Phát biểu trên truyền hình quốc gia ngày 7/3, Phó Thủ tướng Nga Alexander Novak tuyên bố: "Rõ ràng là việc từ chối dầu của Nga sẽ dẫn tới những hậu quả thảm khốc cho thị trường toàn cầu".

"Đà tăng của giá sẽ không thể lường trước được. Giá có thể lên tới $300/thùng, thậm chí cao hơn", CNBC dẫn lời Phó Thủ tướng Nga nói.

Ông Novak cũng nhắc đến việc tháng trước Đức dừng cấp phép cho dự án đường ống khí đốt Nord Stream 2 (Dòng chảy phương Bắc 2): "Chúng tôi hoàn toàn có quyền đưa ra quyết định tương ứng và cắt đứt dòng khí đốt đang chảy qua đường ống Nord Stream 1".

"Đến nay, chúng tôi vẫn chưa đi đến quyết định đó. Nhưng các chính trị gia châu Âu đang đưa ra những tuyên bố và cáo buộc có tác động đẩy Nga theo hướng đó", Phó Thủ tướng Nga nói.

Phát biểu của ông Novak được đưa ra trong bối cảnh cuộc xung đột Nga - Ukraine đang ở trong tuần thứ 2 với hàng nghìn binh sĩ thiệt mạng và 2 triệu dân thường phải chạy tị nạn sang các nước láng giềng. Liên Hợp Quốc gọi đây là "cuộc khủng hoảng tị nạn tăng nhanh nhất tại châu Âu kể từ Thế chiến thứ 2".

Mỹ đang xem xét có nên áp lệnh cấm vận đối với dầu thô để trừng phạt Nga vì hành động quân sự ở Ukraine hay không. Đức, Hà Lan và Anh có vẻ như đang chưa sẵn sàng cắt đứt giao dịch năng lượng với Nga.

Hôm 7/3, Thủ tướng Đức Olaf Scholf nói trong một thông cáo: "Châu Âu đã cố tình loại bỏ năng lượng ra khỏi danh sách các biện pháp trừng phạt Nga. Lúc này, nguồn cung năng lượng của châu Âu để phục vụ cho sưởi ấm, giao thông, phát điện và ngành công nghiệp không thể đến từ nguồn nào khác. Vì vậy, việc cung cấp đầy đủ các dịch vụ công và đảm bảo đời sống hàng ngày của người dân là vấn đề quan trọng thiết yếu".

Mỹ ít phụ thuộc vào nguồn năng lượng từ Nga hơn so với châu Âu sẵn lòng tung các đòn trừng phạt mạnh tay hơn. Thư ký báo chí Nhà Trắng Jen Psaki nói với các phóng viên: "Chúng ta nhập lượng dầu rất nhỏ từ Nga, ít hơn nhiều so với lượng mà châu Âu mua. Tình thế của hai bên rất khác nhau.

Nguồn tin của Reuters cho biết Mỹ có thể sẽ đơn phương cấm vận dầu của Nga mà không có sự đồng hành của các nước châu Âu.

Nga là nước sản xuất dầu lớn thứ 3 và xuất khẩu dầu số 1 toàn cầu. Thống kê dưới đây cho thấy Nga xuất khẩu khoảng 100 triệu tấn dầu thô và chế phẩm từ dầu mỗi quý. Nói về xuất khẩu khí tự nhiên, Nga cũng đứng đầu thế giới. Khoảng 40% nhu cầu khí tự nhiên của châu Âu là do Nga đáp ứng thông qua hệ thống ống dẫn.

Tuần trước, Nga đã đóng đường ống Yamal chạy qua Ukraine và Phó Thủ tướng Nga đang dọa sẽ đóng nốt Nord Stream 1 trên biển Baltic. Đường ống Nord Stream 2 song song với Nord Stream 1 đã được xây dựng xong nhưng chưa được đưa vào vận hành.

Các nhà phân tích đã cảnh báo lệnh cấm vận nhằm vào dầu mỏ và khí đốt của Nga sẽ gây ra những tác động khủng khiếp tới thị trường năng lượng và nền kinh tế thế giới.

Thiếu năng lượng của Nga chỉ làm cho giá cả ở Mỹ lên cao nhưng có thể khiến nhiều người dân châu Âu chết cóng. Mùa đông năm nay đã gần kết thúc, nhưng đến mùa đông năm sau, nhiều khả năng châu Âu vẫn chưa thể tìm được nguồn cung thay thế cho dầu khí của Nga.

"Nga đã sẵn sàng"

"Các chính trị gia châu Âu cần phải cảnh báo một cách thành thực cho nhân dân và người tiêu dùng nước mình về những chuyện sắp xảy ra", Phó Thủ tướng Nga nói. "Nếu các người muốn từ chối nguồn cung năng lượng của Nga thì cứ việc. Chúng tôi đã sẵn sàng rồi. Chúng tôi biết phải chuyển hướng năng lượng đi đâu".

Ông Novak không nói cụ thể thị trường mới của Nga là gì nhưng khả năng cao nhất là Trung Quốc - một đồng minh thân cận của Nga. Nhu cầu khí đốt của Trung Quốc cũng là rất lớn, đặc biệt là khi đất nước tỷ dân này đang giảm sử dụng than để đạt mục tiêu về môi trường.

Ngày 8/3, giá dầu thô Brent chuẩn quốc tế có lúc tăng 7% lên $132/thùng như thể hiện trong biểu đồ dưới đây, còn cách khá xa mục tiêu $300/thùng mà lãnh đạo Nga cảnh báo. Kỷ lục giá dầu trong quá khứ là khoảng $150/thùng.

Tuy dầu của Nga chưa bị cấm vận nhưng nhiều doanh nghiệp đã tự động tẩy chay do không muốn bị mang tiếng là tài trợ cho cuộc chiến của Nga ở Ukraine và lo sợ chính sách có thể thay đổi bất ngờ.

Dầu Urals của Nga được bán với giá thấp hơn thị trường $18-20/thùng nhưng vẫn khó tìm được người mua. Tuần trước, Shell mua 100,000 tấn dầu của Nga và sau đó đã phải lên tiếng xin lỗi và hứa từ nay không làm ăn với Nga nữa.