Tổng thống Vladimir Putin đã lên án nhóm lính đánh thuê Wagner là những kẻ phản bội nước Nga trong một phát biểu trước toàn thể đất nước. Đây là những phát biểu công khai đầu tiên của ông sau cuộc nổi dậy đe dọa nghiêm trọng nhất trong thời gian cầm quyền của mình.

Ông phát biểu sau vài giờ khi lãnh đạo Wagner Yevgeny Prigozhin nói rằng ông không cố gắng lật đổ chính phủ của Putin mà sẽ tiếp tục hoạt động đánh thuê của mình mặc dù có những nỗ lực ngăn cản.

Những phát biểu của Putin chưa làm sáng tỏ bí ẩn xung quanh sự kiện cuối tuần này hay số phận của Prigozhin, người mà theo điện Kremlin đã đồng ý đến Belarus và tránh bị truy tố như một phần của thỏa thuận rút quân được trung gian bởi Tổng thống Alexander Lukashenko.

Putin đã tổ chức một cuộc họp với Bộ trưởng Quốc phòng Sergei Shoigu và các lãnh đạo của Bộ Nội vụ, Cục An ninh Liên bang, Lực lượng Vệ binh quốc gia Nga và Ủy ban điều tra, theo người phát ngôn của Kremlin Dmitry Peskov nói sau diễn văn của tổng thống.

Trong diễn văn của mình, Putin nói rằng Ukraine và các đồng minh ở phương Tây đã "rất hài lòng" với viễn cảnh nội chiến ở Nga. Mỹ và châu Âu đã nói rằng họ muốn làm rõ với Moscow rằng họ không tham gia vào sự kiện cuối tuần này.

Ông Putin cũng đã nói đến các chiến binh Wagner, cho biết họ có thể gia nhập quân đội thường, về nhà hoặc chuyển đến Belarus. "Những lời hứa mà tôi đã đưa ra sẽ được thực hiện", ông nói.

Tuy nhiên, không rõ điều đó có được áp dụng với Prigozhin hay không. Truyền thông nhà nước cho biết vào thứ Hai rằng vụ án hình sự chống lại ông được mở ra từ khi khủng hoảng bắt đầu vẫn chưa được đóng lại.

Người đứng đầu tổ chức Wagner cho biết cuộc tiến quân vào Moscow của binh lính Wagner, chỉ còn cách thủ đô 200 km vào thứ Bảy là một cuộc biểu tình nhắm vào những người chịu trách nhiệm về "những sai lầm lớn" trong cuộc chiến của Nga ở Ukraine cũng như ngăn chặn "thêm tổn thất" cho quân đội của ông do bị các quan chức tấn công, trong một thông điệp kéo dài 11 phút trên kênh Telegram của dịch vụ báo chí của ông.

"Chúng tôi không có mục tiêu lật đổ chế độ hiện tại và chính phủ hợp pháp", ông nói, nhưng không công khai cam kết trung thành với Putin.

Kremlin đã cố gắng để cuộc biến động này lắng xuống. Truyền hình nhà nước đã trình chiếu đoạn phim vào thứ Hai trước đó của Shoigu - mục tiêu chính trong cuộc tấn công của Prigozhin.

Đây là những phát biểu đầu tiên của ông Putin kể từ sáng thứ Bảy khi ông chỉ trích cuộc nổi dậy là "phản quốc" trong một diễn văn truyền hình và đe dọa trừng phạt "nặng nề", nhưng đã không xảy ra. Thay vào đó, Lukashenko đã đàm phán với Prigozhin để kết thúc cuộc nổi dậy, cho phép ông đến Belarus và rút truy tố vụ nổi loạn hình sự với ông và binh lính.

Trong thông điệp mới nhất của mình, Prigozhin nhấn mạnh những sự ủng hộ công khai mà ông nói binh lính của mình được hưởng khi họ tiến tới thủ đô nước Nga. "Dân thường vui mừng khi thấy chúng tôi", ông nói.

Prigozhin cũng tiếp tục chỉ trích các quan chức an ninh hàng đầu, nhấn mạnh rằng binh lính của ông đã tiến sâu 780 km trong vòng 24 giờ, phong tỏa các đơn vị quân sự trên đường mà không gặp sự chống cự đáng kể.

"Cuộc diễu hành công lý của chúng tôi đã bộc lộ nhiều vấn đề mà chúng ta đã nói về trước đây, những vấn đề nghiêm trọng về an ninh trên toàn lãnh thổ đất nước", ông nói. Sự chớp nhoáng của nó cũng là một "bài học" về cách quân đội tấn công Ukraine vào tháng 2 năm 2022.

Ông cáo buộc Bộ Quốc phòng cố gắng xóa sổ Wagner bằng mệnh lệnh yêu cầu binh lính của ông đăng ký với quân đội trước ngày 1/7. Lukashenko đã đề nghị cho phép Wagner tiếp tục hoạt động ở Belarus.

"Mặc dù đã rút lui, Prigozhin hiện là một nhân vật có tầm ảnh hưởng hoàn toàn khác", Tatyana Stanovaya, người sáng lập R.Politik, một nhà tư vấn chính trị, cho biết. "Putin sẽ phải làm điều gì đó về điều này, cân nhắc những rủi ro về phản ứng tiêu cực có thể từ những người theo ông và những người ủng hộ ông".

Trong bản ghi âm mới nhất của mình, Prigozhin không nói rõ ông đang ở đâu. Ông lần cuối được nhìn thấy công khai rời khỏi thành phố phía nam Rostov-on-Don với binh lính của mình khi họ rút lui giữa sự cổ vũ từ công chúng. Putin đã đưa "đảm bảo" cho sự an toàn của ông và gia đình của ông, ông nói.

Chuỗi sự kiện này đã khiến Mỹ, châu Âu và Trung Quốc nghi vấn từ cuộc nổi dậy đã làm tan vỡ hình ảnh bất khả xâm phạm của tổng thống Putin và leo thang thành đe dọa lớn nhất đối với quyền điều hành gần một phần tư thế kỳ của ông. Cuộc khủng hoảng đã làm nổi bật những mâu thuẫn nội bộ Nga về cuộc chiến ở Ukraine, xung đột lớn nhất tại châu Âu kể từ Chiến tranh Thế giới thứ II, trong khi kraine tiếp tục cố gắng đẩy lực lượng Nga ra khỏi các vùng đất bị chiếm đóng.

"Trong Nga có một cuộc đấu tranh quyền lực nội bộ và chúng tôi sẽ không can thiệp," Bộ trưởng Ngoại giao Đức Annalena Baerbock nói với các phóng viên vào thứ Hai trong khi các bộ trưởng ngoại giao của Liên minh châu Âu tụ tập để tham dự một cuộc họp theo lịch tại Luxembourg. "Chúng tôi thấy rằng lãnh đạo Nga ngày càng đấu tranh với nhau."

Tổng thống Mỹ Joe Biden cho biết vẫn còn quá sớm để xác định tác động của cuộc nổi dậy."Chúng tôi sẽ tiếp tục đánh giá hậu quả của sự kiện cuối tuần này và những hệ quả đối với Nga và Ukraine. Vẫn còn quá sớm để đưa ra kết luận chính xác về hướng đi của nó," Ông nói.