Mặc dù các báo cáo chỉ ra hoạt động can thiệp nhằm hỗ trợ đồng Yên của Nhật Bản đầu năm nay, Bộ Tài chính Mỹ lại tập trung vào thặng dư thương mại song phương và thặng dư tài khoản thanh toán lớn của Tokyo.

Báo cáo ngoại hối định kỳ sáu tháng của Bộ Tài chính Mỹ, được công bố hôm thứ Năm, nhấn mạnh: "Quan điểm của Bộ là trong các thị trường ngoại hối tự do, quy mô lớn, việc can thiệp chỉ nên được thực hiện trong những tình huống cực kỳ đặc biệt và phải có tham vấn trước phù hợp. Về mặt hoạt động ngoại hối, Nhật Bản là một quốc gia minh bạch."

Các quốc gia khác vẫn nằm trong danh sách theo dõi từ báo cáo trước vào tháng 11 là Trung Quốc, Đức, Malaysia, Singapore, Đài Loan và Việt Nam.

Lãi suất của Mỹ đang ở mức cao nhất trong hơn 20 năm đã khiến giá trị đồng USD tăng so với hầu hết các loại tiền tệ khác. Điều này gây sức ép nặng nề lên các quốc gia nhập khẩu chính các mặt hàng được định giá bằng USD như dầu mỏ, cũng như các quốc gia có nợ bằng USD.

Để đối phó, một số chính phủ đã can thiệp vào thị trường ngoại hối để đẩy cao giá trị đồng nội tệ so với đồng USD. Các động thái này thường nhằm mục đích củng cố đồng nội tệ thay vì làm suy yếu chúng để hàng hóa xuất khẩu cạnh tranh hơn.

Nhật Bản đã chi kỷ lục 9.8 nghìn tỷ yên (tương đương 62 tỷ USD) đầu năm nay để hỗ trợ đồng Yên sau khi đồng tiền này giảm xuống mức thấp nhất 34 năm so với đồng USD. Con số này vượt xa tổng số tiền mà Tokyo sử dụng để bảo vệ đồng Yên vào năm 2022. Chênh lệch lớn giữa lãi suất của Nhật Bản và Mỹ tiếp tục khiến đồng Yên chịu áp lực.

Báo cáo của Bộ Tài chính Mỹ không tác động đáng kể đến đồng Yên, đồng tiền này vẫn yếu đi trong phiên thứ sáu liên tiếp so với đồng đô la. Theo Leah Traub, nhà quản lý danh mục đầu tư tại Lord Abbett, việc bị đưa vào danh sách theo dõi và dán nhãn của Bộ Tài chính Mỹ chỉ mang tính chất thủ tục và khó có thể tạo ra biến động lớn đối với tỷ giá.

Ông Traub nói thêm, ngay cả việc Nhật Bản trực tiếp can thiệp vào thị trường ngoại hối vào tháng 4 và tháng 5 vừa qua (không nằm trong phạm vi báo cáo của Bộ Tài chính Mỹ do vấn đề thời gian) cũng "chỉ có tác động hạn chế trong việc khiến đồng Yên tăng giá mạnh. Thay vào đó, chúng chỉ ngăn chặn suy đoán của nước ngoài về việc đồng Yên sẽ giảm giá mạnh hơn."

Bộ Tài chính Mỹ tiếp tục kêu gọi Trung Quốc minh bạch hơn về chính sách tỷ giá hối đoái và nhấn mạnh thặng dư thương mại của Trung Quốc với Mỹ. Báo cáo cũng đề cập đến những bất thường trong dữ liệu tài khoản thanh toán của Trung Quốc.

"Việc Trung Quốc không công bố can thiệp ngoại hối và thiếu minh bạch về các yếu tố chính của chính sách tỷ giá hối đoái khiến họ trở thành trường hợp ngoại lệ giữa các nền kinh tế lớn và cần được Bộ Tài chính theo dõi chặt chẽ," báo cáo nêu rõ.

Báo cáo theo yêu cầu của Quốc hội Mỹ nhằm gây sức ép lên các đối tác thương mại được cho là đang giữ tỷ giá hối đoái thấp hơn mức thực tế để giành lợi thế cạnh tranh. Tuy nhiên, đồng USD mạnh khiến các hoạt động can thiệp trên toàn cầu trong những năm gần đây lại đi theo hướng ngược lại: hỗ trợ và giữ đồng nội tệ của họ không bị giảm giá.

Bị dán nhãn thao túng tiền tệ không có hậu quả cụ thể hay tức thời, nhưng luật pháp yêu cầu chính quyền Mỹ phải tham gia với các đối tác thương mại đó để giải quyết vấn đề mất cân bằng tỷ giá hối đoái. Các hình phạt, bao gồm loại trừ khỏi các hợp đồng của chính phủ Mỹ, có thể được áp dụng sau một năm nếu nhãn hiệu vẫn được duy trì.

Lần gần đây nhất Bộ Tài chính Mỹ cáo buộc Trung Quốc thao túng tiền tệ vào năm 2019, dưới thời Tổng thống Donald Trump. Tuy nhiên, 5 tháng sau đó, Mỹ đã gỡ bỏ nhãn hiệu này để đạt được các nhượng bộ trong thỏa thuận thương mại với Trung Quốc.