Trump đe dọa đánh thuế toàn cầu: Chiến lược hủy diệt hay nước đi sáng suốt?

Trump đe dọa đánh thuế toàn cầu: Chiến lược hủy diệt hay nước đi sáng suốt?

Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

14:20 12/11/2024

Trump đang đề xuất áp thuế lên toàn bộ hàng nhập khẩu, với mức thuế lên đến 20%, và đẩy mạnh thuế với Trung Quốc lên 60%. Chính sách này có thể gây ra những tác động không lường, đẩy Mỹ vào cuộc chiến thuế quan toàn cầu với rủi ro tổn hại lớn cho nền kinh tế và các ngành sản xuất.

Trump luôn coi thuế quan là công cụ chiến lược quan trọng. Trong cả ba lần tranh cử, ông đều phản đối sự bất công trong thương mại quốc tế đối với Mỹ, và trong nhiệm kỳ trước, ông đã áp thuế không chỉ lên Trung Quốc mà còn lên cả các đồng minh. Trong chiến dịch hiện tại, Trump đề xuất áp dụng thuế quan từ 10% đến 20% đối với toàn bộ hàng nhập khẩu và tăng thuế lên tới 60% đối với hàng hóa Trung Quốc. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều điều chưa chắc chắn về kế hoạch của Trump nếu ông trở lại Nhà Trắng.

Việc tăng thuế với Trung Quốc có khả năng cao sẽ tiếp diễn. Di sản quan trọng từ nhiệm kỳ đầu của Trump là đã khiến chính sách Mỹ với Trung Quốc trở nên cứng rắn hơn. Chính quyền Biden đã duy trì và mở rộng các mức thuế này, nhất là đối với xe điện và chất bán dẫn, với sự ủng hộ của cả hai đảng. Vì vậy, khó có lý do để tin rằng Trump sẽ giảm áp lực đối với Trung Quốc. Một số người cho rằng ông có thể dùng chiến lược này để đàm phán giảm rào cản thương mại cho hàng hóa Mỹ, nhưng có vẻ như điều này không áp dụng với Trung Quốc. Peter Navarro, cố vấn kinh tế trước đây của Trump và có thể sẽ quay lại nội các, nhận định Trump coi các cuộc đàm phán với Trung Quốc là “vô ích và nguy hiểm.”

Liệu Trump sẽ áp một mức thuế chung cho tất cả hàng nhập khẩu? Trump có thể chỉ đơn giản áp thuế 10% trên toàn bộ hàng nhập khẩu để củng cố hàng rào thương mại Mỹ. Tuy nhiên, dựa vào quan điểm của Navarro và Robert Lighthizer, người mà Trump đã mời trở lại làm Đại diện Thương mại Mỹ, có vẻ ông sẽ sử dụng mức thuế đồng đều này như một chiến thuật đàm phán.

Nếu đàm phán là mục tiêu, Trump có thể không ngay lập tức tăng thuế lên 10% hay 20%, mà sẽ điều chỉnh sao cho tương ứng với các mức thuế của các quốc gia khác, từ đó thúc đẩy họ giảm thuế đối với hàng hóa Mỹ. Đây là hướng tiếp cận mà Lighthizer và Navarro đều ủng hộ, và Trump từng thử thực hiện vào năm 2019 với Đạo luật Thương mại Đối ứng, nhằm cho phép tổng thống tăng thuế mà không cần Quốc hội phê chuẩn đối với những quốc gia áp thuế cao hơn Mỹ.

Nếu đi theo hướng này, câu hỏi vẫn là liệu Mỹ sẽ áp thuế tương đương với mức thuế suất áp dụng của các nước đối với hàng hóa Mỹ hay mức thuế suất ràng buộc mà các nước có thể áp dụng theo quy định của WTO. Sử dụng mức thuế áp dụng có vẻ hợp lý hơn, vì đó là mức ảnh hưởng trực tiếp đến các nhà sản xuất Mỹ, nhưng điều này cũng có thể tạo ra những hệ quả không mong muốn. William Reinsch từ Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế nêu ví dụ rằng:

“Giả sử Colombia áp thuế cao đối với cà phê để bảo vệ nông dân. Nếu Mỹ cũng áp mức thuế tương đương lên cà phê nhập khẩu từ Colombia, điều này sẽ không hợp lý vì Mỹ không sản xuất cà phê và việc duy trì mức thuế thấp sẽ có lợi hơn.”

Nếu Mỹ áp mức thuế suất áp dụng với các quốc gia khác, có khả năng các nước đó sẽ phản ứng bằng cách nâng thuế lên mức trần mà WTO cho phép. Để tránh leo thang căng thẳng, Mỹ có thể chọn áp ngay mức thuế suất ràng buộc cho các quốc gia này. Nhưng câu hỏi đặt ra là: Nếu Mỹ không tuân thủ quy định của WTO, thì điều gì sẽ ngăn các quốc gia khác vượt qua giới hạn thuế của họ? Phương pháp thuế đối ứng này dựa trên giả định rằng các nước sẽ ưu tiên duy trì quyền tiếp cận thị trường Mỹ hơn là bảo vệ ngành sản xuất nội địa, nhưng điều này sẽ thay đổi tùy vào lợi ích của từng quốc gia và sản phẩm cụ thể.

Việc áp thuế toàn cầu cho tất cả các quốc gia sẽ tạo ra thách thức lớn. Hiện nay, Mỹ đang áp thuế cho hơn 6,000 sản phẩm từ hơn 200 quốc gia và vùng lãnh thổ. Nếu các nước không tự động giảm rào cản thương mại, liệu chính quyền Trump và Quốc hội có sẵn sàng thương lượng từng mức thuế với từng đối tác thương mại?

Bên cạnh đó, nền tảng pháp lý cho mức thuế toàn cầu vẫn chưa rõ ràng. Các đạo luật như Quyền hạn Kinh tế Khẩn cấp Quốc tế và các điều khoản trong Đạo luật Thương mại năm 1974 từng được Trump sử dụng để áp thuế trong nhiệm kỳ đầu, nhưng chưa từng áp dụng cho thuế toàn cầu trên diện rộng. Việc áp dụng các điều luật này có thể dẫn đến các vụ tranh chấp pháp lý, và Quốc hội cũng khó có thể trao quyền này cho tổng thống qua Đạo luật Thương mại Đối ứng. Ngay cả khi Đảng Cộng hòa nắm quyền tại Hạ viện, các nghị sĩ có thể sẽ phải đối mặt với áp lực từ các doanh nghiệp xuất khẩu trong khu vực của họ.

Nói tóm lại, chính sách thuế toàn cầu sẽ là một chính sách phức tạp và dễ gây ra tác động tiêu cực hơn nhiều so với thuế song phương với Trung Quốc. Hầu như không có công ty Mỹ nào tránh khỏi bị ảnh hưởng bởi chính sách thuế toàn cầu vì hầu hết đều có chuỗi cung ứng ở nước ngoài. Chính quyền Trump có thể thành công trong việc dùng chính sách này để ép các quốc gia khác giảm rào cản thương mại cho hàng hóa Mỹ. Tuy nhiên, nếu chính sách thuế toàn cầu được áp dụng và các nước không nhượng bộ, nhiều ngành có sử dụng vật liệu đầu vào như linh kiện công nghệ, thép xây dựng, hoặc nhựa cho hàng tiêu dùng sẽ phải đối mặt với những tác động tiêu cực. Alan Wolff, cựu phó giám đốc WTO, nhận xét: “Chúng ta đang bước vào giai đoạn thương mại quốc tế đầy bất ổn.”

Financial Times

Broker listing

Cùng chuyên mục

"Người bạn Mỹ xa xôi" hay "Người láng giềng châu Âu", dù lựa chọn điều gì thì sự hy sinh của Vương quốc Anh là điều không thể tránh khỏi
Trần Quốc Khải

Trần Quốc Khải

Junior Editor

"Người bạn Mỹ xa xôi" hay "Người láng giềng châu Âu", dù lựa chọn điều gì thì sự hy sinh của Vương quốc Anh là điều không thể tránh khỏi

Một trong những lợi ích được hứa hẹn khi rời khỏi EU là Vương quốc Anh sẽ có thể tự mình định hướng con đường phát triển toàn cầu. Tuy nhiên, với việc Donald Trump tái đắc cử, việc định hình một hướng đi độc lập trở nên phức tạp hơn.
Pháp cần ổn định chính trị để giải quyết thâm hụt ngân sách
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

Pháp cần ổn định chính trị để giải quyết thâm hụt ngân sách

Pierre Moscovici, người đứng đầu cơ quan kiểm toán Pháp, cảnh báo về sự cần thiết của ổn định chính trị để giảm thâm hụt ngân sách và nợ công. Ông phản đối việc tổ chức bầu cử tổng thống sớm, nhấn mạnh rằng điều này sẽ gây bất ổn cho đất nước trong bối cảnh chính phủ đối mặt với sự phản đối mạnh mẽ từ quốc hội.
Vàng tăng vọt do lo ngại về chiến tranh ở Ukraine, cổ phiếu công nghệ phục hồi
Trần Quốc Khải

Trần Quốc Khải

Junior Editor

Vàng tăng vọt do lo ngại về chiến tranh ở Ukraine, cổ phiếu công nghệ phục hồi

Giá vàng có vẻ sẽ đạt mức tăng hàng tuần lớn nhất trong hơn 13 tháng vào thứ Sáu khi căng thẳng địa chính trị leo thang thúc đẩy các nhà đầu tư tìm đến tài sản an toàn, trong khi sự phục hồi của công nghệ đã đẩy cổ phiếu châu Á tăng cao hơn sau khi lo ngại về tăng trưởng doanh số của Nvidia giảm bớt.
Vladimir Putin leo thang căng thẳng với thử nghiệm tên lửa
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

Vladimir Putin leo thang căng thẳng với thử nghiệm tên lửa

Nga vừa phóng tên lửa chiến lược RS-26 nhằm vào Ukraine, đánh dấu bước leo thang đáng chú ý nhưng mang tính thăm dò và có thể đảo ngược. Cuộc tấn công không chỉ gửi thông điệp mạnh mẽ tới phương Tây mà còn hé lộ những tính toán nhằm tránh làm mất lòng các đồng minh và duy trì ổn định nội bộ.
Vàng hướng đến tuần tăng ấn tượng nhất trong năm khi căng thẳng Nga-Ukraine leo thang
Trà Giang

Trà Giang

Junior Editor

Vàng hướng đến tuần tăng ấn tượng nhất trong năm khi căng thẳng Nga-Ukraine leo thang

Thị trường vàng đang chứng kiến đà tăng ấn tượng, hướng đến tuần giao dịch tốt nhất trong năm vào ngày thứ Sáu. Sự bứt phá này đến từ việc các nhà đầu tư tìm đến vàng như một kênh trú ẩn an toàn khi căng thẳng Nga-Ukraine ngày càng leo thang, đồng thời họ cũng đang theo dõi sát sao khả năng Fed sẽ cắt giảm lãi suất.
Cổ phiếu châu Á và vàng bứt phá sau đà tăng mạnh của Phố Wall
Huyền Trần

Huyền Trần

Junior Analyst

Cổ phiếu châu Á và vàng bứt phá sau đà tăng mạnh của Phố Wall

Cổ phiếu châu Á và vàng tăng mạnh sau khi Phố Wall phục hồi, nhờ vào sự lạc quan về triển vọng của Nvidia và kỳ vọng vào chính sách hỗ trợ của Tổng thống đắc cử Trump. Đồng thời, căng thẳng địa chính trị và vụ kiện chống lại Gautam Adani cũng khiến giá dầu và vàng tiếp tục tăng.
Forex Forecast - Diễn đàn dự báo tiền tệ