Số phận của các biện pháp kích thích bổ sung cho nền kinh tế Mỹ trước cuộc bầu cử tổng thống tháng 11 sẽ được định đoạt trong tuần này, với việc Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi đặt hạn chót vào thứ Ba để đi đến thỏa thuận với Nhà Trắng - mặc dù vẫn còn những nghi ngờ liệu Thượng viện do Đảng Cộng hòa kiểm soát có phê duyệt gói kích thích này hay không. 

Tổng thống Donald Trump cho biết ông sẵn sàng chấp nhận mức viện trợ 2.2 nghìn tỷ đô la mà Đảng Dân chủ yêu cầu - thậm chí cao hơn - bất chấp những lời cảnh báo của Lãnh đạo Đa số Thượng viện Mitch McConnell rằng hầu hết các thượng nghị sĩ Cộng Hòa sẽ phản đối bất kỳ gói cứu trợ Covid-19 nào lớn như vậy.

"Tôi mong muốn một con số lớn hơn những gì bà Pelosi đề xuất", ông Trump phát biểu trong cuộc vận động tranh cử vào Chủ nhật ở Reno, Nevada. “Điều đó không có nghĩa là tất cả những đảng viên Cộng Hòa đều đồng ý với tôi, nhưng tôi nghĩ cuối cùng thì họ cũng sẽ chấp thuận”.

Nhưng con số không phải là trở ngại duy nhất. Bà Pelosi cho biết trên bản tin "This Week" của ABC News rằng 2 bên vẫn còn tranh cãi về kế hoạch cứu trợ đại dịch. Sự bất đồng đến từ những vấn đề chính, bao gồm viện trợ cho các bang và yêu cầu của đảng Cộng Hòa về bảo hộ trách nhiệm cho người sử dụng lao động, khiến thỏa thuận bị đình trệ trong nhiều tháng. 

Thời hạn hôm thứ Ba “chỉ liên quan đến việc chúng tôi có muốn đạt được thỏa thuận trước cuộc bầu cử hay không,” bà Pelosi nói, cho biết họ có thể tiếp tục nói về việc thông qua một biện pháp kích thích sau ngày 3 tháng 11.

Trong khi Pelosi và Bộ trưởng Tài chính Steven Mnuchin cùng các nhân viên của họ tập trung vào các cuộc đàm phán, McConnell đang tiếp tục với kế hoạch 500 tỷ đô la khởi xướng bởi Đảng Cộng hòa, dự kiến sẽ làm mới chương trình cho vay doanh nghiệp nhỏ và cung cấp trợ cấp thất nghiệp mở rộng, viện trợ trường học và hỗ trợ tiền để xét nghiệm Covid-19.

McConnell có kế hoạch bỏ phiếu vào thứ Ba về một dự luật độc lập để cung cấp cho Chương trình Bảo vệ tiền lương nhiều tài trợ hơn và bỏ phiếu vào thứ Tư cho các biện pháp khác. Đảng Dân chủ chắc chắn sẽ ngăn chặn kế hoạch này. 

Bất chấp bế tắc và dữ liệu gần đây cho thấy sự phục hồi kinh tế đang chậm lại, các thị trường cho đến nay hầu như không tỏ ra quá lo lắng trước sự bất lực của Washington. Chỉ số S&P 500 gần như không thay đổi nhiều vào thứ Sáu, trong khi ghi nhận đà tăng hàng tuần dài nhất kể từ tháng 8. Hợp đồng tương lai chỉ số chứng khoán này vẫn đang tăng điểm trong phiên giao dịch ngày thứ Hai.

Trump hiện đã nâng cao vai trò của mình trong các cuộc đàm phán và tiếp tục bày tỏ niềm tin rằng Đảng Cộng hòa sẽ đi theo sự dẫn dắt của ông. GIả sử bà Pelosi đồng ý với lời đề nghị của chính quyền Trump. Ông nói với các phóng viên ở Reno. "Vậy hãy chờ xem điều gì sẽ xảy ra."

Chánh văn phòng Nhà Trắng Mark Meadows nói rằng ông đã nói chuyện với McConnell và nếu có một thỏa thuận giữa bà Pelosi và Nhà Trắng, nhà lãnh đạo Đảng Cộng hòa sẽ "công khai nó trước công chúng, bỏ phiếu và mang gói kích thích tới những người dân Mỹ". Meadows cũng cho biết, "Thỏa thuận giữa chúng tôi đang đạt được nhiều tiến bộ" 

Tuy nhiên, quyết định của McConnell trong việc tiếp tục theo đuổi một dự luật nhỏ hơn đã làm trái với lời kêu gọi của Trump đối với Quốc hội "làm lớn hoặc không làm gì". Mặc dù trong một tuyên bố hôm thứ Bảy ông McConnell có nói Thượng viện "tất nhiên sẽ xem xét" bất kỳ thỏa thuận nào đạt được giữa Pelosi và Nhà Trắng, ông không có dấu hiệu nào cho thấy sự ủng hộ đối với gói cứu trợ quy mô lớn.

Quyền lực của tổng thống Trump

Với việc đang bị dẫn trước bởi ứng cử viên Đảng Dân chủ Joe Biden và gây thất vọng cho một số đảng viên Cộng hòa, khả năng gây ảnh hưởng của ông Trump trong Đảng Cộng hòa có thể bị suy yếu. 

Ngay cả khi có một bước đột phá trong tuần này, vẫn có rất ít cơ hội để vượt qua sự phản đối của Đảng Cộng hòa đối với bất kỳ kế hoạch cứu trợ nào trong phạm vi 2 nghìn tỷ đô la và một dự luật được thông qua trước Ngày bầu cử.

Pelosi đã nói rằng bà không muốn đợi đến tháng 1 để có thể hỗ trợ nền kinh tế Mỹ vẫn đang gặp khó khăn, nhưng điều đó đồng nghĩa với việc thông qua một gói nhỏ hơn trong phiên họp của Quốc hội giữa thời gian bầu cử và nhậm chức.

Kết quả vào ngày 3 tháng 11 cũng sẽ có tác động lớn đến những gì xảy ra tiếp theo; một câu hỏi lớn là Trump có thể làm gì sau cuộc bầu cử. Không rõ ông sẽ tiếp cận cuộc đàm phán như thế nào nếu ông thất bại trước ứng cử viên đảng Dân chủ Joe Biden hay liệu ông có thể gây khó dễ nếu tái đắc cử.

Cựu chủ tịch Hạ viện John Boehner cho biết: "Bất kỳ ai muốn dự đoán những gì Tổng thống Trump sẽ làm phải chấp nhận rủi ro lớn"

Boehner, hiện là cố vấn chiến lược cấp cao của công ty luật và vận động hành lang Squire Patton Boggs, cho biết nếu Trump thắng, nhiều khả năng một dự luật kích thích nhỏ hơn sẽ được thực hiện sớm.

Kết quả bầu cử

"Nếu Joe Biden thắng cử, họ sẽ giữ lại một dự luật kích thích ở bất kỳ quy mô nào họ muốn cho đến sau lễ nhậm chức, và sau đó bạn có khả năng chứng kiến một dự luật kích thích lớn được Quốc hội thông qua và được ký thành luật,” Boehner nói hôm thứ Sáu trong một sự kiện về triển vọng sau bầu cử do công ty của ông tổ chức.

Mnuchin và Pelosi đã có cuộc nói chuyện dài vào tối thứ Bảy và đồng ý đàm phán lại vào đầu tuần này, theo phát ngôn viên Bộ Tài chính Monica Crowley. Các nhân viên của họ sẽ tiếp tục đàm phán trong thời gian chờ đợi.

Hai chính trị gia đã đạt được một số tiến bộ trong vòng đàm phán về chiến lược xét nghiệm Covid-19 trong nước, một vấn đề then chốt đối với bà Pelosi. Nhưng diễn giả nói với đảng Dân chủ trong một lá thư vào tuần trước rằng "vẫn còn nhiều bất đồng khác." Chúng bao gồm các đề xuất viện trợ cho chính quyền tiểu bang và địa phương - một vấn đề nghiêm trọng đối với Đảng Cộng hòa, những người coi đó là gói cứu trợ dành cho Đảng Dân chủ - lợi ích thuế cho các hộ gia đình, hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ dễ bị tổn thương và viện trợ chăm sóc trẻ em.

Pelosi, trong khi đó, tiếp tục phản đối các giới hạn trách nhiệm đối với người sử dụng lao động, được thiết kế để bảo vệ họ khỏi các vụ kiện liên quan đến Covid-19 khi họ mở cửa trở lại, một trong những điều khoản mà ông McConnell đã kiên quyết đưa vào bất kỳ gói kích thích nào.