Nhìn lại giai đoạn đầu năm 2022, lực lượng Nga từng thần tốc càn quét qua nhiều vùng lãnh thổ Ukraine, trước khi buộc phải rút lui về phía Đông và Nam. Mặt trận dài 1,000 km đã rơi vào thế giằng co, gần như bất động suốt hai năm, cho đến khi làn sóng tấn công mới - tuy quy mô nhỏ hơn - được phát động từ tháng 7.

Theo nhận định của giới chức Nga và phương Tây, cuộc chiến đang bước vào giai đoạn được xem là nguy hiểm nhất từ trước đến nay. Đáng chú ý là thông tin về việc Nga điều động binh sĩ Triều Tiên tham chiến tại Ukraine, trong khi Kiev đang tận dụng kho vũ khí tên lửa do phương Tây viện trợ để thực hiện các đòn phản công sâu vào lãnh thổ Nga.

Về phần mình, cả Moscow và Bình Nhưỡng đều giữ im lặng, không xác nhận hay bác bỏ thông tin về sự hiện diện của binh sĩ Triều Tiên. Trong diễn biến gần đây, Nga đã triển khai tên lửa siêu thanh tầm trung tấn công Ukraine vào tuần trước. Đặc biệt, theo thông báo từ phía Ukraine hôm thứ Ba, họ vừa phải đối mặt với đợt tấn công bằng máy bay không người lái quy mô lớn chưa từng có của Nga vào lãnh thổ nước này.

Theo thông tin từ Agentstvo - một tổ chức truyền thông độc lập của Nga, Moscow đã thiết lập những kỷ lục mới đáng chú ý về quy mô lãnh thổ chiếm đóng tại Ukraine, tính theo cả tuần và tháng.

Cụ thể, chỉ trong tuần vừa qua, quân đội Nga đã mở rộng vùng kiểm soát thêm gần 235 kilômét vuông trên lãnh thổ Ukraine, đánh dấu thành tích cao nhất kể từ đầu năm 2024.

Dẫn số liệu từ DeepState - đơn vị chuyên theo dõi, phân tích các đoạn video chiến sự và xây dựng bản đồ chiến tuyến - báo cáo còn tiết lộ thêm rằng riêng trong tháng 11, lực lượng Nga đã chiếm được tổng cộng 600 kilômét vuông lãnh thổ.

Mới đây, vào hôm thứ Ba, Bộ Quốc phòng Nga đã công bố thông tin về việc giành quyền kiểm soát làng Kopanky thuộc vùng Kharkiv - một điểm nóng chiến sự mới của Nga nằm ở phía Bắc chiến trường chính tại khu vực Donetsk.

Tuy nhiên, diễn biến tình hình có phần phức tạp hơn khi lữ đoàn tấn công độc lập số 3 của Ukraine, thông qua một thông điệp được đăng tải trên Telegram hôm thứ Hai, khẳng định họ đã quét sạch sự hiện diện của quân Nga khỏi ngôi làng này.

Đồng thời, truyền thông Ukraine dẫn lời ông Nazar Voloshyn - người phát ngôn của binh đoàn Khortytsya - cho biết, lực lượng Kiev đã thành công trong việc đẩy lùi cuộc tấn công của Nga nhằm vào trung tâm hậu cần chiến lược Kupiansk, cũng thuộc vùng Kharkiv. Đáng chú ý, đây là lần thứ hai trong tháng này quân đội Ukraine phải đối phó với các nỗ lực tấn công vào Kupiansk của phía Nga.

Theo phân tích của ông Pasi Paroinen - chuyên gia quân sự hàng đầu thuộc Tập đoàn Black Bird của Phần Lan, lực lượng Nga đã thiết lập quyền kiểm soát trên diện tích ước tính 667 kilômét vuông trong tháng này. Số liệu này, theo ông, có thể bao gồm cả một số thành quả chiến sự từ tháng 10 mới được ghi nhận.

Tổng thống Vladimir Putin, người đã thực hiện một quyết định quan trọng là thay đổi vị trí Bộ trưởng Quốc phòng vào tháng 5, đã nhiều lần tuyên bố đầy tự tin rằng quân đội Nga đang tiến quân với hiệu quả vượt trội, và khẳng định Nga sẽ đạt được toàn bộ mục tiêu tại Ukraine, mặc dù cho đến nay, các mục tiêu này vẫn chưa được định rõ một cách cụ thể.

Về phía Ukraine, Tổng thống Volodymyr Zelenskiy đã đưa ra nhận định về tham vọng của đối thủ rằng mục tiêu chính của Putin là nắm quyền kiểm soát toàn bộ vùng Donbas - bao gồm hai khu vực chiến lược Donetsk và Luhansk, đồng thời quyết tâm đẩy lùi lực lượng Ukraine ra khỏi vùng Kursk của Nga - nơi họ đã thiết lập được vị thế kiểm soát một phần từ hồi tháng 8.

Theo tiết lộ mới nhất từ một nguồn tin cấp cao trong Bộ Tổng tham mưu Ukraine vào hôm Chủ nhật, hiện Kiev vẫn duy trì quyền kiểm soát khoảng 800 trong tổng số 1,376 kilômét vuông ban đầu tại Kursk. Dựa trên các bản đồ từ nguồn thông tin mở, Moscow hiện đang nắm quyền kiểm soát 18% lãnh thổ Ukraine, bao gồm toàn bộ bán đảo Crimea, hơn 80% vùng Donbas chiến lược, và hơn 70% các vùng Zaporizhzhia và Kherson ở phía Nam, cùng với gần 3% diện tích vùng Kharkiv ở phía Đông.

Chiến dịch tiến công của Nga

Điểm nhấn trong chiến dịch tấn công hiện nay là tại vùng Donetsk, nơi lực lượng Nga đang tập trung áp lực quân sự mạnh mẽ hướng về thị trấn Pokrovsk và thị trấn Kurakhove. Theo đánh giá của các chuyên gia quân sự Nga, chiến thuật chủ đạo của họ là thiết lập vòng vây chiến lược quanh các khu vực mục tiêu, sau đó triển khai các đợt tấn công dồn dập bằng hỏa lực pháo binh kết hợp với bom lượn nhằm vào các vị trí phòng thủ của Ukraine.

Trong một tuyên bố khác vào hôm thứ Ba, ông Sergei Naryshkin - Giám đốc Cơ quan Tình báo Đối ngoại Nga - khẳng định Moscow đang nắm trọn thế chủ động chiến lược trên toàn bộ chiến trường.

Mặc dù cả hai bên tham chiến đều không công khai số liệu thương vong chính xác của phe mình, nhưng theo đánh giá từ các cơ quan tình báo phương Tây, con số thương vong đã lên tới hàng trăm nghìn người chết hoặc bị thương. Đáng chú ý, nhiều vùng đất rộng lớn ở miền Đông và miền Nam Ukraine giờ đây đã biến thành những vùng hoang tàn đổ nát.

Trước tình hình ngày càng căng thẳng, các quan chức Ukraine thẳng thắn thừa nhận họ đang gặp khó khăn trong việc mở rộng chiến dịch động viên quân sự. Nguyên nhân chính là do sự thiếu chắc chắn về thời điểm và độ tin cậy của nguồn viện trợ quân sự từ phương Tây.

Trong bản cập nhật tình hình chiến sự vào chiều ngày hôm qua, Bộ Tổng tham mưu Quân đội Ukraine cho biết lực lượng của họ đã thành công trong việc đẩy lùi 23 đợt tấn công của Nga dọc theo tuyến phòng thủ Kurakhove trong buổi tối cùng ngày. Đồng thời, họ cũng chặn đứng thành công 25 cuộc tấn công khác gần khu vực Pokrovsk.

Theo nhận định từ giới quan sát chiến sự Nga, nếu quân đội Nga có thể xuyên thủng được tuyến phòng thủ Ukraine tại Kurakhove, họ sẽ mở ra cơ hội tiến về phía Tây hướng đến thành phố Zaporizhzhia. Điều này không chỉ giúp họ củng cố vững chắc hậu phương mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho việc chuyển hướng tấn công về phía Pokrovsk.

Trong diễn biến đáng lo ngại, giới chức quân sự Ukraine đã phải công nhận rằng tình hình ở miền Đông đang ở mức nghiêm trọng nhất kể từ đầu năm đến nay. Tổng thống Zelenskiy đã chỉ ra nhiều yếu tố dẫn đến tình trạng này, trong đó đặc biệt nhấn mạnh đến việc trang bị cho các lữ đoàn bị trì hoãn tới một năm - một phần do quá trình thông qua gói viện trợ quy mô lớn cho Ukraine tại Quốc hội Mỹ kéo dài bất thường.