Thảm kịch Lebanon: Gần 500 người thiệt mạng trong làn sóng không kích của Israel
Ngọc Lan
Junior Editor
Vào ngày hôm qua, Israel đã tiến hành một loạt các cuộc không kích dữ dội nhằm vào các mục tiêu được cho là của Hezbollah, khiến gần 500 người thiệt mạng tại Lebanon. Đây là ngày đẫm máu nhất ở quốc gia này trong nhiều thập kỷ qua, đồng thời chính động thái đã đẩy khu vực Trung Đông đến gần hơn với một cuộc chiến tranh toàn diện.
Máy bay chiến đấu Israel đã tấn công hàng trăm mục tiêu trên khắp đất nước, bao gồm cả các khu vực ngoại ô phía Nam Beirut. Chính phủ của Thủ tướng Benjamin Netanyahu đã tăng cường tấn công vào Hezbollah trong một giai đoạn mới của cuộc chiến, được đặt tên là Chiến dịch Mũi tên Phương Bắc.
Làn sóng oanh tạc đã gieo rắc nỗi kinh hoàng khắp Lebanon, buộc hàng chục nghìn người dân phải di tản khỏi các khu vực bị nhắm mục tiêu. Số người thiệt mạng trong hôm qua là cao nhất kể từ khi Israel phát động một cuộc tấn công trên bộ chống lại Hezbollah vào năm 2006. Điều này xảy ra bất chấp việc Hoa Kỳ đã cảnh báo Israel trước đó về việc mở một cuộc chiến tranh toàn diện với nhóm vũ trang được Iran hậu thuẫn này.
Bộ Y tế Lebanon đã công bố những con số thương vong, trong tổng số 492 người thiệt mạng, có 58 phụ nữ và 35 trẻ em, cùng với 1,645 người bị thương. Một cảnh tượng hỗn loạn diễn ra trên các con đường ở miền Nam Lebanon, khi vô số xe cộ chen chúc nhau di tản về phía Bắc, hướng về thủ đô Beirut. Khắp đất nước, các trường học đã được chuyển đổi thành nơi trú ẩn khẩn cấp cho những người phải rời bỏ nhà cửa.
Vào cuối ngày hôm qua, Hoa Kỳ một lần nữa lên tiếng cảnh báo về nguy cơ leo thang xung đột giữa Israel và Hezbollah. Người phát ngôn Nhà Trắng Karine Jean-Pierre nhấn mạnh: "Nguy cơ leo thang là có thật. Chúng tôi vẫn tin rằng một giải pháp ngoại giao vừa khả thi vừa cấp bách nhất lúc này." Bà còn khẳng định thêm rằng: "Cuộc xung đột giữa Israel và Hizbollah đã kéo dài quá đủ. Giờ đây, việc tìm ra một lối thoát nhanh chóng và ôn hòa qua đối thoại ngoại giao không chỉ là mong muốn, mà là lợi ích chung của tất cả các bên liên quan."
Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) tuyên bố đã tấn công khoảng 1,300 mục tiêu của Hezbollah và sẽ tiếp tục nhắm vào các tòa nhà mà họ cho rằng nhóm vũ trang này đang cất giấu vũ khí. Họ cũng cảnh báo thường dân nên sơ tán. Thủ tướng Netanyahu nhấn mạnh: "Chúng tôi không chờ đợi mối đe dọa xuất hiện mà đang chủ động ngăn chặn nó." Ông cảnh báo về những ngày tháng phức tạp sắp tới và nói thêm: "Chúng tôi đang loại bỏ các nhân vật cấp cao, khủng bố và tên lửa. Tôi đã hứa sẽ thay đổi cán cân an ninh, cán cân quyền lực ở phía Bắc - và đó chính xác là điều chúng tôi đang làm."
Nội các Israel đã phê chuẩn tình trạng khẩn cấp đặc biệt trên toàn quốc, cho phép quân đội có nhiều quyền hạn hơn trong việc hạn chế đời sống và hoạt động của dân thường do tình hình chiến sự, để chuẩn bị cho khả năng Hezbollah đáp trả mạnh mẽ.
Trong suốt ngày hôm qua, Israel đã đưa ra nhiều cảnh báo, kêu gọi thường dân rời khỏi các tòa nhà nơi Hezbollah được cho là đang cất giữ vũ khí. Ban đầu, cảnh báo này chỉ áp dụng cho miền Nam Lebanon, sau đó mở rộng ra cả thung lũng Bekaa ở phía Đông đất nước. Cả hai khu vực này đều là nơi Hezbollah đã có sự hiện diện mạnh mẽ trong một thời gian dài.
Người dân Beirut cho biết họ nhận được các cuộc gọi cảnh báo trên điện thoại cố định từ quân đội Israel, yêu cầu cư dân ở các làng thuộc khu vực bị nhắm mục tiêu phải di tản. Bộ trưởng Y tế Lebanon, Firas Abiad, tuyên bố rằng các cuộc không kích của Israel đã nhắm vào các trung tâm y tế, xe cứu thương và xe cứu hỏa, đồng thời cho biết hai nhân viên cứu hộ đã thiệt mạng và 16 người bị thương. Ông nói với các phóng viên: "Họ thậm chí còn tấn công cả đoàn người di tản - nhắm vào xe của người dân đang chạy trốn đến nơi an toàn hơn." Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) chưa phản hồi yêu cầu bình luận về vấn đề này.
Đáp lại, Hezbollah tuyên bố đã bắn hàng chục tên lửa vào nhiều mục tiêu ở miền Bắc Israel, bao gồm một địa điểm thuộc sở hữu của công ty quốc phòng Rafael ở phía bắc Haifa. Họ nhấn mạnh rằng các cuộc tấn công này nhằm bảo vệ Lebanon và người dân nước này và chỉ tập trung vào các mục tiêu quân sự. Hezbollah cũng khẳng định một trong những chỉ huy cấp cao của họ, Ali Karaki, vẫn còn sống và khỏe mạnh sau khi có tin đồn ông này đã bị nhắm mục tiêu trong một cuộc không kích của Israel vào khu ngoại ô phía Nam Beirut.
Vào tối thứ Hai, Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Israel đã ban hành cảnh báo du lịch, hạn chế nhân viên chính phủ Mỹ di chuyển ở một số khu vực phía Bắc đất nước, tuyên bố rằng bất kỳ chuyến đi công vụ nào trong khu vực này đều cần phải được phê duyệt. Họ còn yêu cầu thêm rằng các chuyến đi được phê duyệt chỉ được thực hiện bằng xe bọc thép.
Còi báo động đã vang lên nhiều lần ở miền Bắc Israel trong suốt cả ngày. Tuy nhiên, số lượng rocket bắn trúng các khu dân cư ở Israel ít hơn so với hôm Chủ nhật, khi Hezbollah tấn công vùng ngoại ô Haifa. Theo báo cáo của truyền thông Israel, một cuộc tấn công đã trúng một ngôi nhà tư nhân ở làng Givat Avni thuộc Galilee. Các tên lửa cũng bị đánh chặn trên bầu trời Bờ Tây bị chiếm đóng, theo thông báo của hội đồng khu vực đại diện cho các khu định cư Israel trong vùng.
Bộ trưởng Quốc phòng Israel, Yoav Gallant, đã kêu gọi người dân nước này chuẩn bị tinh thần cho một phản ứng quyết liệt hơn. Ông tuyên bố: "Chúng ta đang tăng cường các cuộc tấn công vào Lebanon, chuỗi chiến dịch vẫn đang tiếp diễn. Trong những ngày sắp tới, công chúng cần thể hiện sự bình tĩnh và kỷ luật."
Sự leo thang này đã làm dấy lên lo ngại về khả năng một cuộc chiến tranh toàn diện có thể sắp xảy ra. Khi được hỏi về khả năng Israel tiến hành một cuộc xâm nhập trên bộ vào miền Nam Lebanon, Chuẩn Đô đốc Daniel Hagari, người phát ngôn của Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF), cho biết đất nước sẽ tiếp tục làm bất cứ điều gì cần thiết để ngăn chặn Hezbollah tấn công miền Bắc Israel và cho phép người dân địa phương trở về nhà.
Trong khi đó, Tổng thống Iran Masoud Pezeshkian cáo buộc Israel đang tìm cách gài bẫy đất nước ông vào một cuộc chiến tranh toàn diện. Ông nói với các phóng viên: "Họ đang kéo chúng tôi đến một điểm mà chúng tôi không hề mong muốn."
Các cuộc không kích của Israel đã gây ra cảnh hỗn loạn khắp Lebanon. Các đoạn video trên truyền thông Lebanon cho thấy những vụ nổ dữ dội rung chuyển các ngôi làng ở thung lũng Bekaa, cùng hình ảnh nhân viên cứu hộ và người dân địa phương lần mò qua đống đổ nát sau một cuộc tấn công. Các trường học đã đóng cửa trên khắp miền Nam và vùng Bekaa của Lebanon, cũng như ở phía Nam Beirut.
Bộ Y tế Lebanon đã yêu cầu tất cả các bệnh viện ở miền Nam và miền Đông đất nước tạm hoãn các ca phẫu thuật không khẩn cấp để dành chỗ cho những người bị thương trong các cuộc không kích của Israel. Ở phía Bắc Israel, các bệnh viện cũng bắt đầu di chuyển hoạt động xuống phía Nam, xa khỏi vùng giao tranh.
Trong một cuộc họp nội các, Thủ tướng Lebanon Najib Mikati đã gọi các cuộc tấn công của Israel là một cuộc chiến tranh tận diệt. Ông trích dẫn lời cảnh báo của Tổng thư ký Liên Hợp Quốc António Guterres hôm Chủ nhật rằng miền Nam Lebanon có thể trở thành một Gaza khác, và kêu gọi cộng đồng quốc tế gây sức ép buộc Israel chấm dứt hành động gây hấn.
Các hành động thù địch này diễn ra sau các vụ nổ hàng loạt tuần trước nhắm vào các thiết bị thông tin liên lạc của Hezbollah, khiến 37 người thiệt mạng và hơn 3,000 người bị thương trên khắp Lebanon. Nhóm vũ trang này đã quy trách nhiệm cho Israel, trong khi quốc gia Do Thái không trực tiếp xác nhận hay phủ nhận trách nhiệm.
Financial Times