Phát biểu vào tháng trước tại Jackson Hole, Jay Powell đã rõ ràng về những gì ông coi là nhiệm vụ của Fed khi nền kinh tế Mỹ thoát khỏi cú sốc lạm phát nặng nề. "Chúng tôi sẽ làm mọi thứ có thể để hỗ trợ thị trường lao động mạnh mẽ khi chúng tôi đạt được tiến triển hơn nữa về kiểm soát lạm phát", ông phát biểu tại hội nghị Jackson Hole.

Vào thứ Tư, Fed đã hạ lãi suất điều hành của họ 50 bps xuống còn 4.75-5%, khởi động chu kỳ nới lỏng đầu tiên của họ sau hơn bốn năm.

Các quan chức đã nói rõ rằng họ cũng không dừng lại ở đó, dot plot của Fed cho thấy hầu hết các thành viên FOMC ước tính lãi suất chính sách sẽ giảm thêm nửa điểm phần trăm trong năm nay, sau đó là một loạt các đợt cắt giảm lãi suất vào năm 2025 để giữ lãi suất ở mức 3.25-3.5%.

Thay vì gây ra sự hoảng loạn, việc cắt giảm lãi suất 50 bps vào thứ Tư đã được các thị trường tài chính đón nhận, các chỉ số chứng khoán chính và trái phiếu chính phủ kết thúc ngày hầu như không thay đổi.

Peter Hooper, phó chủ tịch nghiên cứu tại Deutsche Bank cho biết việc Fed thực hiện cắt giảm lãi suất 50 bps là một quyết định khác thường và có phần sáng tạo, đặc biệt là trong bối cảnh hiện tại. Việc cắt giảm lãi suất được xem là một biện pháp phòng ngừa nhằm kéo dài thời gian mà nền kinh tế vẫn ở trong tình trạng ổn định và tăng trưởng. Ông cũng nói thêm rằng: "Powell muốn đảm bảo hạ cánh mềm".

Quyết định này là một động thái táo bạo của Fed và diễn ra chỉ vài tuần trước cuộc bầu cử tổng thống vào tháng 11, chắc chắn đã vấp phải sự chỉ trích. Ứng cử viên đảng Cộng hòa Donald Trump đã nói rằng việc cắt giảm lãi suất này được thực hiện vì lý do "chính trị" — để giúp Kamala Harris, đối thủ của ông trong cuộc đua vào Nhà Trắng — hoặc vì nền kinh tế đang trong tình trạng "rất tồi tệ".

Theo nhiều cách, quyết định này cũng đánh dấu một thời điểm quan trọng đối với Powell. Trong thời gian ông giữ chức chủ tịch, ông đã phải đối mặt với nhiều sự kiện và thách thức lớn, chẳng hạn như đại dịch toàn cầu, suy thoái kinh tế nghiêm trọng, các chính sách can thiệp của chính phủ, xung đột quốc tế, và các cú sốc cung ứng nghiêm trọng. Sự suy thoái mà nền kinh tế trải qua trong giai đoạn này gần giống với suy thoái kinh tế lớn nhất kể từ cuộc Đại Khủng Hoảng năm 1929-1933.

Nhiều nhà kinh tế đã cho rằng Powell sẽ không thể chế ngự được lạm phát mà không đẩy nền kinh tế rơi vào suy thoái. Nhưng hai năm sau đỉnh điểm của đợt tăng lạm phát, chỉ số này đã được đưa trở lại gần mục tiêu 2% của Fed trong khi tăng trưởng kinh tế vẫn vững chắc.

Khi giải thích về quyết định hạ lãi suất, chủ tịch Fed cho rằng đây không phải là một quyết định bất thường mà là một bước đi có tính toán để phù hợp với điều kiện kinh tế hiện tại. Một phần của quyết định này là do lạm phát đã giảm so với trước đây. Khi lạm phát giảm, Fed có thể điều chỉnh chính sách lãi suất để phản ánh tình trạng giá cả ổn định hơn. Đồng thời, nhu cầu về lao động đang giảm, có nghĩa là thị trường việc làm không còn thắt chặt như trước. Khi nhu cầu lao động giảm, Fed có thể cắt giảm lãi suất để khuyến khích việc làm và hỗ trợ nền kinh tế.

“Nền kinh tế Mỹ đang ở trong tình trạng tốt và quyết định của chúng tôi hôm nay được đưa ra nhằm duy trì tình hình đó”, Powell nói với các phóng viên tại cuộc họp báo sau cuộc họp.

Trước đây, Fed thường chỉ điều chỉnh chính sách 25 bps trừ khi phải đối mặt với cú sốc quá lớn — chẳng hạn như khi cuộc khủng hoảng kinh tế Covid-19 bắt đầu hoặc khi vào năm 2022 rằng họ đã chẩn đoán sai vấn đề lạm phát.

Việc cắt giảm lãi suất mạnh mẽ vào thứ Tư được đưa ra mà không có những căng thẳng kinh tế hoặc tài chính nghiêm trọng, điều này đã làm nổi bật mong muốn của Fed là tránh một cuộc suy thoái không cần thiết. Diane Swonk tại KPMG cho biết nếu Powell có thể thực hiện được kiểu hạ cánh mềm này, đây sẽ là di sản của ông với tư cách là chủ tịch.

Quyết định cắt giảm lãi suất không chỉ dựa trên tình hình lạm phát mà còn là một phần của nỗ lực lớn hơn để cân bằng các yếu tố rủi ro đối với nền kinh tế. Fed đã thành công trong việc đưa lạm phát về gần mức mục tiêu 2% của mình. Khi lạm phát không còn là vấn đề chính, họ chuyển trọng tâm sang thị trường lao động. Sự chậm lại trong tăng trưởng việc làm và tăng tỷ lệ thất nghiệp có thể gây lo ngại về sức khỏe của nền kinh tế và tác động đến người lao động.

“Fed hoàn toàn nhận thức được rằng xét về góc độ quản lý rủi ro, việc tiến gần hơn đến mức lãi suất trung lập có lẽ là đúng đắn khi xét đến tình hình kinh tế hiện tại”, Tiffany Wilding, một nhà kinh tế tại Pimco, cho biết.

Dot plot của Fed

Bước tiếp theo đối với các quan chức là tìm ra tốc độ cắt giảm lãi suất để đạt đến mức trung lập đó. Trong cuộc họp báo, Powell cho biết ông không vội hoàn thành việc này. Dot plot cũng cho thấy sự phân kỳ giữa quan điểm của các quan chức không chỉ trong năm nay mà còn trong năm 2025.

2/19 quan chức đưa ra ước tính cho rằng Fed nên giữ nguyên lãi suất ở mức mới là 4.75-5 phần trăm cho đến cuối năm. Bảy người khác dự báo Fed sẽ chỉ cắt giảm lãi suất thêm 25 bps trong năm nay. Sự phân kỳ thậm chí còn lớn hơn với các dự báo vào năm 2025.

Powell sẽ cần phải làm việc để thống nhất ý kiến trong FOMC, cơ quan ra quyết định chính của Fed về chính sách tiền tệ. Sự đồng thuận giữa các thành viên là quan trọng để các quyết định của Fed có thể được thực hiện một cách hiệu quả và nhất quán. Tại cuộc họp này, thống đốc Michelle Bowman đã không đồng ý với quyết định của Fed. Bà bỏ phiếu cho việc cắt giảm lãi suất 25 bps.

Việc đạt được sự đồng thuận đang ngày càng trở nên khó khăn hơn do bức tranh kinh tế hiện tại còn nhiều bất ổn và phức tạp. Mặc dù lạm phát đã được cải thiện tổng thể so với trước đây, nhưng vẫn có những yếu tố lạm phát không giảm nhanh chóng như mong đợi. Đồng thời, có dấu hiệu cho thấy một số phần của thị trường lao động đang bắt đầu suy yếu.

Mặc dù Powell đã nhấn mạnh rằng các quyết định của Fed sẽ được thực hiện chỉ dựa trên dữ liệu kinh tế, cuộc bầu cử tổng thống cũng đang có ảnh hưởng lớn.

Jean Boivin, cựu phó thống đốc BoC và hiện là trưởng Viện Đầu tư BlackRock, đã cảnh báo rằng chu kỳ nới lỏng có thể ngắn hơn nhiều so với dự đoán của thị trường tài chính. Ông cho biết: “Triển vọng lạm phát không chắc chắn, Fed có thể phải hạn chế mức độ nới lỏng chính sách để đảm bảo rằng việc hỗ trợ người vay không làm gia tăng thêm rủi ro lạm phát hoặc các vấn đề kinh tế khác. Tôi không nghĩ rằng đây là sự khởi đầu của một chu kỳ nới lỏng. Tôi nghĩ đây là việc gỡ bỏ các biện pháp thắt chặt.”

Hiện tại, thị trường đang dự đoán lãi suất điều hành của Fed sẽ giảm nhiều hơn so với dự đoán của các quan chức, xuống còn 4-4.25% vào cuối năm nay, họ kỳ vọng Fed sẽ một đợt cắt giảm lãi suất lớn nữa tại một trong hai cuộc họp còn lại vào năm nay. Lãi suất được kỳ vọng sẽ giảm xuống dưới 3% vào giữa năm 2025.