Việc NHTW nên mua và bán những tài sản tài chính nào không phải là một câu hỏi mới. Theo truyền thống, Fed sẽ tập trung vào các TPCP ngắn hạn, nhưng chính sách nới lỏng định lượng đã khiến Fed mua một lượng đáng kể chứng khoán đảm bảo bằng tài sản thế chấp và thương phiếu chất lượng cao. Nói chung, các NHTW thường nắm giữ vàng và ngoại tệ.

Bên cạnh đó, chính phủ Hoa Kỳ duy trì dự trữ một số hàng hóa thiết yếu, như Kho Dự trữ Dầu mỏ Chiến lược. Bộ Tài chính cũng nắm giữ dự trữ ngoại tệ và SDR, và nhiều chính phủ nước ngoài còn đi xa hơn với các quỹ đầu tư quốc gia quy mô lớn bao gồm cổ phiếu, tài nguyên thiên nhiên (Canada có kho dự trữ chiến lược riêng cho xi-rô cây phong) và các tài sản khác.

Giờ đây, Bitcoin xuất hiện. Thượng nghị sĩ Cynthia Lummis của Wyoming đã đề xuất một dự luật yêu cầu Bộ Tài chính tạo ra một kho dự trữ tiền điện tử trị giá 67 tỷ USD (theo giá trị hiện tại), và ứng cử viên tổng thống đảng Cộng hòa Donald Trump rất ủng hộ ý tưởng này, cho rằng đó sẽ là "một tài sản quốc gia vĩnh viễn mang lại lợi ích cho tất cả người Mỹ". Dự luật này có thể không phải là một đề xuất nghiêm túc với khả năng được thông qua rất thấp - nhưng đã đặt ra một câu hỏi quan trọng: Trong trường hợp nào thì việc chính phủ dự trữ tiền điện tử có thể được chấp nhận?

Đây không phải là giả thuyết. Quỹ hưu trí của Jersey City có kế hoạch đầu tư vào Bitcoin, như tiểu bang Wisconsin đã làm. Những đề xuất đầu tư vào Bitcoin và việc đưa đồng tiền điện tử này vào các cuộc tranh luận chính trị có thể chỉ nhằm lấy lòng những người đã đầu tư vào tiền điện tử, có thể dẫn đến việc sử dụng tiền thuế một cách thiếu thận trọng, đặt người dân vào tình thế rủi ro tài chính quá lớn. Tuy nhiên, nếu các tổ chức tư nhân uy tín đang đầu tư vào Bitcoin, như thực tế đang diễn ra với các quỹ ETF hiện tại, "sự tách biệt giữa nhà nước và Bitcoin" khó có thể kéo dài mãi.

Để thấy được một phiên bản của lập luận ủng hộ việc chính phủ mua Bitcoin, hãy xem xét trường hợp của Argentina, nơi lạm phát phi mã trong quá khứ đã khiến cả USD và Bitcoin trở nên rất phổ biến. Tỷ lệ lạm phát đang giảm dưới thời Tổng thống Javier Milei, nhưng tương lai tiền tệ của Argentina có thể vẫn sẽ bao gồm cả hai loại tiền này. Ông Milei thậm chí còn khẳng định điều đó gần đây.

El Salvador là một ví dụ khác. Đất nước này đã hoàn toàn sử dụng USD, và Tổng thống Nayib Bukele đã thực hiện các bước để khuyến khích sử dụng và đầu tư vào tiền điện tử. Cho đến nay, cuộc cách mạng tiền điện tử dự định của ông vẫn chưa diễn ra, nhưng quốc gia này đưa ra các điều khoản rất thuận lợi cho người dùng và nhà đầu tư tiền điện tử. Nếu tầm quan trọng của tiền điện tử tăng lên, một số hoạt động tài chính đó có thể diễn ra ở El Salvador, dù chỉ vì lý do quy định.

Tóm lại, có thể có một số chính phủ sử dụng USD và tiền điện tử như một phần đáng kể trong cơ sở tiền tệ tự nhiên của họ, cùng với đồng tiền nội địa (nếu vẫn tồn tại). Thực tế, càng có nhiều quốc gia áp dụng USD hóa, nhu cầu về tiền điện tử và Bitcoin có thể càng tăng.

Nhiều quốc gia nhận thức được những lợi ích của việc sử dụng USD, nhưng họ cũng có thể thấy tiền điện tử là một công cụ hữu ích làm suy yếu khả năng của chính phủ Hoa Kỳ trong việc áp dụng các biện pháp trừng phạt tài chính. Trong tương lai, có thể sẽ có nhiều quốc gia sử dụng USD rộng rãi hơn. Tuy nhiên, họ cũng có thể dùng tiền điện tử như một lựa chọn tài chính phụ, giúp đa dạng hóa và bảo vệ nền kinh tế của họ. Tiền điện tử cũng có thể mang lại cho các quốc gia đó nguồn cung tiền tệ linh hoạt hơn, trong trường hợp họ thấy chính sách của Fed quá thắt chặt đối với nền kinh tế của mình.

Quay trở lại với mối quan tâm trong nước của Hoa Kỳ: Nếu tiền điện tử và USD bổ sung cho nhau trên trường quốc tế, chính phủ Hoa Kỳ có thể muốn khuyến khích tiền điện tử như một cách để mở rộng tầm với của USD. USD thực sự sẽ càng củng cố vị thế là đồng tiền dự trữ toàn cầu, thúc đẩy mức tiêu dùng của Hoa Kỳ.

Để tiếp tục lập luận này, hãy tự hỏi Hoa Kỳ có thể làm gì để khuyến khích việc sử dụng tiền điện tử. Nếu Fed hoặc Bộ Tài chính mua và nắm giữ một lượng Bitcoin vừa phải, như họ có thể làm với một đồng ngoại tệ hạng thấp hơn, điều đó sẽ giúp hợp pháp hóa tài sản này trong mắt các thị trường tài chính toàn cầu. Hiệu ứng lâu dài có thể là thúc đẩy nhu cầu đối với USD.

Ngay cả trong kịch bản này, lập luận ủng hộ việc chính phủ mua tiền điện tử vẫn chưa hoàn toàn vững chắc. Một lưu ý là nếu chính phủ mua quá nhiều tiền điện tử, họ có thể ảnh hưởng lớn đến giá cả trên thị trường. Khi đó, cử tri nắm giữ tiền điện tử có thể gây áp lực buộc chính phủ tăng hoặc bảo vệ giá trị danh mục đầu tư của họ, giống như cách chủ nhà thường ủng hộ các quy định quy hoạch đô thị hoặc ưu đãi thuế dành cho người vay thế chấp. Thị trường tiền điện tử sẽ bị chính trị hóa.

Cũng có lo ngại rằng sự “ôm ấp” quá chặt chẽ của chính phủ có thể khiến các nhà đổi mới tiền điện tử trở nên do dự và quá bảo thủ. Không phải lúc nào việc có chính phủ là khách hàng lớn cũng tốt cho đổi mới. Đó là lý do để hy vọng rằng bất kỳ khoản đầu tư nào của khu vực công vào Bitcoin đều ở mức khiêm tốn.

Tuy nhiên, dù thế nào đi chăng nữa, sự tách biệt giữa chính phủ và tiền điện tử cuối cùng sẽ kết thúc. Đề xuất duy nhất của tôi là bất kỳ thay đổi nào cũng nên được thực hiện một cách chậm rãi, khiêm tốn và càng tránh xa chính trị càng tốt.