Ngân hàng Dự trữ New Zealand hôm thứ Tư bất ngờ mở ra khả năng cắt giảm lãi suất, với chính sách thắt chặt hơn đang kiềm chế nhu cầu trong toàn bộ nền kinh tế và tăng cường niềm tin rằng lạm phát sẽ sớm trở lại mục tiêu. Ngược lại, các nhà giao dịch nhận thấy có khả năng thực sự Ngân hàng Dự trữ Úc sẽ tăng lãi suất trong quyết định tiếp theo vào ngày 6/8 do lạm phát dai dẳng hơn dự kiến.

Hai NHTW đã vạch ra những con đường khác nhau trong cuộc chiến chống lạm phát hậu đại dịch. RBA thận trọng hơn, đưa lãi suất cơ bản lên 4.35% vào tháng 11/2023 từ mức 0.1% năm 2022, tổng cộng tăng 4.25 bps. RBNZ hành động sớm hơn, nhanh hơn và đã tăng 5.25 bps.

Các biểu đồ sau đây cho thấy chính sách tiền tệ đã có tác động mạnh mẽ hơn ở New Zealand.

Người New Zealand "gánh" lãi suất vay mua nhà cao hơn người Úc

Mặc dù các nhà kinh tế vẫn đồng thuận rằng RBA sẽ giữ nguyên lãi suất ở mức 4.35% trong năm nay, một số cho rằng không thể loại trừ khả năng tăng lãi suất, đặc biệt nếu báo cáo lạm phát quý II vào ngày 31/7 gây bất ngờ.

Josh Williamson, nhà kinh tế tại Citigroup ở Sydney nhận định: "Các hộ gia đình Australia sẽ phải đối mặt với một đợt tăng lãi suất nữa. Điều này có thể làm giảm sức mua trong nửa cuối năm."

Lạm phát kỳ vọng dài hạn ở Úc kém ổn định hơn

Một vấn đề đối với RBA là lạm phát kỳ vọng ở Úc không ổn định như ở New Zealand. Biên bản cuộc họp hội đồng RBA tháng 6 công bố tuần trước cho thấy các nhà hoạch định chính sách đang "theo dõi chặt chẽ" lạm phát kỳ vọng dài hạn, nói rằng nếu có xu hướng tăng cao hơn sẽ đòi hỏi "lãi suất cao hơn đáng kể".

Giá nhà tại Úc vẩn tiếp tục tăng

Chính sách thắt chặt của RBNZ đã làm suy yếu thị trường nhà đất New Zealand, với giá nhà giảm tháng thứ ba liên tiếp vào tháng 6, sau khi đã giảm trong phần lớn thời gian năm ngoái. Chi phí xây dựng nhà ở nước này đã giảm lần đầu tiên sau ít nhất 12 năm trong quý 2.

Tại Úc, giá nhà đang tăng kể từ tháng 2/2023, trong đó Sydney đạt mức cao kỷ lục.

Eliza Owen, trưởng bộ phận nghiên cứu tại CoreLogic cho biết, việc RBA tăng lãi suất "chắc chắn có thể làm giảm nhu cầu và báo hiệu cho thị trường rằng lãi suất chưa đạt đỉnh hoặc ít nhất là sẽ mất nhiều thời gian hơn để giảm". Bà ước tính một đợt tăng lãi suất nữa sẽ đẩy khoản trả nợ hàng tháng lên trên 4,000 đô la Úc (2,700 USD) đối với giá trị nhà ở hiện tại.

Thị trường lao động Úc căng thẳng hơn New Zealand

RBA mô tả thị trường lao động Úc vẫn còn căng thẳng, mặc dù một số chỉ số hàng đầu như số vị trí tuyển dụng và số lượng ứng viên cho mỗi việc làm đang cho thấy dấu hiệu dư thừa sắp tới.

Tỷ lệ thất nghiệp ở New Zealand, dù vẫn thấp, đã tăng khá mạnh trong năm qua, cho thấy chính sách tiền tệ đang có tác động mạnh hơn ở quốc gia này.

Kinh tế New Zealand đối mặt nguy cơ suy giảm thêm một lần nữa

New Zealand đã trải qua hai đợt suy thoái và nền kinh tế có thể đã tăng trưởng âm một lần nữa trong quý II, điều này có nghĩa là GDP đã sụt giảm trong 5 trên 7 quý vừa qua. Nếu không tính giai đoạn khủng hoảng do đại dịch, Úc chưa từng rơi vào tình trạng đó kể từ những năm 1990.

Thực tế, RBA đánh giá rằng tổng cầu ở Úc vẫn tiếp tục vượt quá khả năng cung ứng của nền kinh tế. Ngược lại, RBNZ hôm thứ Tư cho biết "nền kinh tế đang có dấu hiệu dư thừa năng lực sản xuất ngày càng rõ ràng" ở New Zealand.

Chính phủ New Zealand đang thắt chặt chi tiêu

Các chuyên gia cho rằng chính sách tiền tệ cần sự hỗ trợ từ chính sách tài khóa. Điều này đúng với New Zealand hơn là Úc. Theo Westpac Banking Corp, chi tiêu ròng của chính phủ Úc dự kiến sẽ thúc đẩy tổng cầu thêm 2.2 bps GDP kết thúc vào tháng 6/2025, chủ yếu do các chính quyền bang chi tiêu lớn.

Stephen Miller, chiến lược gia đầu tư tại GSFM ở Sydney nhận xét: "Chính sách tài khóa ở Úc, chủ yếu - nhưng không hoàn toàn - ở cấp chính quyền bang, đã không giúp ích được gì. Khi nhu cầu dư thừa là nguyên nhân chính gây ra lạm phát, thì sự đóng góp của chính phủ như vậy lại càng gây thêm rắc rối."

Ngược lại, chính phủ New Zealand đang tập trung vào việc cắt giảm chi tiêu khi dự báo sẽ trở lại thặng dư ngân sách vào năm 2028.

Đồng đô la Úc đạt mức mạnh nhất so với đồng New Zealand kể từ tháng 10/2022

Đồng đô la Úc đang ở mức cao nhất so với đồng đô la New Zealand kể từ năm 2022 do triển vọng chính sách tiền tệ khác biệt. Thị trường tiền tệ hiện dự đoán RBNZ sẽ cắt giảm lãi suất ít nhất hai lần trong năm nay, với cơ hội 50/50 chu kỳ nới lỏng bắt đầu ngay từ tháng 8. Ở Úc, các nhà giao dịch hoán đổi đang định giá khả năng tăng lãi suất vào tháng 8 là khoảng một phần ba.

Andrew Ticehurst, chiến lược gia tại Nomura Holdings ở Sydney, người dự đoán đồng Úc sẽ tiếp tục mạnh lên so với đồng New Zealand trong năm nay, nhận xét: "Thật đáng ngạc nhiên khi nghĩ rằng RBA có thể tăng lãi suất vào tháng 8, trong khi RBNZ có thể cắt giảm. Mặc dù cả hai kịch bản này đều không phải là dự đoán chính của chúng tôi, nhưng đó là rủi ro có thể xảy ra, và sự tương phản giữa hai nước là rất đáng chú ý."