấp tín hiệu đáng tin cậy nhất, trước đó cho thấy cuộc suy thoái đáng lo ngại sẽ không xảy ra, là tỷ lệ thất nghiệp và chênh lệch tín dụng, có thể thấy cả hai chỉ số này đều ổn định. “Nền kinh tế có thể là đang chậm lại không? Chắc chắn. Nhưng đó là điều mà chính sách tiền tệ thắt chặt lẽ ra phải làm, và nếu làm được điều đó mà không làm tăng tỷ lệ thất nghiệp thì đó là tin tốt chứ không phải tin xấu.”
Ông Dario Perkins của TS Lombard cho biết: “Phần lớn những điều này không quá cần thiết,” khi nói về dữ liệu tháng Tư. Các mô hình theo mùa thông thường đã bị đại dịch phá hủy. Tỷ lệ thất nghiệp gia tăng đánh dấu sự khác biệt giữa nguy cơ bình thường hóa và suy thoái kinh tế, bởi vì thất nghiệp kéo theo chi tiêu thấp hơn, doanh thu kinh doanh thấp hơn và đầu tư thấp hơn.
Vì vậy, mọi con mắt sẽ đổ dồn vào báo cáo việc làm tháng 5 công bố vào thứ Sáu. Nhưng tỷ lệ thất nghiệp thấp (vẫn dưới 4%) và tỷ lệ việc làm trên dân số ở độ tuổi lao động ổn định (trên 60%) ẩn chứa một câu chuyện đáng lo ngại hơn một chút, như ông Skanda Amarnath của Employ America đã chỉ ra. Lý do tỷ lệ thất nghiệp thấp là do tình trạng nghỉ việc và sa thải vẫn ở mức thấp - người lao động và người sử dụng lao động không sẵn sàng chấp nhận rủi ro thay đổi. Điều này có thể giấu đi tỷ lệ tuyển dụng thấp và đang trên xu hướng giảm:
Số liệu tuyển dụng so với trung bình 10 năm
Amarnath nói: “Nếu việc tuyển dụng tiếp tục giảm, thì chúng ta sẽ gặp vấn đề.”
Financial Times