Nhiều năm chính phủ thắt chặt nguồn vốn liên tiếp đã khiến các nhà thống kê phải vật lộn để theo kịp nền kinh tế đang thay đổi nhanh chóng, đặc biệt là lạm phát.

Hệ thống cũ kỹ mà họ sử dụng trong hơn hai thập kỷ không thể tính toán dữ liệu trong tháng, khiến New Zealand phải báo cáo chỉ số CPI trong quý thay vì trong tháng. Điều này khiến RBNZ khó phát hiện ra các điểm ngoặt kịp thời.

"Chúng tôi tụt hậu so với hầu hết các nền kinh tế tiên tiến", Karen Silk, Trợ lý Thống đốc RBNZ, nói với Reuters trong một cuộc phỏng vấn. "Sẽ rất tuyệt nếu có thể tính toán dữ liệu trong tháng thay vì trong quý".

Mới đây vào tháng 5, RBNZ đã nghiêm túc cân nhắc liệu có cần tăng lãi suất thêm nữa để đưa lạm phát về mục tiêu hay không. Đến cuộc họp tiếp theo vào đầu tháng 7, các cuộc khảo sát doanh nghiệp tư nhân và dữ liệu chi tiêu từ các ngân hàng đã khiến họ tự tin hơn rằng lạm phát đang giảm.

Họ đã phải đợi thêm một tuần nữa để có báo cáo CPI chính thức cho quý thứ 2, trong đó dữ liệu cho thấy lạm phát chậm lại nhanh hơn dự đoán.

Đến tháng 8, triển vọng đã hoàn toàn đảo ngược, khiến RBNZ cắt giảm lãi suất 25 bps xuống còn 5.25%, báo hiệu nhiều động thái sắp tới.

"Chúng tôi vẫn đang chờ để biết GDP tháng 6 là bao nhiêu", Thống đốc Adrian Orr cho biết sau quyết định vào tháng 8. GDP tháng 6 sẽ không được công bố cho đến ngày 19 tháng 9, gần hai tháng sau công bố báo cáo tăng trưởng của Hoa Kỳ.

Stats NZ, cơ quan dữ liệu chính thức, lưu ý rằng điều này nằm trong định hướng 90 ngày của Quỹ Tiền tệ Quốc tế.

THỊ TRƯỜNG BIẾN ĐỘNG

Mặc dù chỉ là một nền kinh tế nhỏ với 5.3 triệu người, NZDUSD được giao dịch rộng rãi và các nhà đầu tư trên toàn cầu liên tục theo dõi thị trường của cặp tỷ giá này. Do đó, sự thay đổi đột ngột của NZDUSD vào tháng trước đã khiến cặp tỷ giá này sụt giảm và giá trái phiếu tăng vọt.

Ngay cả quy mô dân số của hòn đảo này cũng đang bị nghi ngờ vì chính phủ đã loại bỏ thẻ xuất cảnh bằng giấy vào năm 2018, khiến dữ liệu không còn đáng tin cậy và thường xuyên được sửa đổi. Stats NZ cho biết COVID-19 đã ảnh hưởng đến mô hình và họ đang nỗ lực khắc phục điều này.

Điều này càng trở nên quan trọng hơn khi xét đến vai trò của di cư trong chu kỳ kinh tế này.

Andrew Lilley, bộ phận chiến lược lãi suất tại Barrenjoey ở Sydney, cho biết các phòng thống kê có ngân sách eo hẹp vì dữ liệu thường không được ưu tiên trong chính trị.

"Cứ mỗi khi tỷ lệ thất nghiệp tăng lên 10 bps do đọc dữ liệu sai thì sẽ có 2,000 người thất nghiệp", Lilley cho biết. "Nếu mọi người biết điều này, họ có thể sẵn sàng trả tiền nhiều hơn cho việc thu thập dữ liệu và số liệu thống kê tốt".

Nguồn tài trợ cho Stats NZ đã tăng vọt khoảng 60% kể từ năm 2020 lên 258 triệu NZD (160.76 triệu USD) để đối phó với các sáng kiến ​​mới và lạm phát, nhưng đã bị ảnh hưởng trong năm nay khi chính phủ cắt giảm chi tiêu để giảm thâm hụt ngân sách.

"Luôn có lý do cho việc tăng nguồn tài trợ để làm nhiều việc hơn nữa", Bộ trưởng Thống kê Andrew Bayly cho biết. Ông nói thêm rằng cải thiện các tập dữ liệu kinh tế là một trong những ưu tiên của ông.

Hệ thống mà Stats NZ hiện đang sử dụng để tính toán dữ liệu CPI được xây dựng cách đây hơn 20 năm, khi một người nào đó đến các cửa hàng để thu thập dữ liệu hoặc các nhà bán lẻ được gửi khảo sát. Stats NZ cho biết một hệ thống tốt hơn đang được thiết kế nhưng vẫn còn lâu mới hoàn thành.

Các nhà kinh tế sử dụng một số phương pháp để hiểu rõ hơn về nơi tiền đang được sử dụng, bao gồm dữ liệu thẻ ngân hàng.

Ngân hàng ANZ gần đây đã thêm các câu hỏi bổ sung vào khảo sát triển vọng kinh doanh để đánh giá tốt hơn các điều kiện.

Sharon Zollner, nhà kinh tế trưởng tại Ngân hàng ANZ, cho biết mặc dù sẽ tốt hơn nếu có nhiều dữ liệu hơn, nhưng số liệu CPI trong quý có thể không biến động như trong tháng.

Stats NZ đã nỗ lực cải thiện dữ liệu, công bố các chỉ số được chọn trong tháng tương đương với khoảng 45% CPI và có bao gồm các thành phần biến động hơn.

Vào năm 2019, Stats NZ đã tiến hành tính toán một chỉ báo việc làm trong tháng.

Jason Attewell, bộ phận kinh tế và môi trường tại Stats NZ, cho biết cơ quan này đang gặp những hạn chế trong việc đưa các hệ thống mới vào hoạt động hoặc đẩy nhanh việc công bố dữ liệu.

"Stats đang làm khá tốt với tư cách là một cơ quan thống kê quốc gia tương đối nhỏ", ông nói, lưu ý rằng họ công bố hơn 250 bản phát hành mỗi năm.

Grant Williamson, cố vấn đầu tư tại Hamilton Hindin Green Christchurch, cho biết việc tính toán dữ liệu CPI trong tháng nhanh chóng hơn sẽ có ích cho New Zealand.

"Một khoản tiền nhỏ chi cho việc có dữ liệu cập nhật hơn sẽ có lợi cho tất cả mọi người, bao gồm cả RBNZ", ông nói. "Việc có dữ liệu chính xác trong thời gian sớm hơn có thể ảnh hưởng đến việc ra quyết định đầu tư đúng thời hạn".