Ba tháng vừa qua, chúng ta vừa được chứng kiến niềm hân hoan của giới đầu tư tiền điện tử, đặc biệt là những ai kiên định nắm giữ bất chấp biến động thị trường. Bitcoin và hầu hết các loại tiền điện tử thay thế khác đều bứt phá mạnh mẽ, cho thấy sức mạnh của chiến lược “hold to die”, nhất là khi nước Mỹ đang tiến gần đến "Minsky Moment" - thời điểm chính phủ phải phát hành 1 nghìn tỷ USD trái phiếu cứ mỗi 100 ngày. Lãi suất cho khoản nợ khổng lồ này, hiện ở mức 1.1 nghìn tỷ USD, dự kiến sẽ vượt xa chi tiêu An sinh Xã hội và trở thành khoản chi lớn nhất của chính phủ trước cuối năm.

Thời của "vàng" đã đến!

Thôi bàn chuyện phiếm, ta cùng đi vào vấn đề chính nào. Trước đây, trong khi Bitcoin thăng hoa, những người “yêu” vàng chỉ biết ghen tị và tự hỏi tại sao "vị thần" của họ lại không tăng. Dù sao, khi sự sụp đổ của đồng USD và tiền tệ pháp định nói chung đến, vàng sẽ lại trỗi dậy và trở thành một trong số ít các loại tiền tệ thay thế có thể trụ vững. Thực tế, dòng tiền đổ vào các quỹ ETF vàng khá ảm đạm và vẫn tiếp tục giảm, trong khi các quỹ ETF Bitcoin thì ngược lại, gia tăng mạnh mẽ suốt 3 tháng qua (hình dưới).

Tuy nhiên, một tia sét đã lóe lên hồi đầu tháng 3. Vàng cuối cùng đã thoát khỏi "hố đen" (trước đầu tháng 3, giá vàng dường như bị đình trệ do hoạt động giao dịch của Ngân hàng Thanh toán Quốc tế - BIS) và bứt phá ngoạn mục, tăng 300 USD chỉ trong 6 tuần - mức tăng nhanh nhất trong nhiều thập kỷ.

Đêm qua, khi hầu hết các tài sản khác còn đang ngủ yên, giá vàng bất ngờ “đột biến”. Sau khi chạm mức cao nhất mọi thời đại, kim loại quý này tiếp tục tăng thêm 15 USD chỉ trong vài giây - cú hích hiếm hoi lại xuất hiện ở một tài sản vốn dĩ thường chậm chạp.

Đồ thị giá vàng tối qua

Chỉ còn vài giờ hoặc thậm chí vài phút nữa, giá vàng giao ngay sẽ vượt qua 2,400 USD. Trên thị trường tương lai, vàng đã cán mốc này. Hợp đồng tương lai vàng đáo hạn vào tháng 6 vừa đạt đỉnh mới mọi thời đại 2,406.9 USD cách đây vài giờ, trùng khớp với thời điểm các lệnh mua từ Trung Quốc được đẩy vào thị trường...

Đồ thị hợp đồng tương lai vàng đáo hạn vào tháng 6

...và trái với suy đoán cho rằng đây chỉ là lỗi nhập lệnh hoặc một lệnh mua lẻ, thì khối lượng giao dịch vàng tương lai thực tế rất lớn, đặc biệt lưu ý rằng khối lượng giao dịch đã ở mức cao trong vài ngày qua. Khối lượng giao dịch của hợp đồng GCM4 hiện tại là 23.5 nghìn lot, cao hơn đáng kể so với mức trung bình 5 ngày là 17.85 nghìn lot.

Lý do cho đợt tăng giá đột ngột này vẫn chưa rõ ràng. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng việc hợp đồng giá vàng tương lai tăng vọt 10 USD khi vượt qua mức cao của thứ Năm có thể do lệnh cắt lỗ được kích hoạt. Khối lượng giao dịch đạt 0.5 triệu ounce cũng là yếu tố thúc đẩy chính cho đợt tăng này.

Diễn biến tiếp theo của thị trường vàng vẫn còn nhiều ẩn số. Tuy nhiên, các nhà phân tích nhận định rằng sự chênh lệch hiện tại giữa giá vàng và lợi suất TPCP Mỹ kỳ hạn 10 năm là một “điềm xấu” có một điều tồi tệ nào đó đang đến...

Michael Hartnett, Giám đốc đầu tư của BofA, đưa ra dự báo ảm đạm trong báo cáo Flow Show mới nhất. Ông lưu ý rằng các nhà đầu tư đang nhìn xa hơn "thực tại" và họ nhận ra rằng thị trường hoặc nền kinh tế không thể duy trì lãi suất danh nghĩa 5% và lãi suất thực tế 2%. Họ đang e ngại hai rủi ro:

• Fed cắt giảm lãi suất mặc cho lạm phát tăng tốc.
• Đáng ngại hơn, đó là "trận chiến cuối cùng" của Fed với Kiểm soát Chi phí lãi vay (ICC), Kiểm soát Đường cong lợi suất (YCC) và Nới lỏng định lượng (QE) để tài trợ cho chi tiêu của Chính phủ Mỹ.

Nói tóm lại, một sự kiện lớn sắp xảy ra. Nếu sự bùng nổ của vàng dẫn đến lãi suất tăng đột biến, thì đây có thể là dấu hiệu bắt đầu cho một trong hai điều: 1) QE (nới lỏng định lượng) hoặc 2) YCC (kiểm soát đường cong lợi suất). Bởi vì nếu thị trường trái phiếu cảm nhận được "trận chiến cuối cùng" như vàng đang "cảm nhận", Chủ tịch Fed Jerome Powell sẽ một lần nữa phải vào cuộc để ngăn chặn nguy cơ dẫn đến sự sụp đổ tài chính thảm khốc.

Đối với những ai thắc mắc về tiềm năng tăng giá của vàng, chuyên gia Chiến lược hàng hóa BofA Michael Widmer dự báo:

“Vàng và bạc là hai trong những mặt hàng được BofA ưa thích nhất. Vàng đang được đẩy lên do sự mua vào từ các NHTW, nhà đầu tư Trung Quốc và ngày càng nhiều bởi các nhà đầu tư phương Tây do một loạt các yếu tố vĩ mô, bao gồm việc chấm dứt chu kỳ tăng lãi suất. Theo đó, BofA dự báo giá vàng sẽ tăng lên 3,000 USD/ounce vào năm 2025. Bạc cũng được hưởng lợi, với giá dự kiến vượt qua 30 USD/ounce trong vòng 12 tháng tới.”

Một số dữ liệu tham khảo

Exhibit 72, 73: Hoạt động mua vàng của NHTW và giá vàng; Exhibit 74: Lượng vàng ròng mà các NHTW mua vào mỗi năm trong năm 2023; Exhibit 75: Biến động dự trữ vàng của NHTW; Exhibit 76: Nhu cầu vàng trang sức tại Trung Quốc so với nhu cầu bạc; Exhibit 77: Lượng vàng nhập khẩu của Trung Quốc; Exhibit 80: Mối tương quan giữa giá vàng và ETF vàng thỏi; Exhibit 81: Thay đổi quyền sở hữu iShares GDL

UBS đưa ra dự báo gây chú ý

Đợt tăng giá của vàng gần đây khiến tôi nhớ đến một câu nói nổi tiếng: "Có những thập kỷ chẳng có gì xảy ra, nhưng cũng có những tuần lễ gói gọn cả thập kỷ." Nhìn lại lịch sử, giá vàng có thể im hơi lặng tiếng trong một thời gian dài, nhưng một khi đã "break-out", vàng sẽ chạy rất nhanh, hệt như cổ phiếu penny vậy.

Để quyết định có nên tham gia sóng vàng lần này hay không, việc nhìn lại lịch sử là khá hữu ích. Trong bài viết này, tôi định nghĩa "break-out" là khi giá vàng vượt qua mức đỉnh lịch sử trước đó khoảng 10%.

Những pha "breakout" của vàng nhìn từ lịch sử

Nếu lịch sử lặp lại, thì vẫn chưa quá muộn để “xuống tiền”. Nhà đầu tư với tầm nhìn 2-3 năm có thể nuôi kỳ vọng vàng tăng gấp đôi từ đây lên hơn 4,000 USD/ounce. Dấu hiệu để chốt lời là khi lãi suất thực chuyển sang âm và xuất hiện một cuộc suy thoái toàn diện. Hiện tại, với lãi suất thực vẫn ở mức cao và suy thoái dường như còn xa, thì việc hô hào sóng tăng đã hết là quá sớm.

Sự bứt phá của vàng có thể được coi là một tín hiệu đáng ngại, và không khó để tưởng tượng ra một loạt các kịch bản rủi ro địa chính trị. Nhìn vào thị trường hiện tại, có thể thấy nhiều tài sản đang được định giá sai lệch so với giá trị thực của chúng, nếu xét trong khoảng thời gian 2-3 năm tới. Từ mức chênh lệch tín dụng cực kỳ thấp, định giá cổ phiếu cao cho đến sự yên ắng trên thị trường, vàng dường như đang bắn “phát súng cảnh báo”.