Các nhà đầu tư phải đối mặt khoản lỗ khổng lồ từ các công cụ phái sinh lăn cầu tuyết phức tạp khi đáo hạn với tài sản cơ sở giảm xuống dưới mức được gọi là mức knock-in. Đối với hợp đồng với tài sản cơ sở là chỉ số CSI Smallcap 500, ngưỡng knock-in trung bình là 4,865, theo ước tính của China International Capital. Chỉ số này giao dịch ở mức khoảng 5,417 sáng nay.

Sự hỗn loạn của thị trường chứng khoán Trung Quốc đã khiến nhà đầu tư chú ý đến rủi ro của các công cụ phái sinh này. Công cụ này cam kết trả lãi như trái phiếu coupon nếu tài sản cơ sở được giao dịch trong một phạm vi nhất định. Trái phiếu lăn cầu tuyết, tương tự như các trái phiếu mua lại tự động ở các quốc gia khác, đã trở nên phổ biến vào năm 2021 đối với các nhà đầu tư tổ chức và giàu có của Trung Quốc. Hợp đồng này đã phát triển thành một thị trường trị giá 27 tỷ USD. Các nhà môi giới có thể vội vàng thanh lý các vị thế phòng hộ rủi ro khi đạt mức knock-in.

Các nhà đầu tư ở Hàn Quốc, một thị trường khổng lồ khác về trái phiếu cấu trúc, đang có hàng tỷ USD vị thế với các sản phẩm phái sinh Hang Seng China Enterprises. Chỉ số này cũng đang gặp rủi ro.

Hợp đồng phái sinh lăn cầu tuyết với tài sản cơ sở là chỉ số CSI 1000 có mức knock-in trung bình 4,997, thấp hơn khoảng 14% so với mức sáng thứ Sáu, theo ước tính của CICC.

Chứng khoán Trung Quốc đã có một năm đầy sóng gió khi nhiều đợt kích thích chính sách không thể hỗ trợ thị trường. Khủng hoảng bất động sản dai dẳng, căng thẳng địa chính trị và triển vọng kinh tế ảm đạm đều đã làm suy giảm tâm lý đối với tài sản nước này.

CSI 500 và CSI 1000 - hai chỉ số cơ sở phổ biến nhất cho các công cụ phái sinh lăn cầu tuyết - đều giảm hơn 7% trong năm nay, ngay cả sau khi phục hồi trong những phiên gần đây sau đợt mở rộng ngân sách hiếm hoi vào giữa năm. Các chỉ số này đều giảm hơn 20% vào năm 2022.

Các cơ quan quản lý đã thắt chặt sự kiểm soát đối với các công cụ phái sinh này để ngăn chặn chúng được tiếp cận bởi các nhà đầu tư cá nhân dưới dạng sản phẩm chứng khoán nợ. Theo CICC, quy mô của các công cụ phái sinh lăn cầu tuyết trong nước là 200 tỷ nhân dân tệ (27 tỷ USD) vào cuối tháng 7, dựa trên số liệu từ Hiệp hội Chứng khoán Trung Quốc.

Yu Yingbo, nhà quản lý quỹ tại Qianhai United Fortune Fund Management, cho biết: “Nếu buộc phải bán các hợp đồng tương lai chỉ số, tác động có thể lan rộng vì sự sụt giảm của các công cụ phái sinh sẽ ảnh hưởng đến tâm lý hoặc có thể buộc phải đóng các vị thế mua cổ phiếu dài hạn”. Tuy nhiên, các cơ quan quản lý nên bớt lo lắng hơn do sự giám sát chặt chẽ trong những năm gần đây, ông nói thêm.

CICC ước tính rằng bất kỳ hoạt động bán hợp đồng tương lai chỉ số nào do vi phạm knock-in sẽ vẫn có tác động hạn chế đến thị trường chứng khoán giao ngay, vì các nhà đầu tư sẽ giảm vị thế theo nhiều cách và khối lượng đóng vị thế có thể nhỏ khi so sánh với thị trường hợp đồng tương lai.